Tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.12.1976, Blaðsíða 44

Um getnaðarvarnir
Kynfræðsludeild var opnuð í Heilsuverndarstöð Reykja-
víkur í febrúar 1975 og var það nýjung í starfsemi stofn-
unarinnar.
Deildinni er ætlað að veita upplýsingar um getnaðarvarnir
og útvegun á þeim, svo og læknisskoðun í því sambandi,
einnig leiðbeiningar vegna kynlífsvandamála.
Starfsfólk deildarinnar er: Tveir heilsuverndarhjúkrunar-
fræðingar, ein Ijósmóðir og einn kvensjúkdómalæknir.
Fyrsta hálfa árið var um eins konar tilraunastarfsemi að
ræða og vann starfsfólkið í sjálfboðavinnu kauplaust.
Þegar sýnt var að samborgararnir notfærðu sér þessa
þjónustu, veittu borgaryfirvöld leyfi til að halda starfsem-
inni áfram og hafa deildina opna einu sinni í viku,
enda kveður svo á í lögum, að fólki skuli gefinn kostur á
ráðgjöf og fræðslu varðandi kynlíf og barneignir og
fræðslu um notkun getnaðarvarna og útvegun á þeim.
Deildin er til húsa í mæðradeild Heilsuverndarstöðvar-
innar við Barónsstíg.
Á vegum deildarinnar er gefinn út bæklingur sá, sem
hér er kynntur.
KYNFRÆÐSLUDEILD
Eftirfarandi upplýsingar fjalla í
stuttu máli um þær tegundir getnað-
arvarna, sem völ er á í dag.
Oryggi hverrar tegundar er reikn-
að í fjölda þungana á 100 „konuár“,
þ.e. reiknaðar eru út líkur á þung-
un ef 100 konur/menn nota ákveðna
tegund í 1 ár. Því færri þunganir,
þeim mun öruggari er tegundin, sem
notuð er.
Hettan
(Pessar) með sœðisdrepandi kremi.
Kostir: Engar aukaverkanir. Lækn-
ir tekur mál og ákveður stærð (nr.)
hettunnar — og leiðbeinir konunni
hvernig á að koma henni fyrir. Eng-
in þörf á eftirliti, aðeins ný „mál-
taka“ 6-8 vikum eftir hverja fæð-
ingu.
Okostir: Hettunni verður að koma
fyrir í leggöngunum fyrir samfarir,
mörgum finnst þetta hafa truflandi
áhrif á eðlilegt kynlíf.
Öryggi: 10 þunganir á hver 100
konuár.
Smokkur
(Condom)
Kostir: Engar aukaverkanir. Eina
getnaðarvörnin, sem til er fyrir karl-
menn. Auðvelt í notkun og fæst a.m.
k. í öllum lyfjabúðum. Mjög góð
vörn gegn kynsjúkdómum.
Okostir: Sömu og við notkun hett-
unnar.
Óryggi: 5 þunganir á hver 100
„konuár“. Sé notað sæðisdrepandi
lyf með smokknum eykur það ör-
yggíð.
Lykkjan
(Leglœg getnaðarvörn)
Kostir: Ef ekki er af einhverjum
ástæðum hægt að taka pilluna, má í
flestum tilfellum nota lykkjuna.
Ökostir: Læknir verður að setja
lykkjuna upp í leg. Það verður að
fylgjast reglulega með konunni (1
sinni á ári). Sumar tegundir endast
aðeins ca. 114-2 ár og verður þá
að skipta um og fá nýja.
Öryggi: 2-3 þunganir á 100 „konu-
ár“.
Aukaverkanir: Auknar tíðablæðing-
ar og/eða milliblæðingar eru mjög
algengar fyrstu 3 mánuði eftir að
lykkju hefur verið komið fyrir í leg-
166
TÍMARIT HJÚKRUNARFÉLAGS ÍSLANDS