Ráðunautafundur - 12.02.1980, Blaðsíða 63
113
notað 1 þeirri merkingu að ná til alls kyns starfa sem byggjast á
vísindalegri þekkingu, menntun eða reynslu. Orðið eins og það er notað af
OECD er hins vegar talsvert þrengra skilgreint. Aðalskilgreiningin er
á þessa leið: Rannsóknir (research) og þróunarstarfsemi (experimental
development) er skapandi vinna unnin á kerfisbundinn hátt til að auka
þekkingu og þar með talda þekkingu á manninum sjálfum, menningu hans
og þjóðfélagi, og beitingu þessarar þekkingar til nýrra hluta.
Greint er milli þriggja tegunda rannsókna og þróunarstarfsemi (r og þ)
undirstöðurannsóknir, hagnýtar rannsóknir og þróunarstarfsemi:
Undirstöðurannsóknir eru tilraunir eða fræðileg vinna fyrst og fremst
til öflunar á nýrri þekkingu án tillits til ákveðinnar hagnýtingar.
Hagnýtar rannsóknir eru einnig skapandi vinna framkvæmd til öflunar
á nýrri þekkingu. Þær beinast aðallega að ákveðnu hagnýtu markmiði eða
tilgangi.
Þróunarstarfsemi er hagnýting þekkingar til nýsköpunar og fram-
leiðslu nýrra efna, vöru og aðferða.
Oft er erfitt að greina milli rannsókna og þróunarstarfsemi og
skyldrar starfsemi, sem spannað getur þýóingarmikið starf grundvallað
á vísindum og tækni. Almennt má segja, samkvæmt OECD, að öll vinna í
sambandi við vísindalegar rannsóknir hefur eitthvað skapandi í för
með sér. Skyld starfsemi sem ekki er talin til rannsókna gæti verið
ýmis þýðingarmikil vinna, svo sem kennsla og viðhald þekkingar, almenn
söfnun upplýsinga, t.d. kortagerð, veðurfræðimælingar, upplýsingaöflun
og miðlun, prófanir og greiningar, hagkvæmnisathuganir, o.fl. ÞÓ geta
þessi störf talist til rannsókna ef þau eru hluti af rannsóknarverkefni.
Athuganir Rannsóknaráðs á stöðu vísindalegra rannsókna og þróunar-
starfsemi þjóna tvennum megintilgangi. í fyrsta lagi veita upplýsingarnar
mönnum yfirsýn yfir starfsemina hérlendis, stöðu hennar í dag og hver