Dagblaðið Vísir - DV - 16.02.2018, Blaðsíða 44

44 16. febrúar 2018
Tímavélin Gamla auglýsinginDV, 8. febrúar 2003
Rauða Reykjavík
F
reymóður Jóhannsson var
listmálari og tónskáld sem
notaði gjarnan listamanns-
nafnið Tólfti september. Árið
1970 vakti hann töluverða athygli
fyrir staðfasta baráttu sína gegn
sýningum kvikmynda sem hann
taldi vera klámefni, en þá var hann
kominn á áttræðisaldur.
Kærði Hafnarbíó
Vixen!, brjóstamynd úr safni Russ
Meyer, frá árinu 1968 var sýnd í
Hafnarbíói tveimur árum síðar við
litla hrifningu Freymóðs. Svo litla
reyndar að hann kærði sýningarn-
ar til ríkissaksóknara. Krafðist
hann þess að sýningarnar yrðu
stöðvaðar „í nafni siðmenningar-
innar og íslenzkra laga.“
Eins og aðrir víðsýnismenn
dæmdi Freymóður kvikmyndina
ekki út frá kápunni einni held-
ur fór hann sjálfur í bíó. Í sam-
tali við Morgunblaðið sagði hann
myndina hafa haft viðbjóðsleg
áhrif á sig og að Alþingi yrði að
grípa í taumana. Kærunni var hins
vegar hafnað á þeim grundvelli að
kynfæri væru ekki sett fram á áber-
andi hátt í Vixen! Hafði Freymóð-
ur þó fengið fregnir af því að önn-
ur kvikmynd, Ur kärlekens språk,
yrði sýnd í þessu sama bíóhúsi og
þar yrði enginn skortur á kynfæra-
sýningum.
Pallborðsumræður um klám
Ur kärlekens språk, eða Táknmál
ástarinnar, sem var talin hispurs-
laus fræðslumynd um kynlíf, fór
sigurgöngu um heiminn en sýn-
ingar á henni mættu þó víða and-
stöðu. Til dæmis í London þar
sem 30 þúsund manns mótmæltu
henni á Trafalgartorgi, þar á með-
al tónlistarmaðurinn Cliff Richard.
Freymóður var einn þeirra sem
mótmæltu sýningum myndar-
innar hér á landi hvað ákafast og
sat í pallborði á borgarafundi þar
sem myndin var rædd. Freymóður
Kynlíf í
símanum
Erótíska símaþjónustan Rauða
torgið var opnuð árið 1995 og
starfrækt í hartnær 20 ár. Á lín-
um torgsins var hægt að fá alls
kyns hljóðræna kynlífsþjón-
ustu, svo sem erótísk samtöl,
erótískar upptökur og kynlífs-
sögur. Síðar bauð torgið upp
á einkamálaþjónustu á vef-
síðu sinni og símastefnumót,
fyrir gagn- og samkynhneigða.
Stefnumótalínan var ókeypis
fyrir konur en karlmenn þurftu
að greiða til að hlusta á auglýs-
ingar frá konum. Fleiri aðilar
buðu upp á erótíska símaþjón-
ustu en Rauða torgið var sú
stærsta á íslenskum markaði.
Þjónustan var ekki óumdeild
og til dæmis gerði þingmaður
Þjóðvaka það að umtalsefni á
Alþingi árið 1996 að Póstur og
sími innheimti fyrir slíkt „klám“
og að börn og unglingar gætu
hlustað á það.
Jóhanna
njósnaði um
ástandskonur
Þegar Ísland var hernumið
1940 streymdu hingað þús-
undir breskra og síðar banda-
rískra hermanna og eins og
gengur og gerist slógu fjöl-
margar íslenskar stúlkur
sér upp með þeim. Íslensk
stjórnvöld höfðu áhyggjur af
„ástandinu“ og töldu að ungar
stúlkur, allt niður í 12 ára, væru
að stunda vændi. Jóhanna
Knudsen lögreglukona hafði
yfir umsjón með njósnum um
allt að þúsund íslenskar konur
og voru þær upplýsingar inn-
siglaðar fram á þessa öld. Ein
færsla úr gögnunum segir um
tiltekna konu: „Er með hverj-
um sem er, sést með Bretum í
skúmaskotum, ýmist fín í pels
eða drusla, oft tekin úr skip-
um, alræmd skækja.“ Ástands-
skýrsla, byggð á rannsóknum
Jóhönnu, var gerð árið 1941 og
í kjölfarið var unglingaheimil-
um fyrir ástandsstúlkur komið
á fót.
