Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.2004, Síða 34

Elsa B. Friðfinnsdóttir
r
Avarp í afmælishófi
„Sjálfstæöi er hverri stétt nauðsynlegt til þróunar og framfara"
Ágætu heiðursfélagar, kæru hjúkrunarfræðingar, góðir hátíðar-
gestir.
Fyrir hönd stjórnar Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga býð ég
ykkur öll hjartanlega velkomin til þessa afmælishófs félagsins.
I ár höfum við hjúkrunarfræðingar fagnað því að 85 ár eru
; liðin frá því að hjúkrunarkonur stofnuðu með sér félagasam-
tök fyrsta sinni. Við fögnum einnig því að þann 15. janúar sl.
voru tíu ár liðin frá því að félögin okkar tvö sameinuðust. Til
hamingju öll með þessa miklu áfanga.
„Að fortíð skal hyggja, ef frumlegt skai byggja,
án fræðslu þess liðna sést ei, hvað er nýtt.“
Með þessari tilvitnun í Ijóð Einars Benediktssonar hefur María
Pétursdóttir bók sína „Hjúkrunarsaga“. Ljóðlínurnar eru vel
valdar, þær vísa til mikilvægis þess að þekkja vel söguna, virða
þá reynslu, sem skapast hefur í fortíð, til að nýta í nútíðinni, til
hagsbóta fyrir framtíðina. Þannig hugsum við hjúkrunarfræð-
ingar gjarna um þjónustu við skjólstæðinga okkar. Við virðum
reynsluþekkinguna sem sjálfstætt þekkingarform í hjúkrun og
I nýtum hana ásamt okkar fræðilegu þekkingu sem grunn að
hjúkrun dagsins í dag og til að byggja upp metnaðarfulla gæða-
hjúkrun í framtíðinni.
Þær sex hjúkrunarkonur, sem stofnuðu Félag íslenskra hjúkr-
unarkvenna í nóvember 1919, voru sannarlega kjarkmiklar og
framsýnar, sannkallaðir leiðtogar. Eg segi kjarkmiklar því staða
kvenna var alil önnur í þá daga en hún er í dag. Við gleymum
því stundum að aðeins fjórum árum áður en Félag íslenskra
hjúkrunarkvenna var stofnað fengu konur fyrst kosningarétt
hér á landi. Það að stofna sjálfstætt fag- og stéttarfélag kvenna-
stéttar var því síður en svo sjálfgefið. En þessar sex konur,
með Christophine Bjarnhéðinsson í broddi fylkingar, gerðu
sér grein fyrir mikilvægi þess að starfa saman og standa saman
í því mikilvæga umhótastarfi sem fram undan var í heilbrigð-
ismálum þjóðarinnar. Þær gerðu sér grein fyrir mikilvægi fjölg-
unar fullmenntaðra hjúkrunarkvenna og þess að efla skilning
stjórnvalda og almennings á mikilvægi menntunar. Einnig var
eitt meginmarkmiðið með stofnun félagsins að gæta hagsmuna
hjúkrunarkvenna í hvívetna.
Þessi sýn og markmið, sem sett voru fram fyrir 85 árum, eiga
fyllilega erindi við nútímann. Þó menntun íslenskra hjúkrun-
arfræðinga sé nú, og hafi líklega ætíð verið, með
því besta sem gerist virðist sífellt þurfa að minna
á mikilvægi góðrar menntunar hjúkrunarfræðinga
til að sinna þeim krefjandi viðfangsefnum sem
mæta þeim. Nú hafa yfir 200 hjúkrunarfræð-
ingar lokið meistaraprófi í hjúkrun og rúmlega
20 hjúkrunarfræðingar hafa lokið doktorsprófi. I
haust var stigið það stóra skref í menntunarmál-
um íslenskra hjúkrunarfræðinga að doktorsnám
hófst við hjúkrunarfræðideild Háskóla Islands.
Er það sérstakt fagnaðarefni og afrakstur þeirr-
ar framsýni og þeirrar djörfungar sem einkennt
hefur leiðtoga í hjúkrun hér á landi. Fyrir rúmu
ári setti svo heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra
reglugerð um veitingu sérfræðileyfa í hjúkrun og
nú þegar hafa tíu hjúkrunarfræðingar fengið leyfi
til að kalla sig sérfræðinga á ákveðnum klínísk-
um sviðum hjúkrunar. 011 þessi skref eru okkur
hjúkrunarfræðingum mikils virði og vonandi ekki
síður skjólstæðingum okkar, með hæfari hjúkrun-
arfræðingum. Ég leyfi mér að efast um að barátt-
ukonurnar sex hafi órað fyrir þeim breytingum í
menntun og þeim árangri sem hjúkrunarfræðing-
ar hafa náð.
Frumkvöðlarnir okkar, sem stofnuðu með sér félagi
fyrir 85 árum, sáu mikilvægi þess fyrir heilbrigði
þjóðarinnar að hjúkrunarfræðingar yrðu í forystu-
sveit við stefnumörkun og mótun heilbrigðisþjón-
ustunnar. Eitt stærsta skrefið í heilbrigðismálum
þjóðarinnar á sviði forvarna var sannarlega stofn-
un Hjúkrunarfélagsins Líknar. Þar réðu konur
alla tíð ríkjum og fyrir þeirra tilstilli var mæðra-
vernd og ungbarnavernd komið á fót í Reykjavík.
Hjúkrunarkonur Líknar fræddu almenning um
hreinlæti og heilbrigða Iífshætti og reyndu að
tryggja jafnræði hvað varðar aðgang að heilbrigð-
isþjónustu með því að veita fátækum ókeypis
hjúkrunarþjónustu heima fyrir. Segja má að stefna
Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga sé í stórum
dráttum enn hin sama. Við ræddum á hjúkr-
unarþingi í dag áhrif aukinnar kostnaðarþátttöku
sjúklinga í heilbrigðisþjónustu. Enn sem fyrr vilja
hjúkrunarfræðingar standa vörð um rétt þeirra
: Timarit hjúkrunarfræöinga 5. tbl. 80. árg. 2004