Morgunblaðið - Sunnudagur - 06.11.2016, Blaðsíða 18

I
nga Sæland er á kaffispjalli við félaga
sína í kosningamiðstöð Flokks fólksins
í Faxafeni þegar mig ber að garði. „Já,
það er Morgunblaðsmaðurinn,“ segir
hún og virðir mig rannsakandi fyrir
sér. „Við skulum koma inn á skrifstofu.“
„Þú verður að vera góður við hana,“ kalla
félagarnir kersknislega á eftir okkur. Þeir vita
sem er að ekki þarf að hafa sérstaka aðgát í
nærveru formannsins enda liggur fyrir að
Inga hefur munninn fyrir neðan nefið.
Talið berst strax að nýafstaðinni kosninga-
baráttu og tilvist Flokks fólksins yfir höfuð.
„Þetta hefur verið eitt stórt ævintýr; ég
bjóst aldrei við því að þessi bolti yrði svona
stór,“ segir Inga. „Markmiðið var að fara af
stað af hugsjón til að útrýma fátækt og spill-
ingu og vinna fyrir fólkið í þessu landi, ekki
síst börnin okkar.“
– Hvernig byrjaði þetta?
„Ég er bara gömul amma í laganámi, sem
ég sagði mig frá í bili til að sinna þessari bar-
áttu. Ég byrjaði á því að búa til síðu á netinu
og kallaði hana Flokk fólksins; fannst það eiga
við okkur. Það komu tuttugu manns á stofn-
fundinn á Salatbarnum og ég fann strax að
það var mikill hugur í fólki. Það kom mér svo
sem ekki á óvart, fólk er búið að fá nóg.
Þetta vatt hratt upp á sig. Einn daginn mis-
bauð mér málflutningur manns á Útvarpi
Sögu, hann talaði með svo ósmekklegum hætti
niður til fólks, þannig að ég hringdi þangað og
æsti mig. Eftir það hringdi séra Halldór
Gunnarsson í mig, honum hugnaðist greini-
lega málflutningur minn og vildi leggja sitt lóð
á vogarskálarnar. Síðan hefur hann verið
traustur bakhjarl. Það kom sér vel enda hefur
ekkert okkar í Flokki fólksins verið í pólitík
áður, nema Magnús Þór Hafsteinsson.“
Lögblind frá frumbernsku
– Flokkur fólksins hefur skorið upp herör
gegn hinu hefðbundna flokkakerfi. Er það
ekki rétt skilið?
„Jú, það er enginn annar flokkur í þessu
beinlínis til þess að rétta hlut þeirra sem verst
kjörin hafa. Hvorki stórir flokkar né smáir.
Kannski vegna þess að enginn þeirra hefur
lögblindan formann nema Flokkur fólksins,“
segir Inga en hún hefur aðeins 10% sjón. Hún
missti sjónina nokkurra mánaða gömul í kjöl-
far hlaupabólu og heilahimnubólgu. „Ég þekki
ekki annað. Ég hefði ekki viljað missa sjónina
seinna á lífsleiðinni. Það hefði orðið mun erf-
iðara.“
Þess utan gerir hún lítinn sem engan grein-
armun á litum; sér aðeins dökkt og ljóst. „Ég
get mér þess til að þú sért í svörtum leð-
urjakka. Það er einfaldlega líklegra en að
hann sé rauður.“
Hún skellir upp úr.
Var það ekki bara James heitinn Dean sem
púllaði þann lit?
„Ég hef þurft að hafa fyrir lífinu,“ heldur
hún áfram að svara spurningunni. „Hvernig
geta milljónamæringar, fæddir með silf-
urskeið í munninum, skilið hvernig það er að
skrimta hér á lágmarkslaunum? Hvernig geta
menn sem baka fínar marsípankökur sett sig í
spor þeirra sem ekki geta bakað neina köku?“
Stórkostlegur árangur
– Ertu ánægð með fylgi ykkar í kosning-
unum?
„Með tilliti til þess að við erum ekki hefð-
bundinn flokkur með kjördæmastjórn, mið-
stjórn og hvað þetta allt heitir, ekki ennþá, þá
get ég ekki annað en verið hæstánægð. Við
höfðum sama og ekkert fjármagn á bak við
okkur í þessari kosningabaráttu en samt
greiddi á sjöunda þúsund manns okkur sín
dýrmætu atkvæði. Það er stórkostlegur ár-
angur. Ég er svolítið hugsi yfir 5% þröskuld-
inum. Væri hann ekki til staðar væri Flokkur
fólksins núna með fjóra menn á þingi; tvo
kjördæmakjörna og tvo uppbótarþingmenn.
Þetta kerfi er greinilega smíðað utan um
stóru flokkana og fróðlegt væri að láta á það
reyna fyrir dómstólum hvort þetta stenst lög.
Þessi regla er alla vega ekki lýðræðisleg.“
– Eftir þetta góða gengi haldið þið vænt-
anlega ótrauð áfram.
