Fréttatíminn - 18.12.2015, Qupperneq 48

Jolamjolk.is
Fylgstu með á
Facebook og
jolamjolk.is
Jólamjólkin er komin
til byggða
A llt fór í gang á ný með Welcome Home-fagnaðinum laugardaginn 9. júní. Fjórir flytjendur hituðu
upp fyrir Bítlana á fjögurra og hálfs tíma
langri skemmtun sem kostaði meðlimi Ca-
vern 6 skildinga og 6 pens og þá sem ekki
voru meðlimir 7 skildinga og 6 pens (ef
einhverjir kæmust inn). Júní hafði alltaf
verið rólegur mánuður á tónlistarklúbbum
í Liverpool, en ekki lengur. „Mér fannst
eins og það væru þúsund manns þarna
inni,“ sagði Barbara Houghton, sem var
ein af þeim sem var alsæl með troðning-
inn. „Staðurinn var þjappaður og andrúms-
loftið rafmagnað og rúmlega það. Þvílíkt
kvöld, þvílíkt kvöld!“
Öryggin í rafmagnstöflunni í Cavern
sprungu alltaf við slíkar aðstæður og
þetta voru einu skiptin sem Bob Wooler
missti málið. Mannfjöldinn stóð í hitakófi
í einni kös með takmarkaða neyðarlýsingu
en fólk hafði vit á að fyllast ekki skelfingu
þar sem það var bara einn þröngur gangur
að sleipum stiganum til að komast út. Bítl-
arnir voru nýfarnir af sviðinu þegar það
gerðist. Þeir höfðu ært áhorfendur sína og
voru komnir aftur í hljómsveitarherbergið
með fjölda gjafa sem aðdáendur höfðu gef-
ið þeim, þar á meðal nokkurra hæða háa
svamptertu sem
Lindy Ness, Lou Steen og vinkona
þeirra Susan Wooley höfðu bakað. „John
var tilbúinn,“ skrifaði Lindy í dagbókina
sína ásamt: „Skrifaði ofangreint heima hjá
Paul því að við eyddum nóttinni þar.“
Það var allt saklaust ennþá – og gríðar-
lega spennandi. Þegar þau fóru frá Cavern
stakk George af án hinna, ákafur í að láta
á það reyna hvað nýi Ford Anglia-bíllinn
hans hefði mikið aðdráttarafl hjá stelpun-
um. Pete fór út með Kathy, kærustunni
sinni, og John og Paul leyfðu Lindy og Lou
að fara með sér í sendibíl Neils til baka í
suðurenda Liverpool. Í stað þess að skutla
þeim heim tóku þeir stelpurnar með sér
heim til Pauls þar sem þær fylgdust með
Ungir drengir
í Liverpool
Bókin Bítlarnir telja í eftir Mark Lewinsohn kom nýlega út hjá bóka-
forlaginu Hringur. Þetta er uppvaxtarsaga Bítlanna, ótrúleg saga af
rokkhljómsveit allra tíma. Lesendur eru leiddir áfram með markvissri
og litríkri frásögn þar til fyrir framan þá standa fjórir skarpir drengir frá
Liverpool á barmi heimsfrægðar sem á sér ekki hliðstæðu. Bítlarnir telja
í er gríðarstórt og vandað verk sem byggir á ítarlegum rannsóknum og
heimildum. Í textanum er fjallað um Bítlana á skilmerkilegan og af-
dráttarlausan hátt. Hér er komin saga Bítlanna eins og hún var í raun og
veru. Gleymdu því sem þú telur þig vita um þá og byrjaðu upp á nýtt. Bítl-
arnir telja í, er fyrsta bókin af þremur. Friðbert Elí Friðbertsson þýðir.
þeim semja lag.
Please Please Me var afkvæmi
Johns, getið áður en fjörutíu og
átta stundir voru liðnar frá því að
þeir komu heim frá London. Það
var hægt að segja að Ask Me Why,
Love Me Do og PS I Love You hefðu
ekki gengið neitt sérstaklega vel hjá
EMI en þarna var komið lag sem
þeir gætu spilað fyrir þá næst. Hann
minntist þess hvernig textinn og
lagið komu saman inni á „hinu bað-
herbeginu heima hjá frænku minni
við Menlove Avenue. Ég man eftir
deginum og bleiku dúnsænginni á
rúminu.“
EMI var hvatinn, en andagiftin
kom annars staðar frá. Kveikjan að
textanum kom frá laginu Please, lagi
með Bing Crosby sem komist hafði
í efsta sæti bandaríska vinsældalist-
ans átta árum áður en John fæddist.
