Ráðunautafundur - 12.02.1980, Page 13
63
yiðarkolagerð hefir verið meiriháttar athöfn í gamla
bændasamfélaginu á íslandi. Umfang þessarar iðju er
rakið í stórmerkri grein eftir Þórarin Þórarinsson
frá Eiðum (Ársrit Skógræktarfálag íslands 1974). Miður-
stöður hans eru þessar helstar:
" ..... þá þarf að gerfella skóg af rúmum þúsund
hekturum lands árlega til þess að framleiða þær tæplega
65 þúsund kolatunnur, sem ársþörfin nam fyrstu fimm
hundruð ár Islandsbyggðar, og þó nokkru lengur. Næstu
fimm hundruð árin eftir að járngerð hætti, þurfti ár-
lega að fella skóg af 640 hekturum lands, miðað við
42 þús. tonna kolaþörf."
Um verð á kolatunnu í peningum hefi ég ekki heimildir,
en Sæbjörn á Hrafnkelsstöðum, sem fyrr var nefndur,
segir frá mikilli kolagerð í Fljótsdal. Hann kvað mikið
af þeim hafa verið selt gegn sjávarvöru í fjarðarsveitir
við háu verði.
Miðað við afköst í skógarhöggi með nútíma véltækni,
hefir gxfurlegt vinnuafl verið bundið í þessari starfsemi,
sem var nauðsynleg til þess að unnt væri að stunda
rauðablástur á fyrstu öldum íslandsbyggðar og til þess
að dengja íslensku ljáina allt fram til þess, er Torfi
í ölafsdal hóf að flytja inn skosku lénisljáina rétt
fyrir 1880. Þá lagðist kolagerðin af að mestu.
3 ._____óbein þýðing skógar á íslandi fyrir búfjárrækt.
3.1 Jarðvegs- og gróðurvernd.
Allur skógur hefir ákaflega mikla þýðingu til verndar
jarðvegi: Rætur trjánna binda jarðveg betur en annar
gróður og skógur er þýðingarmesti vatnsmiðlari í nátt-
úrunni. Eyðingu jarðvegs víðsvegar í heiminum má