Tímarit UNIFEM - 01.01.2008, Blaðsíða 15

15
1. Samningur um afnám allrar mismununar gagnvart
konum, eða Kvennasáttmálinn (1979): Alþjóðlegur
mannréttindasáttmáli um réttindi kvenna og jafn-
rétti kynjanna.
2. Peking-áætlunin (1995): Framkvæmdaáætlun SÞ
um málefni kvenna.
3. Ályktun öryggisráðs SÞ númer 1.325 um konur,
frið og öryggi (2000): Um mikilvægi þátttöku
kvenna í friðaruppbyggingu og innleiðingu lýð-
ræðislegra stjórnarhátta.
uMgjörð og starF uniFEM Mótast saMkVæMt grundVallar­
MarkMiðuM EFtirFarandi alþjóðasaMþykkta:
Lj
ó
sm
yn
d
:
Si
g
u
rð
u
r
M
ár
H
líð
d
al
armiða sterkt fram en árið 2003 tóku SÞ
upp samþykkt sem kveður á um að kynja-
sjónarmið skuli samþætt inn í allar stefnur
og verkefni SÞ. Mikilvægasta framlagið á
Peking-ráðstefnunni var þó Peking-áætl-
unin, framkvæmdaáætlun SÞ um málefni
kvenna sem liggur til grundvallar jafnrétt-
isáætlunum um allan heim, m.a. á Íslandi.
UNIFEM vinnur enn í dag samkvæmt grund-
vallarmarkmiðum áætlunarinnar.
Á Peking+10-kvennaráðstefnunni, sem haldin
var í New York árið 2005, var lagt mat á
árangur framkvæmdaáætlunarinnar sem
gerð var á Peking-ráðstefnunni tíu árum fyrr.
Þar kom m.a. fram að ofbeldi gegn konum
væri viðvarandi vandamál sem ekki væri á
undanhaldi. Því var ákveðið að leggja enn
meiri áherslu á málaflokkinn og hefur UNIFEM
gert það m.a. með því að hleypa úr vör átak-
inu Segjum NEI við ofbeldi gegn konum (e.
Say NO to Violence against Women). Þá hafði
allsherjarþing SÞ einnig árið 1996 stofnað
styrktarsjóð til afnáms ofbeldis gegn konum
og sett hann í forsjá UNIFEM. Sjóðnum var
ætlað að veita fé til verkefna sem höfðu það
markmið að útrýma ofbeldi gegn konum.
Breytingar á verkefnavali
og aðferðafræði
Um aldamótin 2000 stefndi UNIFEM, eins
og flestir þróunarsjóðir og aðilar í þróun-
arsamvinnu, að því að færa starfið frá sér-
tækum, svæðisbundnum verkefnum til
almennari og víðtækari verkefna. Það voru
verkefni sem stuðluðu t.d. að breyttri laga-
setningu, réttlátara dómskerfi og hugar-
farsbreytingu sem átti að skila sér með
afgerandi hætti til varanlegra breytinga á
lífi og aðstæðum kvenna.
UNIFEM beitir þó verkefnanálgun enn í dag
en einnig geiranálgun sem felst í því að fjár-
magni er beint inn í ákveðna geira, eins og
t.d. menntamál eða heilbrigðismál, og við-
tökuríkið sér svo um að útdeila fjármagninu til
verðugra verkefna innan þessara geira. Með
þessari nálgun er þess krafist að þróunarstofn-
anir samræmi aðgerðir sínar í samstarfi við
viðtökuríkið. Þetta er enn fremur í takt við
Parísar-yfirlýsinguna (2005) um samræmt og-
árangursmiðað þróunarstarf/samvinnu sem
aðildarríki Efnahags- og framfarastofnunar-
innar (OECD) skuldbinda sig til að vinna að.
valdið sett í hendur
heimamanna
Á undanförnum árum hafa alþjóðlegar þró-
unarsamvinnustofnanir, frjáls félagasamtök
og ríkisstjórnir í auknum mæli tileinkað sér
hugmynda- og aðferðafræði þátttöku-
þróunar (e. partnership) við undirbúning og
framkvæmd þróunarverkefna og er UNIFEM
meðal þeirra. Grunnhugmynd þátttöku-
þróunar er að gera þeim sem eiga að njóta
góðs af þróunarverkefnum kleift að taka
virkan þátt í ákvarðanatöku, undirbúningi
og framkvæmd þróunarverkefna. Með þess-
ari aðferð er leitast við að efla einstaklinga
og samfélög og auka áhuga þeirra á fram-
kvæmd verkefnisins og gera þau að virkum
þátttakendum þess. Þessi nálgun kemur
skýrt fram í öllu starfi er varðar Styrktarsjóð
UNIFEM til afnáms ofbeldis gegn konum en
hugmyndir að verkefni sem sjóðurinn styrkir
koma fyrst og fremst úr grasrótinni, frá
kvenna- og mannréttindahreyfingum.
Best rekni þróunarsjóður
Sameinuðu þjóðanna
UNIFEM heyrir undir Þróunaráætlun SÞ
(UNDP). Sjóðurinn nýtur sívaxandi álits og
hefur hvað eftir annað verið nefndur best
rekni þróunarsjóðurinn innan SÞ. Aðalskrif-
stofa UNIFEM er í höfuðstöðvum SÞ í New
York en starfsfólk, sjálfboðaliðar og velunn-
arar starfa um allan heim. Landsnefnd UNI-
FEM á Íslandi er ein sextán landsnefnda
UNIFEM en þær eru starfræktar til þess að
styðja við starf UNIFEM með vitundarvakn-
ingu og upplýsingagjöf um stöðu og rétt-
indi kvenna, sem og fjáröflun til verkefna
UNIFEM.
Höfundur er stjórnarkona í UNIFEM á Íslandi.
Heimildir:
www.unifem.org
www.womenwarpeace.org/
Tímarit UNIFEM á Íslandi ´04, 1. tbl. 14. árg.
Margrét Rósa Jochumsdóttir, „Landsnefnd UNIFEM á
Íslandi: Saga, áherslur og aðferðir“ MA-verkefni í þróun-
arfræðum við Háskóla Íslands 2008.
Kona selur ávexti við helstu umferðargötu í Ho Chi Minh-borg í Víetnam.