n Herör Freymóðs gegn klámi n Taldi kynfræðslu fráleita hugmynd
„Eiga kannski að vera samfarir í skólastofunum?“
T
íu árum áður en Bóhem,
fyrsti íslenski nektarstað-
urinn, var opnaður við
Vitastíg sýndu ungmenni
í Pan-hópnum svokallaða nær-
föt og hjálpartæki ástarlífsins á
skemmtistöðum, í félagsheimilum
og einkasamkvæmum. Sýningarn-
ar voru upphaflega hugsaðar sem
kynning fyrir Póstverslunina Pan
sem flutti inn hjálpartæki ástar-
lífsins frá Bretlandi en fljótlega
öðluðust þær sitt eigið líf. Áhugi
Íslendinga á hinum goðsagna-
kennda Pan-hópi varð fljótlega
gríðarlegur enda hafði enginn
kynnst neinu sambærilegu.
Reyndar höfðu stöku fatafellur
komið til landsins og sýnt listir
sínar á skemmtistöðum, en heill
hópur af stelpum og strákum sem
stripluðust um á leðurpjötlum og
sýndu framandi hjálpartæki ástar-
lífsins, slíkt var með öllu framandi
á Íslandi árið 1986. Saumaklúbbar
kraumuðu með sögum af krökk-
unum í Pan-hópnum og sumt var
satt en annað logið.
Kynntu víbratora fyrir Íslendingum
Haukur Haraldsson, annar stofn-
enda Pan, starfaði sem verslunar-
stjóri í kjötverslun áður en hann
varð landsþekktur fyrir sölu á
hjálpartækjum ástarlífsins og sem
kynnir líflegra sýninga Pan-hóps-
ins. Í samtali við DV segist Haukur
hafa rambað inn á þennan mark-
að fyrir tilviljun þegar hann hóf
að flytja inn notuð sjónvarpstæki
frá Bretlandi. Í einni ferðinni árið
1985 slóst Guðmundur Ásmunds-
son pípari í för með honum og
fengu þeir þá hugmynd að flytja
inn smokkasjálfsala. „Þá var þessi
umræða um alnæmi að byrja.
Þessir sjálfsalar voru inni á öllum
börum og brautarstöðvum sem
við komum á.“
Þeir fóru til Birmingham þar
sem þeim var sagt að hægt væri
að kaupa slíka sjálfsala. Þar hittu
þeir konu á miðjum aldri sem vildi
að þeir tækju sýnishorn af öðrum
vörum verslunarinnar með heim
til Íslands en það voru víbratorar
og kynæsandi nærföt. „Ég tók þá
með tvö dúsín af venjulegum hvít-
um juðurum og bæklinga. Þegar
við komum heim reyndum við að
selja apótekunum þetta en það var
bara hlegið að okkur.“ Settu þeir
þá auglýsingu í einkamáladálk DV
og opnuðu pósthólf til að taka við
pöntunum. Viðbrögðin létu ekki á
sér standa því daginn eftir höfðu
þeim borist um 300 bréf. „Það
var eins og við hefðum komið til
landsins með mat fyrir hungraðan
heim.“ Þar með varð til Póstversl-
unin Pan með hjálpartæki ástar-
lífsins til og félagarnir flugu aftur
út til að kaupa meira.
Jón langi, Ástríður
og Stobbi fjölhraðall
Fóru nú að birtast hressilegar
auglýsingar með vörum sem Ís-
lendingar voru ekki vanir að sjá,
víbratorar af ýmsum stærðum og
gerðum, gervipíkur, dúkkur og
fleira. „Hamingja ykkar er okkar
fag“ var slagorðið. Tólin fengu ís-
lensk nöfn sem gladdi væntanlega
alla málfriðunarmenn.
Mátti þar til dæmis sjá víbrator-
ana Jón langa, Barnaskellinn með
mismunandi hraðastillingu og
Stobba fjölhraðal, „tíu tommu
flykki, sérhannaðan fyrir konur af
stærri gerðinni.“ Einnig Jöfur jöfra
„tveggja gaura skelfi sem titrar og
snýst. Mjög hentugan fyrir tvær af
veikara kyninu.“
Dúkkurnar fengu einnig
nöfn. Uppblásna og útlimalausa
ambáttin Ástríður og Cheryl með
ekta hár og tíu tommu djúp. „Sum-
ir segja reyndar að hún sé betri en
Pan-hópurinn setti upp
villtar sýningar
Haukur Haraldsson „Ég vissi það ekki
þá og það var ekkert vændi á sýningunum.“
Pan-hópurinn
Tíminn, mars 1986.
„Ég reyndar frétti
það seinna að ein
stelpan hefði verið að
selja sig.
Kristinn Haukur Guðnason
Margrét H. Gústavsdóttir
kristinn@dv.is / margret@dv.is
n Auglýstu hjálpartæki ástarlífsins n Vændi stundað n Ungar fyrirsætur