Félagsbréf - 01.09.1963, Blaðsíða 17

ÓLAFUR JÓNSSON
Ogþó svo nýr
Sumir lesendur Hannesar Pétursson-
ar munu hafa orðið fyrir vonbrigðum
vegna síðari bóka hans og telja þær
með engu móti jafnast á við hina
fyrstu; og er það víst skiljanlegt.
Kvæðabók var fágætlega þokkasælt
verk, og álitamál hvort Hannes hefur
nokkuð ort jafn vel og sum beztu
Ijóðin í þeirri bók. Hins vegar verður
hann ekki sakaður um að „yrkja sig
upp“ eða síðari ljóðabækur hans kall-
aðar tómt bergmál hinnar fyrstu. I
báðum virðist viðleitni hans einatt
stefna í nýjar áttir; og eins og vera
ber sér hinna nýju viðhorfa mestan
stað í síðustu bókinni. En hinn jafn-
vægi, heili tónn Kvæðabókar, eða öllu
heldur: það jafngildi hugsunar og
skynjunar sem mestu mun ráða um
heilsteyptan þokka þessara ljóða,
virðist manni ekki hafa enzt honum
síðan.
í Sögum að norðan, einu prósabók
Hannesar til þessa, stendur örstuttur
þáttur sem nefnist Maður í tjaldi. Þar
Hannes Pétursson:
Stund og staðir.
Helgafell, Reykjavík 1962.
Hendingar mínar
höndliS lif vorsins!
er engin eiginleg saga sögð, aðeins
lýst óljósri, lítt meðvitaðri sársauka-
kennd sem andartak kviknar í huga
fáföruls afdalamanns á heiðinni, en
samt er sagan sérkennilega fullgerð:
mynd mannsins á heiðinni er afmörkuð
og heil, og hún er á einhvern hátt
mjög nákomin náttúrulýsingunni í
þættinum. Svipuðu máli gegnir um
aðra sögu að norðan, Skyttuna, þar
sem segir af slysaskoti á greni en að
baki vakir hálfdulin ástarsaga. Þar er
hugblær sögunnar, eða tilfinning henn-
ar, bókfest þegar í upphafsorðunum:
„Kvöldregn eins og dropar úr silki.
Kvöldregn og birta. Vot kindaslóð;
þagnaður fugl. Einhvers staðar renn-
andi vatn.“ Sama hlutverki gegnir „ró-
andi árniðurinn“ í sögulokin í Manni
í tjaldi og lýsing heiðarinnar í upphafi:
Þegar ekið var á sumrin eins og leið
lá austur heiðina, virtust ellefu hvítir
hestar standa hlið við hlið á holtinu
fram undan. En þegar nær var komið
sást að þetta voru vegavinnutjöld.
....Þá var kvöldsól í fjallaskörðun-
um að vestan og í hlíðunum and-
spænis, en í gilinu með fram veginum
var birtan blýgrá, og eins við tjöldin.
FÉLAGSBRÉF 13