Dagblaðið Vísir - DV - 28.07.2017, Blaðsíða 4

4 Helgarblað 28. júlí 2017fréttir
S
amkvæmt Brennu-Njáls
sögu bjuggu Njáll Þor-
geirsson og kona hans,
Bergþóra Skarphéðins-
dóttir, á bænum Bergþórs-
hvoli í Landeyjum fyrir rúmum
þúsund árum síðan. Bergþóra
átti í erjum við Hallgerði lang-
brók, konu Gunnars á Hlíðar-
enda, sem enduðu með vígum á
báða bóga og að lokum brennu
bæjarins.
Í dag er Bergþórshvoll 1 fornt
prestsetur en Bergþórshvoll 2
er gistiheimili sem Runólfur
K. Maack og Benedikta Hauk-
dal reka. Innar stendur bærinn
Káragerði þar sem Viðar Hall-
dórsson og Ragna Bogadóttir
búa. En til að komast að þang-
að þarf að aka í gegnum jörð
sem tilheyrir Bergþórshvoli. Að-
eins um 400 metrar skilja ná-
grannana að en það er síður en
svo gott á milli þeirra.
Lokuðu veginum með
dráttarvél
Nýlega fjarlægðu ábúendur á
Bergþórshvoli dráttarvél sem
hafði verið skilin eftir á miðj-
um veginum sem liggur upp að
Káragerði. Þetta er ekki í fyrsta
skipti sem veginum er lokað á
þennan hátt og lögreglan hefur
þurft að hafa afskipti af málinu.
„Það er búið að taka traktorinn
frá í bili. Það koma upp svona
árekstrar. Við höfum nú fengið
frið frá þeim svona á annað ár,“
segir Viðar í Káragerði.
Hægt er að komast að Kára-
gerði með því að keyra slóða en
þessar aðgerðir skapa engu að
síður vissa hættu því að stærri
bifreiðar, eins og sjúkrabílar og
slökkviliðsbílar, komast hann
ekki. Fyrir utan óþægindin af
lokuninni getur hún skapað
raunverulega hættu.
Ábúandi á Bergþórshvoli
segir hins vegar að heimkeyrslan
sé einungis upp að Bergþórs-
hvoli, nýtt deiliskipulag stað-
festi það. Búið var að láta fólkið í
Káragerði vita af lokuninni fyrir-
fram og þau hafi haft nokkur ár
til að koma sér upp eigin heim-
keyrslu. Það komi engum við
hvar þau leggi sínum dráttar-
vélum.
Viðar segir: „Þetta er náttúr-
lega bara héraðsvegur. Það voru
hérna hjón og þá var þetta hér-
aðsvegur. Þegar þau hættu að
búa var þetta skráð lögbýli í eyði
þangað til að við fluttum hingað.
Eftir að það kom deiliskipulag
og vegurinn var settur inn þá
vilja þau á Bergþórshvoli meina
að við eigum ekki að keyra veg-
inn.“
Margra ára kuldi
Málið tengist Eggerti Haukdal
(1933-2016), alþingismanni
og bónda á Bergþórshvoli um
áratuga skeið. Benedikta var
frænka Eggerts en Ragna syst-
ir sambýliskonu hans. Deildar
meiningar eru hins vegar um
það hvernig deilan hófst. Bæði
býlin buðu í jörð sem þjóðkirkj-
an átti á Bergþórshvoli 1 þegar
hún var sett á sölu og boði Run-
ólfs og Benediktu var tekið. Við-
ar segir það þó ekki ástæðuna.
„Okkur var alveg sama. Við buð-
um í þessa jörð reyndar. En ef
það hefði verið almennilegt fólk
þarna þá skiptir það okkur ekki
neinu máli.“
Hann segir að málið snúist
fyrst og fremst um hlunnindi.
