Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.2013, Page 28

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 1. tbl. 89. árg. 201324
langaði að fara til enskumælandi lands.
Mig langaði að læra enskuna betur og
kynnast einhverju nýju. Ég var byrjuð að
safna gögnum strax 1994 en fór ekki
í nám fyrr en 1996. Þá var ekki alnetið
komið, maður skrifaði bara bréf til þess
að fá upplýsingar. Svo tekur það eitt til tvö
ár að vinna að þessari umsókn af því að
maður þarf að taka nokkur próf. Ég þurfti
að taka bæði enskupróf, bandaríska
hjúkrunarprófið og fylkisprófið. Ég sótti
um í nokkrum skólum, hafði mestan
áhuga á heilsugæslu en sá að í þessum
skóla var eitthvað öðruvísi. Ég hafði
aldrei heyrt um þetta áður og það voru
meiri kröfur gerðar. Ég hugsaði: Ég ætla
í það. Mér finnst svo gaman að gera
eitthvað öðruvísi og meira krefjandi. Svo
kom í ljós að ég komst inn í alla skólana
sem ég sótti um. Ég valdi þennan skóla
í Chapel Hill út af þessu námi en einnig
af því að hann er á austurströndinni.
Þangað er styttra að fara og ódýrara. Ég
valdi fullorðins-námsleiðina, það var líka
hægt að velja barna- og fjölskylduleið.
Á þessum tíma hafði ég meira áhuga á
því að sinna 18 ára og eldri. Námið var
líka mjög gott og af því að það var um
fullorðna þá gat ég einbeitt mér að því.
Ég vildi líka leggja áherslu á aldraða í
náminu.“
Helga Sæunn var ánægð með hvað
námið var klínískt en hún þurfti að skila 18
fullum vikum í verknámi. Hún gerði einnig
rannsókn og tók ýmis námskeið en þau
voru yfirleitt hagnýt þó að innihaldið var
fræðilegt. „Lyfjafræðin var til dæmis mjög
klínísk. Það voru tekin dæmi um einhvern
sjúkling og svo þurftum við að finna út
hvaða lyf hann þurfti. Við gátum valið að
einbeita okkur að hjúkrun hjartasjúklinga
eða krabbameinssjúklinga og ég valdi
hjúkrun krabbameinssjúklinga. Annars
var þetta almennt nám um störf eins og
þau eru unnin á heilsugæslu þar sem er
tekið á móti öllum vandamálum. Mikil
áhersla var lögð á forvarnir og fræðslu og
hvernig maður tekur viðtal við sjúkling.
Þetta var mikið nám, ég þurfti að hafa
mig alla við og hefði ekki getað unnið
með námi,“ segir Helga Sæunn.
Miklar kröfur voru gerðar til nemanda í
verknámi um sjálfstæð vinnubrögð og
að leggja sig fram. „Það þýddi ekki að
bara horfa á og skrifa verkefnisskýrslur.
Maður þurfti að einbeita sér að því
sem maður var að gera og skoða
sjúklingana. Mikil áhersla er í þessu
námi á að taka góða sögu og gera gott
líkamsmat og góða skráningu og ég
fékk mikla þjálfun í því í verknáminu,“
segir hún. Verknámið fór mest fram
hjá hjúkrunarfræðingum með „nurse-
practioner“-réttindi en einnig hjá læknum.
Á göngudeild fyrir krabbameinssjúklinga
á háskólasjúkrahúsinu í Duke vann
hún með lækni sem þjálfaði hana í
líkamsskoðun. Hann hafði margsinnis
sagt: „Þú skoðar ekki fólk í fötum þegar
þú gerir líkamsmat. Sá líkamspartur,
sem þú ert að skoða, þarf að vera
ber.“ Einu sinni fór Helga Sæunn inn í
skoðunarherbergi til þess að skoða eldri
konu. „Ég hafði þetta með fötin í huga
en hún neitaði að fara úr sokkabuxunum
og ég gat, fannst mér, ekki neytt hana til
þess. Svo kom ég fram og átti að kynna
fyrir lækninum niðurstöður skoðunar.
Hann fór með mér inn til konunnar og
sá að hún var í sokkabuxunum. Þá varð
hann rauður í andliti, fór með mig fram
og skammaði mig, sagði að ef ég væri
nemandinn hans þá myndi hann fella
mig. Það þýddi ekkert fyrir mig að malda
í móinn með það.“
„Þú skoðar ekki fólk í
fötum þegar þú gerir
líkamsmat.“
Markmiðið með náminu var að þjálfa
þessa sérhæfða hjúkrunarfræðinga til
þess að vinna sjálfstætt við skoðun og
greiningu og námið veitir einnig réttindi til
þess að panta rannsóknir, mæla fyrir um
meðferð og ávísa ákveðnum lyfjum. Þetta
er alltaf gert í samstarfi við lækni og hann
á að fara yfir sjúkraskýrslur og önnur
gögn. Komið hefur í ljós að störf þessara
sérfræðinga í hjúkrun skila sér í styttri
biðtíma eftir þjónustu, ánægju þeirra
sem njóta þjónustunnar og hagkvæmni í
heilbrigðiskerfinu.
Sérhæfð hjúkrunarstörf hér á landi
Nú eru fimmtán ár síðan Helga Sæunn
útskrifaðist úr meistarnáminu en
lítið hefur verið gert til þess að veita
hjúkrunarfræðingum slík réttindi hér á
Helga Sæunn ásamt forystukonum á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja þar sem hún vinnur nú. Fyrir
miðju er Sigríður Snæbjörnsdóttir, forstjóri stofnunarinnar, og til hægri Þórunn Benediktsdóttir
framkvæmdastjóri hjúkrunar.