Dagblaðið Vísir - DV - 10.02.2015, Blaðsíða 14

Vikublað 10.–12. febrúar 201514 Fréttir Viðskipti
Vildu „betri greiningu“
á eignum Glitnis
n Seðlabankinn óskaði eftir ítarlegum upplýsingum um eignir slitabúsins
R
áðgjafar stjórnvalda við
vinnu að losun fjármagns-
hafta töldu „nauðsynlegt“
undir lok síðasta árs að þeir
fengju afhenta „betri grein-
ingu á gögnum“ en Seðlabankinn
hefði getað veitt þeim til þessa um
hvaða áhrif beiðni slitabús Glitn-
is um undanþágu frá höftum hefði
á greiðslujöfnuð íslenska þjóðar-
búsins. Ekki væri hjá því komist að
greina eignasafn Glitnis „með ýtar-
legri hætti en venja er“ í ljósi þess
að þær fjárhæðir sem undanþágu-
beiðni búsins næði til væru „afar
háar á þjóðhagslegan mælikvarða“.
Þetta kemur fram í bréfi sem
Seðlabanki Íslands sendi til Glitn-
is þann 5. desember á síðasta ári og
DV hefur undir höndum. Þar er ósk-
að eftir mjög ítarlegum sundurliðuð-
um upplýsingum um eignir Glitnis
hf., írsku dótturfélaganna Haf Fund-
ing og Holt Funding, GLB Holding
ehf. og Glitnis banka í Lúxemborg.
Heildareignir slitabús Glitnis námu
ríflega 960 milljörðum króna í lok
september á árinu 2014. Þar af voru
erlendar eignir búsins 603 milljarð-
ar króna en íslenskar eignir – bæði
eignir í krónum og innlendar eignir í
gjaldeyri – námu 358 milljörðum.
Miklar fjárhæðir í húfi
Í bréfinu, sem er átta blaðsíður að
lengd og undirritað af Má Guð-
mundssyni seðlabankastjóra, er
meðal annars nefnt að það geti skipt
verulegu máli fyrir greiðslujafnaðar-
áhrif af slitum búsins samkvæmt fyr-
irliggjandi tillögum að nauðasamn-
ingi hvort að „baki eignum sem eru
skráðar erlendar liggi kröfur á inn-
lenda aðila“. Að sama skapi segir
Seðlabankinn að það sé mikilvægt
að fá upplýsingar um hvort að baki
eignum sem séu skráðar innlendar
í bókum Glitnis liggi krafa á erlend-
an aðila.
Þá segir í bréfinu að það skipti
einnig máli „hvort óinnheimtar
innlendar eignir verða seldar inn-
lendum eða erlendum aðilum og
hvernig kaup á eignum búsins verða
fjármögnuð“. Þrátt fyrir að ekki liggi
fyrir upplýsingar á þessari stundu
um hugsanlega kaupendur þá tel-
ur Seðlabankinn að það sé „engu að
síður gagnlegt að fá mat slitastjórn-
arinnar á líklegum kaupendum,
einkum í tilvikum þar sem miklar
fjárhæðir eru í húfi“. Þar er Seðla-
bankinn að líkindum að vísa til 95%
eignarhlutar Glitnis í Íslandsbanka
en sá hlutur er metinn á um 168
milljarða króna í bókum slitabús-
ins. Hafa ráðgjafar Glitnis unnið að
því í meira en þrjú ár að selja þann
hlut til erlendra fjárfesta, án þess að
það hafi skilað neinum árangri fram
til þessa.
Samkvæmt upplýsingum DV hef-
ur Glitnir veitt Seðlabanka Íslands
umbeðnar upplýsingar en Seðla-
bankinn lagði áherslu á að þær yrðu
afhentar ekki síðar en 9. janúar síð-
astliðinn.
