Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.2011, Blaðsíða 52

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 3. tbl. 87. árg. 201148
Í niðurstöðunum kom fram að kenna
þurfi almenningi að hjúkrun feli í sér
heilsu. Hvetja þurfi fólk til að velja
heilsusamlegan lífsstíl og leggja áherslu
á forvarnir á öllum stigum. Gera þarf
almennt heilsumat með skjólstæðingum
og greina fræðslu­ og upplýsingaþörf.
Vísa þarf fólki, sem ekki er fært um
sjálfsumönnun, áfram til sérfræðinga í
hjúkrun og annarra eftir þörfum hvers og
eins. Efla þarf heilsulæsi skjólstæðinga,
minna á ábyrgð á eigin heilsu og að
sameiginlega berum við ábyrgð á
samfélagsheilsu. Eftirfarandi tillögur um
úrræði komu fram hjá hópunum:
• Hvetjandi og leiðbeinandi heilsuviðtal;
spyrja spurninga um lífsvenjur, afla
upplýsinga og opna á það sem maður
skynjar með framhaldsspurningum.
• Stunda virka hlustun og öðlast skilning
á þörfum sem þarf að uppfylla.
• Kanna hvað viðkomandi veit eða hefur
reynt til að fullnægja eigin þörfum.
• Meta heilsulæsi skjólstæðings og
ræða um hugsanleg úrræði.
• Vekja viðmælanda til umhugsunar og
heyra áætlun viðkomandi.
• Ráðgjöf og aðstoð við að setja
markmið og koma þeim í framkvæmd,
athuga þörf fyrir eftirfylgd og stuðning.
• Áhrif á stefnumótun fyrirtækja um
hollustu og heilsuhvatningu starfs­
manna.
• Hjúkrunarfræðingar bjóða upp á
fræðslu dagskrá í samfélaginu, t.d. um
hreyfingu, næringu, streitu, slökun o.fl.
• Vekja athygli á þjónustu sem er til
staðar: Stuðningur til að hætta að
reykja með símaþjónustu, frjals.
is og hjúkrunarþjónustu á heilsu­
gæslustöðvum.
• Benda á og afhenda fræðsluefni eins
og bæklinga frá Lýðheilsustöð.
• Gefa upplýsingar um heilsueflandi nám­
skeið (til dæmis heilsulífsstíl, streitu,
slökun, jóga, geðrækt, hvatningar­ og
viðtalstækni).
• Þekkja sín takmörk og virða fagleg
mörk.
Hjúkrunarfræðingar og
heilsugæsla fjölskyldunnar
Í þessum hóp voru nokkrir þátttakendur
skólahjúkrunarfræðingar sem lögðu
áherslu á að auka heilsufræðslu á
öllum skólastigum. Höfða þurfi til
samfélagsvitundar til að ná öllum
í sameiginlega vinnu til að snúa við
óheilla vænlegri þróun ofþyngdar. Þátt­
takendur voru sammála um að gera
þurfi hjúkrunarfræðinga sýnilegri á
heilsugæslustöðvum svo skjólstæðingar
viti hvers þeir mega vænta af þjónustu
þeirra.
Samvinna milli heilsugæslu, heimila,
leikskóla og skólahjúkrunarfræðinga var
nefnd sem mjög áríðandi forvarnatækifæri
þar sem velferð barna er undir því komin
að þessir aðilar vinni vel saman. Nefnt
var sem dæmi mikilvægi þess að hafa
fjölskyldufundi vegna offitu barns til að
tala um möguleg úrræði og setja markmið.
Svona úrræði krefjast vel skipulagðrar
heilsugæsluþjónustu þar sem sama
teymi (hjúkrunarfræðingur, sálfræðingur,
næringarráðgjafi, sjúkraþjálfari, læknir)
þjónar fjölskyldunni með fræðslu,
stuðningi og hjálp til sjálfshjálpar við
að leysa viðfangsefnin. Bera þarf
umhyggju fyrir velferð fjölskyldunnar,
andlegri, líkamlegri og félagslegri
velferð. Hjúkrunarfræðingar eiga að
láta velferða rmál til sín taka og mynda
stuðnings hóp þegar á þarf að halda.
Þeir séu þátttakendur í stefnumótun og
framkvæmd til að auka fjölskylduvelferð,
til dæmis við upptöku skólabúninga til
að jafna aðstöðu barna í skólum. Annað
dæmi er þörf fyrir að bæta tannheilsu sem
er órjúfanlegur hluti af velferð barna. Lögð
verði áhersla á fyrsta stigs forvarnir með
markvissri fræðslu hjúkrunarfræðings á
heilsugæslustöð, ekki síður en annars og
þriðja stigs forvarnir þar sem komin eru
einkenni sem verið er að vinna með.
Mæðravernd, ungbarnavernd og
skólahjúkrun gefa góða möguleika á að
ná til þessa hóps með forvarnarfræðslu.
Ljósmæður og hjúkrunarfræðingar njóta
trausts almennings. Foreldrafræðsla er
mikilvægur grunnur fyrir framtíðarheilsu
barna. Þetta er ákaflega mikilvægt tímabil
til að styðja foreldra í heilsuuppeldi barna
sinna. Þátttakendur lögðu áherslu á að
það eru foreldrar sem bera ábyrgð á
heilsu barna sinna og að stundum þurfi
að minna þá á að vera góðar fyrirmyndir.
Fræðsla fyrir fjölskyldur þarf að vera
aðgengileg og fjölga þarf úrræðum
sem hægt sé að vísa fjölskyldum á
þegar nauðsynlegt reynist. Hópurinn
lagði einnig áherslu á bætta samfellu í
heilbrigðisþjónustu fyrir fjölskyldur sem
þurfa meiri stuðning og að barni verði
fylgt eftir í gegnum árin.
Í áliti frá nokkrum umræðuhópum kom
fram að efling andlegrar heilsu sé ekki
síður mikils virði og að hugað sé að því
að styrkja sjálfsmynd barna og unglinga.
Skólahjúkrunarfræðingar þurfi að skapa
aðstæður til að stunda fjölskylduhjúkrun
og styrkja stöðu sína innan skóla, til
dæmis með ósk um reglugerðir til að
tryggja möguleika á að hjúkrunarfræðingar
geti sinnt heilsufræðslu um velferð
skólabarna þegar þörf krefur.
Mikilvægt er að hjúkrunarfræðingar, sem
vinna í skólum, fái framhaldsmenntun
á sínu sviði ásamt reynslu í almennum
hjúkrunar störfum. Einnig þarf góða
þjálfun í til dæmis kennslufræði, viðtals­
meðferð, úrlausn ágreiningsmála og
sam talstækni svo nokkuð sé nefnt.
Skóla hjúkrunarfræðingar starfa mjög
Hvíld og slökun er mikilvæg fyrir heilsuna. Þessi
nuddstóll var sýndur á heilsuþinginu.