Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1980, Síða 154

152
MÚLAÞING
Hjáleigur í Firði
1. Tunga
Þessi hjáleiga stóð á grundum fyrir innan og neðan bæjarhólinn
í Firði. Tóttir eru J?ar enn sýnilegar rétt innan við bæjarlækinn.
Síðar var hér einn greiðfærasti bletturinn í Fjarðartúni. Oft voru
drengir látnir æfa slátt á þessari spildu og meðan kirkja var í
Firði var hér leikvöllur spumingabarna. Svæði af grundunum
var j>ví stundum nefnt Drengjatunga. Á 20. öld var þetta svæði
allt nefnt Gmnd, grasgefið tún, vaxið punti, tók vei við áburði
og var á þeim tíma einn aðalhluti túnsins í Friðheimi eftir að
f>að býli var stofnað. Grundin náði niður á Grundarbakka við
Beljandann. Neðan við bakkann var svæði er nefndist Hringur
og náði að læknum. Neðri-Grund hét túnræma er Magnús Tómas-
son ræktaði upp með slógi neðan við aðalgrandimar og reyndist
hún feikna grasgefin (sbr. Friðheim).
Mylla var fremst og neðst á Grundinni neðan í Grundarbakk-
anum, knúin af vatni, sem leitt var eftir rás frá Beljandanum —
en útrennslið frá myllunni rann í gegnum Hringinn niður í Belj-
andann, sem þá er búinn að beygja út fyrir neðan Grandina.
Benedikt Sveinsson í Fjarðarkoti minnist á notkun myllunnar
í dagbókum sínum.
2. Flötur
Sú hjáleiga var á sléttri grund skammt fyrir utan Túnfótslæk.
Flatarbakki heitir neðan hennar, en ]>ar fellur sjór lengst inn á
flóði. Götumar lágu eftir bakkanum og ]>ar er vegurinn nú. Nokk-
uð stórar bæjartóttir era á miðri grundinni en ]>ar hefur varla verið
búið eftir miðja 19. öld. Grandin nefnist nú Flötur eða Flatartún
og er allstór og véltæk frá náttúrannar hendi en hefur minnkað á
þessari öld vegna framburðar og hlaupa úr fjallinu. Þama vora
fjárhús og hlaða frá Firði á ]>essari öld, nefnd Flatarhús og túnið
girt.
Bátanaustin í Firði hafa líklega verið frá upphafi í Flatarbakk-
anum móts við Flatarhúsið fram á síðustu áratugi 19. aldar er