Orðaleikurinn í upphafi lagsins vakti
áhuga hans – „Please, lend your little
ear to my pleas“ – og það varð inn-
blásturinn að titli lagsins og textan-
um sem er endurtekinn. Tónlistarleg
áhrif lagsins sótti hann til Roys Orbi-
son. John sagðist hafa heyrt hann
„spila Only The Lonely eða eitthvað“
en líklegast er að hann hafi ekki not-
ast við neitt tiltekið lag, heldur stíl
Orbisons og hvernig hann beitti vax-
andi styrkleika og stökkum milli átt-
unda með dramatískum hætti. Þetta
var ástarsöngur, en ekki samskonar
sykurvella og hafði lekið yfir vin-
sældalistana alla ævi Johns. Þetta
var ástarsöngur Liverpool-Lennons
– eftir kurteisina í fyrsta orðinu er
hann að hvetja stelpuna til þess að
veita honum unað eins og hann veitir
henni unað.
John sagði alltaf að lagið væri bara
eftir hann og Paul staðfestir það, en
þeir áttu samt báðir hlut að máli.
Síðla kvölds 9. júní fylgdust Lindy
og Lou með þeim fínpússa það þar
sem þeir sátu hlið við hlið við píanó
Jims Mac í fremri stofunni heima hjá
Paul. Lindy man að „þeir unnu aðal-
lega í hljómagangnum á meðan þeir
fífluðust og spauguðu“. Stelpurnar,
sem voru fimmtán ára, voru báðar
með þeim alla nóttina (mömmurn-
ar héldu báðar að hvor þeirra væri
heima hjá hinni) og dottuðu síðar á
gólfinu við píanóið á meðan Lennon-
McCartney könnuðu hljóma fyrir
ofan þær. „Þeir spurðu okkur hvað
okkur fyndist um það,“ sagði Lou,
„og við sögðum að það væri frábært.
Það var vissulega frábært að sjá þá
semja og að þeir skyldu ekki hafa
neitt á móti því að hafa okkur þarna
– en þeir voru alltaf svo rosalega af-
slappaðir með slíkt.“
Please Please Me kom ekki fram í
dagsljósið fyrr en eftir nokkurn tíma,
en Lennon-McCartney-lag var spilað
í útsendingu BBC-útvarpsstöðvar-
innar í fyrsta skipti sex dögum síðar
og 1,8 milljónir hlustenda heyrðu
það þannig í fyrsta skipti. Það var
Ask Me Why og það var fyrsta lagið
á efnisskránni í annað skiptið sem
Bítlarnir komu fram í þættinum
Here We Go sem tekinn var upp í
Manchester 11. júní og sendur út
föstudaginn 15. júní. Í samræmi við
daglega efnisskrá sína á tónleikum
gerðu þeir sér í þetta skiptið sér-
stakt far um að koma fram sem heild
– John söng fyrsta lagið en Paul og
George bakraddir; Paul söng annað
lagið og John og George bakraddir;
George söng það þriðja og John og
Paul bakraddir. Aftur var þarna eitt-
hvað sem aldrei hafði áður heyrst í
útvarpi og nógu tilkomumikið til að
þáttarstjórnandinn Peter Pilbeam
ákvað að halda þeim á listanum yfir
flytjendur sem hann vildi fá aftur.
Þarna varð líka vart meiri fágunar
svo að fjölhæfni þeirra kom betur í
ljós. Besame Mucho var kraftmikill
þytur um það sem kynnirinn kall-
aði „klassískt spænskt lag“. George
söng lagið A Picture Of You glað-
lega og af tilkomumiklu öryggi, en
það sat í einu af fimm efstu sætum
vinsældalistans þessa sömu viku og
átti brátt eftir að verða fyrsta og eina
lagið sem Joe Brown kom í fyrsta
sæti. Útsendingin með Bítlunum
kann jafnvel að hafa hjálpað til við
að koma því þangað. Ask Me Why
var best af öllum lögunum. George
Martin hafði fundið ástæðu til þess
að líta það hornauga en skoðun hans
á því tengdist almennu neikvæðu
áliti hans. Í rauninni var heilmikið
áhugavert að gerast þarna og það að
það skyldi birtast þarna er til marks
um mikilvæga breytingu á Bítlunum
frá mars og fram til júní 1962.
John, Paul, George og
Pete í fyrstu myndatök-
unni hjá ljósmyndara,
17. desember 1961. Nýi
umboðsmaðurinn þeirra
kom henni á, en hann
hafði birst á síðustu
stundu og komið í veg
fyrir að Bítlarnir hættu
að spila saman. Leðrið
var stór þáttur í þeirri
stefnu sem Brian tók til
að byrja með... en svo
varð það að fara og þeir
samþykktu það allir.
5-4-3-2-1. Fimm ungir menn frá Liverpool, fjórir gítarar keyptir á afborgunum,
þrír magnarar, tveir trommukjuðar, ein ný hljómsveit. Bítlarnir á Indra, fyrsta
kvöldið, 17. ágúst 1960 - ferskir í Hamborg og tilbúnir til þess að læra, hratt.
Þeir spila aðeins spölkorn frá staðnum þar sem Derry and the Seniors spila í
Keiserkeller: Liverpool rokk er komið til Þýskalands.
48 bækur Helgin 18.-20. desember 2015