Bergþórshvoll og Káragerði
voru eitt sinn sameiginleg jörð
en maður að nafni Kristinn Þor-
steinsson keypti Káragerði út úr
henni um miðja síðustu öld. Þá
hafi hlunnindi, eins og til dæm-
is til malartaka til eigin nota,
fylgt með í kaupunum. Hann
segir Runólf og Benediktu hins
vegar ekki viðurkenna þetta „af
því að þetta var ekki tekið fram í
sölusamningum sem þau gerðu
við prestana þegar þeir seldu
þeim jörðina.“
Arður úr fiskveiðiá frystur
Ein af þeim hlunnindum sem
nágrannarnir deila um er veiði-
réttur í Affallinu, á sem rennur
austan við Bergþórshvol. Sam-
kvæmt Viðari vildi Runólfur
sem er formaður veiðifélagsins í
ánni, fá óskiptan arð Bergþórs-
hvols og Káragerðis útgreiddan.
„Hann er formaður og boð-
aði aldrei fund í fyrra,” segir Við-
ar en allir aðrir aðilar að veiði-
félaginu fengu ábyrgðarbréf
með fundarboði. Viðar hafi hins
vegar komist á snoðir um fund-
inn og mætt með uppáskrifaða
pappíra um aðild Káragerðis að
félaginu. Samkvæmt ótengdum
aðila var fundurinn látinn
standa þó að ólöglega hefði
verið staðið að fundarboðinu en
ítrekað að Viðar yrði boðaður á
fundi félagsins í framtíðinni.
Hann segir: „Káragerði hefur
verið í veiðifélaginu frá því það
var stofnað og tekið þátt í allri
uppbyggingu sem hefur þurft að
leggja fjármagn í. Það fer ekkert
á milli mála en þetta vill hann
ekki viðurkenna.“
Vegna þessara deilna
hefur verið gripið til þess
ráðs að greiða engan arð út
úr ánni heldur geyma hann á
bankareikningi. Það megi ekki
borga út arðinn fyrr en menn
verða sammála um ráðstöfun-
ina. Því er ljóst að deilan kemur
niður á öllum þeim sem eiga að-
ild að ánni. Málið snýst þó ekki
aðeins um peninga heldur hafa
sveitungar þeirra í Landeyjum
einnig áhyggjur af ástandinu og
andanum í sveitinni.
Skærur
Viðar segir vegagerðina hafa
gefið grænt ljós á gerð heim-
keyrslu að Káragerði eftir að
deiliskipulagið var staðfest.
Það eigi þó eftir að teikna hana
upp og annað sem tilheyri slíkri
framkvæmd. Hann segist ólmur
vilja koma upp eigin heim-
keyrslu sem fyrst og losna við að
keyra í gegn hjá Bergþórshvoli.
„Þá á nú eftir að reyna á það
hvort þau hleypa okkur í sand-
inn til að keyra í veginn.“
Hann segir illindin blossa
upp milli bæjanna við og við.
„Þetta hafa verið leiðindasam-
skipti þarna á milli og það koma
upp svona árekstrar. Við viljum
hafa sem minnst samskipti við
þau en alltaf þegar kemur eitt-
hvað upp á, er það frá þeim.
Við bárum einu sinni möl
ofan í veginn því hann var hol-
óttur, bæði okkar kafla og þeirra.
Þá varð hann (Runólfur) alveg
vitlaus og mokaði henni upp úr
og sturtaði yfir til okkar. Þannig
að við komumst ekki í burtu.
Hún (Benedikta) er að ráðast á
barnabarnið okkar á Facebook,
sem hefur aldrei komið nálægt
þeim. Hún er bara með meið-
yrði.“ n
Dráttarvél lokar veginum
Lögreglan hefur þurft að mæta á svæðið.
„Ef það hefði verið
almennilegt fólk
þarna þá skiptir það okkur
ekki neinu máli.
„Við viljum hafa
sem minnst sam-
skipti við þau en alltaf
þegar kemur eitthvað
upp á, þá er það frá þeim.
Kristinn Haukur Guðnasson
kristinn@dv.is
n Mikill kuldi milli Bergþórshvols og Káragerðis í Landeyjum n Deilt um veiðirétt
NágraNNaerjur á NjáLuSLóðuM,
„Þau LoKuðu vegiNuM Með traKtor“