Freyr - 01.05.2006, Blaðsíða 8

BÚNAÐARÞING
Ávarp landbúnaðarráðherra,
Guðna Ágústssonar
Guðni Ágústsson landbúnaðarráðherra flutti ávarp við setningu Búnaðarþings 2006
Ráðherra hóf ávarp sitt með því að
benda á að íslenskur landbúnaður
býr nú við þær aðstæður að mikil
eftirspurn er eftir afurðum hans,
það ríkir sóknarstaða í flestum
búgreinum, m.a. er ágætt jafnvægi
á kjötmarkaði og jafnvel skortur
á nautakjöti.
Nýr mjólkursamningur tók gildi sl. haust
sem styrkti mjólkurframleiðendur og af-
urðastöðvar og senn hefst vinna við gerð
nýs sauðfjársamnings, sem tekur við í upp-
hafi árs 2008. Ég stefni að því að sá samn-
ingur fái staðfestingu Alþingis á haustþingi.
Islenskir bændur eru í dag vel virtir, sveit-
in er í örri þróun, jarðaverð hátt og mikil
uppbygging bæði f greinum landbúnaðar-
ins og í orlofsbyggðum. Ný lögbýli rísa, oft í
kringum íslenska hestinn, ferðaþjónustu og
skógrækt. Þannig hafa verið stofnuð 70 ný
lögbýli sl. tvö ár.
Neysla mjólkur- og kjötvara er meiri en
áður, skólar bjóða upp á skólamáltíðir í
auknum mæli, ég vil þakka sveitarfélögum
og skólum fyrir það framtak.
Mikil vöruþróun á sér stað í mjólkur- og
kjötvörum og hún skilar sér til neytenda
sem gera kröfur bæði til gæða og matvæla-
öryggis.
Hátíðin Food and Fun dró að sér erlenda
meistarakokka og blaðamenn sem lofuðu
hráefnið; lambið, smjörið, ostana, skyrið og
grænmetið okkar.
(sland stefnir að því að hljóta viðurkenn-
ingu sem sjálfbært land sem fer vel með
auðlindir sínar. Á bak við hið góða hráefni
er bóndi og sjómaður sem ann landi sínu,
lífrfkinu og dýravelferðinni.
Á tímum fuglaflensu og sjúkdóma sem
herja víða um heim er mikilvægt að hver
þjóð leitist við að tryggja sem best matvæla-
öflun sína heima fyrir og treysti ekki alveg á
milliríkjaviðskipti fyrir fæðuöryggi. Komi til
heimsfaraldurs er íslenskur landbúnaður
hornsteinn í hagvörnum landsins.
[ vetur hefur borið á umræðu um hátt
matvælaverð á íslandi miðað við verð í lönd-
um Evrópska efnahagssvæðisins og starfar
nú nefnd til að gera tillögur um úrbætur á
því. Því fer fjarri að íslenskur landbúnaður sé
sérstakt vandamál í þeim efnum því að fs-
lenskar búvörur eru ekki hlutfallslega dýrari
en aðrar matvörur. Verðmunurinn er hins
vegar oft mestur á vörum sem eru fluttar inn
án tolla og magntakmarkana. Matvælaum-
ræðan undirstrikar hins vegar að tryggja
verður neytendum góðar vörur á ásættan-
legu verði, hagræðing og aukin hagkvæmni
þarf að skila sér jafnt til framleiðenda og
neytenda. Ég tel að helst megi lækka verð
með lækkun vörugjalda og virðisaukaskatts
á matvæli, sem og efldu eftirliti með sam-
keppniskilyrðum á smásölumarkaði.
Stærstu tíðindi sfðustu vikna eru án efa
samkomulag (slands og Evrópusambandsins
um tvíhliða viðskipti með búvörur. Þetta er í
fyrsta sinn sem ísland gerir samning um
gagnkvæma niðurfellingu á tollum. Niður-
felling tolla á hestum til Evrópusambandsins
eykur án efa útflutning hesta þangað en fs-
land hafði þar einungis 200 hesta kvóta.
Eftir það þurfti að greiða 12,5% toll. Þá var
tollfrjáls útflutningur á lambakjöti aukinn úr
1.350 tonnum f 1.850 tonn og samið um
gagnkvæmttollfrelsi fyrirtómata og gúrkur.
Jarðvarmi okkar og raforka vekja athygli
erlendis. Það kann að vera að hér þróist
græn stóriðja undir gleri á tugum hektara.
Mikilvægt er að kanna vel hvaða möguleika
hið nýja samkomulag við Evrópusambandið
kann að hafa fyrir útflutning íslenskra gróð-
urhúsaafurða.
í upphafi árs tók til starfa ný stofnun,
Landbúnaðarstofnun, með aðsetur á Sel-
fossi sem sameinar nokkrar undirstofnanir
landbúnaðarins ( eina öfluga heild.
Það eru ekki einungis breytingar hér
heima fyrir sem móta landbúnaðinn, heldur
einnig alþjóðlegir straumar. Þar ber hæst
samningaviðræður innan WTO, þar sem
m.a. er stefnt að auknum markaðsaðgangi
með búvörur milli landa og skerðingu á
heimildum til framleiðslu- og markaðstrufl-
andi stuðnings.
Stefna stjórnvalda er að tryggja landbún-
aðinum tækifæri til að aðlagast farsællega
þessari þróun. Þar má nefna að huga þarf
að væntanlegum skuldbindingum í þessum
efnum við endurskoðun á mjólkursamningi
og gerð nýs sauðfjársamnings.
í upphafi ráðherraferils míns sagði ég að
skógrækt væri landbúnaður og sannarlega
hefur skógrækt meðal bænda tekið við sér
og fólk gerir sér grein fyrir að ný auðlind er
að verða til á íslandi. Nú hafa verið gerðir
760 samningar við skógarbændur og rúm-
lega 100 jarðir eru á biðlista. Alls hafa verið
gróðursettar um 40 milljónir plantna á um
18 þúsund hekturum.
Um landshlutabundin skógræktarverk-
efni hafa gilt þrenn lög. Nú liggur fyrir Al-
þingi frumvarp um að sameina þau í ein
lög, ég vænti þess að það gerist fyrir vorið.
Samhliða vaxandi skógrækt þarf að huga
að frekari úrvinnslu skógarafurða. Nú er að
störfum nefnd til að vinna að því verkefni.
Á vegum Skógræktar ríkisins fer fram
Freyr 05 2006