Samkvæmt drögum að nauða-
samningsfrumvarpi Glitnis er meðal
annars gert ráð fyrir útgreiðslu á er-
lendum gjaldeyri að fjárhæð hund-
ruð milljarða til almennra kröfuhafa,
en erlendir aðilar eiga 94% allra
krafna á hendur slitabúinu. Fyrst var
farið fram á slíkar undanþágur hinn
28. nóvember 2012. Tæplega ári síðar
kynnti slitastjórnin Seðlabankanum
tillögur um hvernig farið yrði með
útgreiðslu á krónueignum búsins til
erlendra kröfuhafa sem hefði ekki
áhrif á stöðugleika í gengis- og pen-
ingamálum, að mati slitastjórnarinn-
ar. Þeim tillögum hefur enn ekki ver-
ið svarað af hálfu íslenskra yfirvalda.
Ljóst er hins vegar að þær eru ekki í
samræmi við nálgun stjórnvalda um
að tryggja jafnræði samhliða því að
mótuð er heildstæð stefna um los-
un hafta.
Gögnum deilt með ráðgjöfum
Fram kemur í bréfi Seðlabankans að
frá því að undanþágubeiðni Glitn-
is hafi fyrst borist þá hafi verið ósk-
að eftir ýmsum gögnum á fundum
með fulltrúum slitastjórnarinnar. Á
grundvelli þeirra gagna sem þegar
hafa verið afhent vinni sérfræðingar
Seðlabankans að greiningu á því
hvað fyrirhugaður nauðasamning-
ur Glitnis kynni að hafa á greiðslu-
jöfnuð Íslands. „Þeirri vinnu sé [hins
vegar] ekki lokið og til þess að ljúka
henni er nauðsynlegt að fá nýjustu
tiltæku gögn afhent.“ Þá telur Seðla-
bankinn „nauðsynlegt að skerpa á
skilgreiningum“ hvaða gögn hann
þurfi að fá afhent frá slitabúinu.
Í bréfinu segir einnig að „óhjá-
kvæmilegt“ kunni að vera að deila
þessum gögnum og greiningu á
eignum slitabús Glitnis með ráð-
gjöfum Seðlabankans og stjórnvalda
sem vinna að áætlun um losun hafta.
„Ráðgjafar stjórnvalda telja vegna
vinnu sinnar nauðsynlegt að þeir fái
afhenta betri greiningu á gögnum en
Seðlabankinn hefur getað afhent til
þessa, að nokkru leyti vegna trúnað-
arskyldu bankans en að sumu leyti
vegna þess að Seðlabankinn hefur
ekki aflað viðkomandi gagna.“ n
Hörður Ægisson
hordur@dv.is
Glitnir og ríkið myndu „miðla sín á milli upplýsingum“
Haustið 2013 fór slitastjórn Glitnis fram
á það, í bréfi sem var sent á forsætis-
ráðherra, að ríkisstjórnin, Seðlabankinn
og slitabúið myndu „miðla sín á milli
upplýsingum um stefnumið sín varðandi
uppgjör á slitameðferð“ Glitnis.
Eins og greint var frá í síðasta
tölublaði DV kom jafnframt fram í
bréfinu að allir viðkomandi aðilar myndu
samþykkja þann „sameiginlega skilning
á því að viðræður [yrðu] í trúnaði“ og
að þeim yrði unnið „saman í góðri trú til
þess að tryggja gagnkvæman skilning á
hinum ýmsu mögulegu uppgjörskostum“.
Tillögur slitastjórnarinnar, sem miðuðu
að því að fá íslenska ríkið í beinar samn-
ingaviðræður við tiltekið slitabú sem
hefur farið fram á víðtækar undanþágur
frá höftum, fengu engan hljómgrunn af
hálfu stjórnvalda.
Í svarbréfi Seðlabanka Íslands, sem
var gert opinbert á vef bankans þann 30.
september 2013, kom fram að ekki kæmi
til greina að setja upp „ferli af því tagi
sem lagt var til í bréfi slitastjórnar [Glitn-
is], síst af öllu með skuldbindandi tíma-
setningum“. Í bréfi bankans sagði einnig
að ekki væri hægt að gefa undanþágu frá
höftum fyrir útgreiðslu eigna til erlendra
kröfuhafa nema að þær yrðu „vel innan
svigrúms greiðslujafnaðar Íslands og
áforma um losun hafta“. Ekki væri um
samningsefni að ræða. „Annaðhvort er
skilyrðið uppfyllt eða ekki. Undanþágu-
beiðni Glitnis uppfyllir þetta skilyrði ekki
að svo stöddu.“
Seðlabank-
inn Óskaði eftir
ítarlegum gögn-
um um eignir
Glitnis í bréfi til
slitabúsins 5.
desember 2014.
