Læknablaðið - 01.10.2016, Blaðsíða 42
458 LÆKNAblaðið 2016/102
S T J Ó R N M Á L
Björt framtíð
1. Útgjöld til heilbrigðismála þurfa að miðast við þarfir þjóðarinnar hverju sinni sem þarf að byggja á faglegu mati
á hverjum tíma. Sannarlega þarf að auka fé til heilbrigðismála til
tryggja réttlæti og öryggi heilbrigðisþjónustu. Tryggja þarf nægt
fé til heilbrigðisþjónustu hverju sinni og besti mælikvarðinn þar
er ekki endilega hlutfall þjóðartekna enda geta þjóðartekjur lækk-
að en þarfir einstaklinga fyrir heilbrigðisþjónustu minnka ekki
þar með.
2. Mikilvægt er að gera áætlun um mönnun, húsakost, tækjabúnað og starfsumhverfi Landspítalans til langs
tíma. Áætlanir um fullnægjandi mönnun sem tryggir gæði þjón-
ustu og öryggi sjúklinga eru jafnmikilvægar og áætlanir um
bættan húsakost. Tækjabúnað þarf að tryggja og einnig þarf að
bæta verulega starfsumhverfi spítalans þar með talið þverfag-
legt samstarf faghópa þar sem nýting mannafla endurspeglar
menntun og þjálfun hvers faghóps. Sömuleiðis þarf að bæta sam-
skipti og stjórnun með áherslu á vellíðan starfsfólks og tækifæri
til að þróast í starfi. Allur aðbúnaður starfsfólks, sjúklinga og
aðstandenda þarf að auka tækifæri einstaklinganna til að líða vel
á spítalanum, andlega, félagslega og líkamlega.
3. Grípa þarf til aðgerða sem allra fyrsta og gera langtíma-áætlun um leiðir til að laða til starfa hér á landi vel
menntaða og hæfa lækna. Hér þarf að nýta þekkingu og innsýn
sem flestra þar með talið ungir læknar, læknar sem búa og starfa
erlendis, læknar sem hafa langa reynslu af starfi hér og síðast en
Þessi mynd úr nýútkominni úttekt alþjóðlega
ráðgjafafyrirtækisins McKinsey á starfsemi
Landspítalans sýnir hver þróunin hefur verið
í fjárveitingum til heilbrigðismála allt frá 1971,
mældar sem hlutfall af vergri landsframleiðslu
(mynd 1, bls. 6). Hér sést að rétt fyrir aldamót
kemst Ísland upp í efsta fjórðung aðildarríkja
OECD en árið 2003 fer þetta hlutfall ört lækk-
andi fram að hruni. Síðan hefur Ísland verið í
næstneðsta fjórðungi.
Í ljósi þess að boðað hefur verið til Alþing-
iskosninga í lok október ákvað Læknablaðið
að leggja eftirfarandi spurningar fyrir þau
stjórnmálaöfl sem hyggjast bjóða fram við
kosningarnar og hafa fengið nægt fylgi í skoð-
anakönnunum til þess að koma að mönnum.
Heilbrigðismál á kosningahausti
Stjórnmálaflokkarnir svöruðu spurningum Læknablaðsins sem
spruttu af McKinsey-skýrslunni
1. Á Íslandi er varið lægra hlutfalli þjóðartekna til heilbrigðismála en á
Norðurlöndum, að Finnlandi undanskildu,
þrátt fyrir dreifða byggð og óhagkvæmni
stærðarinnar. Hlutfallið hefur lækkað frá
árinu 2003 og er lægra nú en um alda-
mótin. Telur þitt framboð rétt að miða við
að næstu árin verði hlutfallið óbreytt eða
að það þurfi að hækka? Við hvaða hlutfall
er rétt að miða?
2. Húsakostur Landspítalans er úr sér genginn og stenst ekki gæða-
kröfur, hvorki fyrir sjúklinga né starfsfólk.
Ekki hefur verið staðið við áform um
uppbyggingu spítalans. Nú nálgast nýting
sjúkrarúma 100%, álag fer stöðugt vaxandi
vegna aukinnar aðsóknar og kallar á tafar-
lausar aðgerðir. Vill þinn flokkur bregðast
við þessu bráðavandamáli og þá hvernig
og hvenær?
3. Mönnun sérfræðilækna á sjúkrahúsum landsins er ófull-
nægjandi, þrátt fyrir nýlega kjarasamn-
inga. Umtalsverðum hluta heilbrigðisþjón-
ustu landsmanna er sinnt af nemum sem
ekki hafa lokið grunnþjálfun og lélegar
vinnuaðstæður freista ekki lækna með
sérmenntun. Þetta hefur bein áhrif á gæði
þjónustu og öryggi sjúklinga. Hvernig
telur þinn flokkur eðlilegt að bregðast við
þessu?
■ ■ ■ Þröstur Haraldsson