Skólavarðan - 01.11.2010, Blaðsíða 32
32
Skólavarðan 5. tbl. 2010mEnntApóLItík
„Hér í listkennsludeild Listaháskóla Íslands er kraumandi samfélag listamanna sem
eru á kafi í að mennta sig til kennslu- og miðlunarstarfa á öllum stigum skólastarfs
og víðar í samfélaginu,“ segir Kristín Valsdóttir deildarforseti listkennsludeildar
LHÍ í samtali við Skólavörðuna. „Nemendur koma úr öllum listgreinum og hafa
mikinn hug á að skapa listum og verkfærni veglegan sess í samfélagi menntunar.“
Kristín skrifaði þann 1. desember sl. grein
í Fréttablaðið þar sem hún fjallar um list-
menntun og gildi hennar. Þar segir hún meðal
annars: „Fyrir þá sem helst vilja meta hagnað
út frá tölum þá má benda á að samkvæmt
nýjustu útreikningum velta skapandi greinar
jafnmiklu fé og stóriðjan. Menntum ekki
börnin okkar frá þeim möguleikum sem nú
eru að nýtast á þessum þrengingatímum;
tímum þegar Íslendingar prjóna sig og hanna
í gegnum kreppuna, keppast við nýsköpun
og að setja á stofn sjálfbær sprotafyrirtæki
til að sjá fyrir sér og sínum. Ástæðan er ekki
eingöngu þeir möguleikar sem það gefur á
lifibrauði, heldur ekki síður sú vellíðun og
gleði sem fylgir því að skapa og vera fær um
að finna eigin leið til velgengni, framfærslu
og samskipta við aðra. Hendum ekki út
vinnubrögðum eða námsgreinum sem við
fyrstu sýn virðast dýrust í framkvæmd eða
hafa minna vægi samkvæmt nú- eða kannski
frekar áðurgildandi gildismati.“
Meiri velta en í landbúnaði og fisk-
veiðum samanlagt
Í greininni Atvinnuvegur stígur fram í dags-
ljósið á vef ÚTÓN, útflutningsskrifstofu
íslenskrar tónlistar, þann 1. desember sl. er
fjallað um rannsókn á hagrænum áhrifum
skapandi greina á Íslandi. Þar segir meðal
annars: „Á Norðurlöndunum og í Evrópu
hefur sú þróun orðið að skapandi greinar
teljast nú sjálfstæður atvinnuvegur og sýna
rannsóknir jafnan og stöðugan vöxt, þrátt
fyrir efnahagslægð. Fimm ráðuneyti og
Íslandsstofa fjármagna rannsóknina sem
unnin er að frumkvæði samráðsvettvangs
skapandi greina. Rannsóknina unnu Colin
Mercer sérfræðingur, Tómas Young rann-
sakandi og dr. Margrét Sigrún Sigurðardóttir
lektor við viðskiptafræðideild Háskóla Íslands
og forstöðumaður Rannsóknarmiðstöðvar
skapandi greina. Tölulegar niðurstöður rann-
sóknarinnar sýna að heildarvelta skapandi
greina var 191 ma.kr. árið 2009. Þar af var
hluti ríkis og sveitarfélaga um 13% sem er
sambærilegt við önnur lönd. Þetta er mun
meiri velta en í landbúnaði og fiskveiðum
samanlagt. Þá er virðisaukaskattskyld velta
skapandi greina hærri en í byggingarstarf-
semi og sambærileg við framleiðslu málma.“
Listir í Barnasáttmála
Sameinuðu þjóðanna
Úr 13. gr.
1. Barn á rétt til að láta í ljós skoðanir sínar og
felur það í sér rétt til að leita, taka við og miðla
hvers kyns vitneskju og hugmyndum, án tillits til
landamæra, annaðhvort munnlega, skriflega eða
á prenti, í formi lista eða eftir hvers kyns öðrum
leiðum að vali þess.
31. gr.
1. Aðildarríki viðurkenna rétt barns til hvíldar
og tómstunda, til að stunda leiki og skemmtanir
sem hæfa aldri þess, og til frjálsrar þátttöku í
menningarlífi og listum.
2. Aðildarríki skulu virða og efla rétt barns til að
taka fullan þátt í menningar- og listalífi og skulu
stuðla að því að viðeigandi og jöfn tækifæri séu
veitt til að stunda menningarlíf, listir og tóm-
stundaiðju.
Listmenntun í samtímanum
Þátttaka er í eðli sínu pólitísk krafa og
pólitískur réttur ... Fjölmiðlar hafa gríðar-
leg áhrif á ákvarðanatöku einstaklinga.
Ungt fólk fær sjaldan tækifæri til að íhuga
innihald fjölmiðla og skilaboð. Hvers
vegna laðast sívaxandi fjöldi ungmenna að
róttækum stjórnmálaöflum en annar stór
hópur segist ekki hafa neinn áhuga á stjórn-
málum? Nútímaskilningur á listmenntun
felur einnig í sér þegnskapar- og fjölmiðla-
menntun - í því augnamiði að efla gagnrýn-
inn huga barna og ungmenna. Listmenntun
er menntun í átt að gagnrýnum og upp-
lýstum þegnskap.
Úr dagskrá ráðstefnunnar Arts for education
í Essen 13.-15. september sl.
Menntum ekki börnin
okkar frá möguleikunum!
Texti: keg
Mynd: Úr dagskrá ráðstefnunnar Arts for education