Mynd SiGtryGGur Ari
960 milljarða eignir Glitnis
Erlendar eignir
603 milljarðar
innlendar eignir
358 milljarðar
Formaður
slitastjórnar
Glitnis Steinunn
Guðbjartsdóttir.Seðlabankastjóri
Már Guðmundsson.
Íslendingar í
gögnum HSBC
Útibú breska bankans HSBC í
Sviss aðstoðaði viðskiptavini
sína, þar á meðal Íslendinga, við
að svíkja undan skatti og fela
eignir fyrir skattayfirvöldum. Þá á
bankinn að hafa hjálpað sex aðil-
um, sem tengdir eru Íslandi, við
að koma 9,5 milljónum Banda-
ríkjadala, jafnvirði 1,3 milljarða
íslenskra króna, undan skatti.
Þetta kemur fram í leynigögn-
um um bankann sem Alþjóða-
bandalag rannsóknarblaða-
manna (ICIJ) birti í heild sinni á
vefsíðu sinni. Samkvæmt þeim
voru 18 bankareikningar skráðir
hjá HSBC í eigu sex aðila tengd-
um Íslandi. Skjölin eru komin
frá uppljóstrara sem stafaði við
HSBC-bankann í Sviss og ná yfir
árin 2005–2007.
Straumur fær
grænt ljós á
kaup í ÍV
Samkeppniseftirlitið gerir ekki
athugasemdir við eignarhald
Straums fjárfestingabanka á ráð-
andi hlut í Íslenskum verðbréf-
um (ÍV), að því er fram kemur í
ákvörðun eftirlitsins sem var birt í
síðustu viku.
Félagið Íslensk eignastýring,
sem er í meirihlutaeigu Straums,
gekk frá kaupum á 27,51% hlut í
ÍV undir lok síðasta árs þegar fé-
lagið nýtti sér forkaupsrétt sinn
á hlut Íslandsbanka. Með þeim
kaupum eignaðist félagið ríflega
58% hlut í Íslenskum verðbréfum.
Í rökstuðningi Samkeppn-
iseftirlitsins segir að ekki séu
vísbendingar um að sameinað
félag komi til með að ná mark-
aðsráðandi stöðu í einhverjum
þjónustuþáttum sínum. Sam-
runinn kunni fremur að verða til
þess að skapa fyrirtæki sem verði
„kleift að veita bönkunum virkari
samkeppni“, að því er segir í til-
kynningu Samkeppniseftirlitsins.
Mikill vaxtamun-
ur hér á landi
Vaxtamunur íslenskra viðskipta-
banka er hár í alþjóðlegum sam-
anburði og enginn þeirra nær
þeirri stærð sem talin hefur ver-
ið hagkvæmust í rekstri banka.
Munurinn á útláns- og innláns-
vöxtum bankanna var í lágmarki
þegar viðskiptabankakerfið var
stærst, á árunum fyrir hrun, og í
hámarki þegar kerfið var minnst.
Þetta kemur fram í greiningu
fjármálaráðgjafar Capacent um
vaxtamun og þróun fjármála-
markaðar. Þar segir að vaxtamun-
ur sé nú svipaður og hann var á
árunum 2000 til 2003.
„Enginn íslenskra viðskipta-
banka nær hagkvæmustu stærð
sem lengst af hefur verið metin
á 25 milljarða Bandaríkjadala
(3.250 milljarða króna). Nýju-
stu rannsóknir benda til að þessi
stærð sé nú um 50 til 100 milljarð-
ar dala og því íslensku bankarnir
örsmáir í þeim samanburði,“ segir
í greiningu Capacent.