Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2002, Qupperneq 18

Pétur Pétursson
staklingsins sé fólgin vísbending um grundvallareinkenni tímabils eða
hreyfingar.
Þetta á við um afmælisbarnið sem við heiðrum hér í dag. Sjálfur hefur
Sigurbjörn látið svo orð falla í hirðisbréfi sínu að honum hafi fundist sem
kirkjan kæmi á móti sér þegar hann, ungur maður, mætti kunnum presti
Reykvíkinga á götu. Með skírskotun í þetta hirðisbréf og Mary Douglas ætti
okkur, sem finnst eins og við mætum kirkjunni, þegar við mætum Sigur-
birni, að vera fyrirgefið. Sigurbjörn hefur gefið lesendum kost á því að
skyggnast í ævisögu sína. Hann hefur sagt frá glímu sinni við Guð, við lífið
sjálft og við sjálfan sig. Þetta hefur hann gert í ákveðnum tilgangi, sem ekki
er sá að auglýsa sjálfan sig persónulega eða gera sig merkilegan - heldur til
að undirstrika það sem hann vildi sagt hafa hverju sinni. Það er sama hvaða
tímabili ævinnar hann segir frá. Sá sem birtist okkur í þessum dýrmætu og
mögnuðu frásögum er kennimaðurinn, sem flytur boðskap, sem ekki er
uppruninn úr hans eigin hugskoti heldur er fólginn í því sem Guð vill segja
okkur hverju og einu.
í ævisögunni, sem Sigurður A. Magnússon skráði, segir frá eldsvoðanum
á æskuheimili Sigurbjörns. Móðirin lést af þeim brunasárum, sem hún fékk
við að bjarga barni úr eldinum. Þetta markar djúp spor. Þar er einnig sagt frá
húslestri á heimili Sigurbjörn, frá lotningu afans, þegar hann les, lotningu
sem skilar sér til drengsins. „Baðstofan er horfin, orðin að stórum geimi sem
umlykur mýrina, sandinn og sjóinn, alla bæi, alla menn, og þessi geimur er
einn stór lófi, hönd Skaparans.“ Þetta markar djúp spor. Sama er að segja
þegar kippt var í ungan mann sem var blindur á ystu nöf- ekki einu sinni,
heldur þrisvar.
í nýlegum íhugunum Sigurbjörns er á nærfærinn hátt fjallað um barnæsk-
una og þýðingu hennar fyrir trúarþroskann og sambandið við Guð. Hann
fjallar um það hvernig áföll geta verið vísbending um kærleika Guðs -
hvernig það er einmitt á ystu nöf, sem við erum næst Guði.
Þessar íhuganir eru grípandi. Kennimaðurinn nær til innstu sálarkima
áheyrandans og alveg þangað sem barnið sefúr vært í vöggu sinni. Þarna er
guðsmaðurinn á ferðinni, og hér mætum við honum. Erindið sem hann á við
okkur er það sama og boðað hefur verið hér á landi í 1000 ár og við förum að
skilja af hverju það er síungt og af hverju það er ekki fýrir löngu fallið úr gildi.
III
Eftir Jakobsglímu sína heima á Fróni heldur Sigurbjörn til náms erlendis.
Það er árið 1933. Uppsalir í Svíþjóð verða fyrir valinu og þar hefst markvisst
háskólanám hans. Hann er innritaður í grísku, klassíska fornfræði og trúar-
16
1