„Þú getur rétt ímyndað þér! Við erum gjör-
samlega einhuga. Baráttan fyrir næstu al-
þingiskosningar er þegar hafin og það er óvíst
að við þurfum að bíða í þrjú og hálft ár eftir
þeim kosningum. Þar sem við vorum yfir 2,5%
fylgi erum við komin á fjárlög sem kemur að
sjálfsögðu til með að hjálpa okkur. Fyrsta mál
á dagskrá verður að gera upp við þá sem hafa
lánað okkur peninga til þessa og það eru ekki
lánastofnanir heldur venjulegt fólk út af spari-
reikningum sínum. Annað mál á dagskrá verð-
ur að leita að tólf til fimmtán fermetrum undir
skrifstofu; við skilum þessari kosningaskrif-
stofu af okkur um mánaðamótin. Yfirbygg-
ingin í þessum flokki er og verður engin.“
Vanmetum ekki nýliða
– Þannig að stefnan er sett á þingsæti í næstu
kosningum?
„Það er ekki nokkur spurning! Og við mun-
um veita stjórnvöldum, hver sem þau verða,
aðhald á þessu kjörtímabili. Fyrsta verkið var
að boða til mótmælafundar á Austurvelli á
laugardaginn [í dag] klukkan 14 og við mun-
um halda áfram að mótmæla eins lengi og
þess er þörf. Um næstu helgi er meiningin að
kynna framtíðarsýn okkar, þar sem heilbrigð-
ismálin verða fyrirferðarmikil. Við viljum ná í
fólkið okkar og virkja það með okkur.“
– Stefnirðu á ráðherrastól?
„Svo langt er ég ekki farin að hugsa. En ég
er í pólitík til að hafa áhrif og sé enga ástæðu
til að vanmeta nýliða. Það er ekki nóg að vera
með mikla þingreynslu ef menn geta ekki
unnið að þjóðarhag.“
– Nú er meira en segja það að stofna stjórn-
málaflokk og bjóða sig fram til þings. Tóku al-
mannatenglar þig í gegn fyrir slaginn?
„Ekki aldeilis,“ segir Inga og skellihlær.
„Ég fór ekki á eitt einasta námskeið til að
læra að koma fram og brosa. Það hefur alltaf
gefist mér best að vera ég sjálf og ætli ég fari
nokkuð að breyta því úr þessu. Ég naga meira
að segja ennþá neglurnar.“
Hún brosir.
– Kom eitthvað þér á óvart í kosningabar-
áttunni?
„Já, margt. Til dæmis hvað það er erfitt að
komast að í fjölmiðlum, sér í lagi sjónvarpi.
Ríkissjónvarpið gaf okkur tækifæri til að
kynna okkar stefnu en við fengum ekki að
vera með á Stöð 2 nema í einhverju sprelli hjá
Loga að kvöldi kjördags. Öðrum nýjum flokki,
Viðreisn, var hins vegar kippt strax inn og var
alla kosningabaráttuna jafnsettur flokkunum
sem áttu menn á þingi. Hvaða réttlæti er fólg-
ið í því? Það skiptir verulegu máli að komast
að í umræðunni, sérstaklega þegar flokkar
eiga ekki peninga til að auglýsa sig. Sjálfstæð-
isflokkurinn auglýsti grimmt í fjölmiðlum á
lokaspretti kosningabaráttunnar og það skil-
aði sér.
Annars gekk þessi kosningabarátta svo
hratt fyrir sig að við erum eiginlega bara
ringluð og með svima. Búin að baka mörg þús-
und vöfflur.“
Hún hlær.
Talar íslensku
– Hvað sem aðgengi að sjónvarpi líður þá tók
fólk eftir þér og málflutningi þínum í þessari
kosningabaráttu. Þú gerir þér grein fyrir því?
„Já, það geri ég. Ætli fólki finnist ég ekki
hafa talað íslensku! Ég kem alltaf til dyranna
eins og ég er klædd og myndi aldrei ljúga að
þjóðinni.“
– Geturðu lofað því, hér og nú, að ljúga aldr-
ei að íslensku þjóðinni?
„Já, það get ég gert. Ég myndi aldrei ljúga
„Við munum veita stjórnvöldum, hver sem þau verða, aðhald á þessu kjörtímabili,“ segir Inga Sæland, formaður Flokks fólksins.
Morgunblaðið/RAX
Myndi bara ljúga mér til lífs
Inga Sæland, formaður Flokks fólksins, vakti athygli fyrir aðsópsmikla framkomu í nýafstaðinni
kosningabaráttu og náði eyrum fólks, hvort sem það var sammála henni eður ei. Hún segist rétt að byrja
í stjórnmálum og setur stefnuna á þing í næstu kosningum enda sé ærið verk að vinna og
gömlu flokkarnir hafi enga burði til að útrýma fátækt og spillingu í landinu.
Texti: Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Mynd: Ragnar Axelsson rax@mbl.is
’Annars gekk þessi kosninga-barátta svo hratt fyrir sig aðvið erum eiginlega bara ringluðog með svima. Búin að baka
mörg þúsund vöfflur.
VIÐTAL
18 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6.11. 2016