Fréttatíminn - 15.01.2016, Qupperneq 24

Kristín von Kistowski Gunn-
arsdóttir er komin af sjó-
mönnum í Hnífsdal en stýrir
baráttu sjö Afríkuríkja gegn
sjóræningjaveiðum í Vestur-
Indlandshafi. Baráttan er
hættuleg og að sögn Kristínar
væri miklu einfaldara að
sleppa henni.
Þóra Tómasdóttir
thora@frettatiminn.is
„Bakgrunnur minn auðveldar mér
vinnuna í Afríku. Ég hef alltaf borið
mikla virðingu fyrir fólki sem vinn-
ur á sjó og ég veit hvað það getur
verið hættulegt,“ segir Kristín. Hún
fer fyrir verkefninu Fish-i Africa
sem er átak allra landa við austur-
strönd Afríku gegn rányrkju. Lög-
saga landanna er í hinu víðáttustóra
Vestur-Indlandshafi þar sem frum-
skógarlögmálið ríkir og enginn hefur
nákvæma yfirsýn yfir það sem þar
fer fram. Þar eru önnur stærstu tún-
fiskmið í heimi, á eftir Kyrrahafinu.
„Löndin geta ekki fylgst með allri
umferð um hafsvæði sín og þess
vegna sjá fyrirtæki frá Evrópu og
Asíu sér leik á borði og sigla skipum
sínum þangað. Skipin veiða grimmt
og gera allt sem þau geta til að há-
marka gróða sinn. Brotavilji þeirra
er einbeittur. Þó flestir sem stunda
veiðar á svæðinu fari að lögum þá
eru ólöglegar veiðar alltof umfangs-
miklar. Við höfum komið upp mjög
árangursríku kerfi sem hjálpar lönd-
unum að hindra slíka starfsemi. Það
er í raun einfalt kerfi og snýst um að
safna mikilvægum upplýsingum og
kortleggja umferð um hafsvæðin
með aðstoð gervihnatta.“
Kristín er stödd í Berlín þar sem
hún býr með börnum sínum, á milli
þess sem hún ferðast um heiminn
vegna vinnunnar. Hún á ekki langt
að sækja áhuga sinn á lífríki hafsins.
Fjölskylda hennar hafði öll unnið á
sjó eða í fiskverkun og Kristín taldi
ekkert sjálfsagðara en að það yrðu
hennar örlög líka. „Ég þráði að vinna
í frystihúsi. Mér fannst eins og þann-
ig hlyti lífið að verða fullkomið. Þeg-
ar ég var 13 ára og komin á aldur til
að geta farið að vinna, fluttum við
frá Þýskalandi til Indónesíu. Þar bjó
ég öll unglingsárin og einhvernveg-
inn missti ég alveg af tækifærinu til
að vinna í frystihúsi.“
Öll fjölskyldan í slorinu
Foreldrar Kristínar kynntust í Kiel
þar sem þau störfuðu bæði við haf-
rannsóknir. Faðir hennar var Gunn-
ar Páll Jóakimsson, fiskifræðingur
frá Hnífsdal, en móðir hennar, Helga
von Kistowski frá Hamborg, starf-
aði sem tæknilegur aðstoðarmað-
ur. Þrátt fyrir að Kristín hafi aldrei
búið á Íslandi kom hún til landsins á
hverju ári og tengdist fjölskyldu sinni
hér sterkum böndum. „Sem bjargaði
mér sennilega frá því að gleyma mál-
inu,“ segir hún á lýtalausri íslensku.
Ættingjar Kristínar störfuðu
meira og minna allir í fiski og höfðu
mikla þekkingu á sjávarútvegi. Svo
mikla að Kristín veigraði sér í fyrstu
við því að taka að sér þetta ábyrgð-
armikla starf, henni fannst eins og
skyldmenni hennar væru miklu hæf-
ari til þess en hún. Sjálf hafði Kristín
lært sjávarlíffræði í Kiel og unnið hjá
bandarísku umhverfisstofnuninni í
nokkur ár. Síðar var hún fengin til að
stýra Fish-i verkefninu. „Mér fannst
spennandi að taka þátt í þessari
baráttu Afríkuríkjanna. Komandi
úr sjómannafjölskyldu hafði ég líka
ýmislegt til málanna að leggja. Ég
hef skilning á aðstæðum þeirra sem
starfa í höfnum og á skipunum í Afr-
íku. Það er eitthvað sem ég kom með
að heiman.“
Ertu að kljást við alvöru sjóræn-
ingja? „Við hjá Fish-i höfum vanið
okkur á annað orðalag en í raun má
alveg kalla þá sjóræningja. Fyrir-
tækin sem stunda veiðarnar tengj-
ast mörg hver skipulagðri glæpa-
starfsemi svo sem peningaþvætti og
þrælkun á fiskverkunarfólki. Við höf-
um líka séð smygl á dýrum og dópi.
Barátta okkar snýst því ekki bara um
fiskinn í sjónum heldur erum við að
glíma við fyrirtæki sem svífast einsk-
is. Á bak við fyrirtækin er auðvitað
fólk sem gerir allt sem það getur til
að verða ekki gómað. Löndin þurfa
að vinna saman til að sýna að þau
viti hvað er á seyði og hiki ekki við
að veita því mótspyrnu.“

Fiskurinn fer líka til Evrópu
Aðspurð um hverskonar fyrirtæki
sigli skipum sínum alla leið til Vestur-
Indlandshafs til þess að þverbrjóta
lög, segir Kristín að flest komi
Leiðir baráttu gegn sjóræningjum
Sjóræningjaveiðar Íslensk-þýskur sjávarlíffræðingur ver lögsögu Austur-Afríkuríkja
www.odalsostar.is
Þessi margverðlaunaði ostur hefur verið framleiddur
frá árinu 1965 og rekur ættir sínar til danska bæjarins
Maribo á Lálandi. Það sem gefur Maribo-ostinum sinn
einkennandi appelsínugula lit er annatto-fræið sem
mikið er notað í suðurameríska matargerð. Áferðin
er þétt en bragðið milt með vott af valhnetubragði.
Frábær ostur til að bera fram með fordrykk, í
kartöflugratín eða á hádegisverðarhlaðborðið.
MARIBO
HLÝLEGUR
Hinn stolni
fiskur getur því
hæglega endað í
Evrópu þó hann
sé veiddur af
skipi frá Asíu.
Þannig flækj-
umst við öll inn
í málið.
Faðir Kristínar var Gunnar
Páll Jóakimsson, fiski-
fræðingur frá Hnífsdal, en
móðir hennar, Helga von
Kistowski frá Hamborg,
starfaði sem tæknilegur
aðstoðarmaður í hafrann-
sóknum. Kristín á ekki
langt að sækja áhugann á
lífríki hafsins.
Skipin stunda blekkingar
til að hylma yfir brot sín.
Þekkt aðferð er að blanda
illa fengnum afla við lög-
lega veiddan fisk. Það villir
um fyrir eftirlitsaðilum.
24 | fréttatíminn | Helgin 15. janúar–17. janúar 2016