Dagblaðið Vísir - DV - 28.03.2018, Qupperneq 53

5328. mars 2018
Í
keppninni Sterkasti maður
Íslands sumarið 1991 háðu
Magnús Ver Magnússon og
Hjalti Úrsus Árnason harða bar­
áttu um fyrsta sætið í Hljómskála­
garðinum og voru langt á undan
öðrum keppendum í stigaskor­
un. Magnús vann og fór í kjölfar­
ið til Tenerife á Kanaríeyjum og
vann sinn fyrsta titil sem sterkasti
maður heims. Það sem vakti þó
helst athygli varðandi keppnina á
Íslandi var ekki sviti og tár krafta­
jötnanna heldur dvergakastið sem
aldrei var keppt í.
Vinsælt á börum
Dvergakast átti að vera sýn­
ingargrein í keppninni og hug­
myndin kom frá Bandaríkjunum.
Þar vestra er dvergakast gjarnan
stundað á börum en einnig hef­
ur verið keppt í greininni á afl­
raunamótum. Kastið fer þannig
fram að dvergurinn er með hjálm
og er klæddur í hlífðarbúning með
áföstum handföngum. Síðan kasta
menn dvergnum eins langt og þeir
geta og hann lendir á dýnu. Ætla
má að ítrustu öryggiskröfum hafi
þó ekki alltaf verið fylgt á börun­
um.
Dvergheilkennið er mjög sjald­
gæft og því ekki alltaf auðvelt að
finna einstakling sem er viljug­
ur að láta kasta sér. Hjalti Úrsus
stóð að keppninni en mótsstjóri
var Sveinbjörn Guðjohnsen sem
að sögn Hjalta átti hugmyndina
að dvergakastinu. Sveinbjörn,
sem er bróðir Viðars Guðjohn­
sen, frambjóðanda í leiðtoga­
kjöri Sjálfstæðis flokksins til borg­
arstjórnar, var nýverið í fréttum
vegna nektarmynda á músarmott­
um sem fyrirtæki hans Bílabúðin
H. Jónsson & Co. lét prenta. Sjálf­
ur hafði Hjalti einu sinni próf­
að dvergakast, í Bretlandi. Sam­
kvæmt viðtali í Fréttablaðinu árið
2005 kastaði Hjalti ekki eigin­
legum dverg heldur smávöxnum
manni sem lenti illa en hlaut
engan varanlegan skaða af.
Öryrkjabandalagið sagði
greinina „siðleysi“
Hjalti kaus að ræða málið ekki nú.
En samkvæmt í viðtali við DV árið
1991 sagði hann að mótshaldar­
ar hafi þurft að hverfa frá þess­
um áformum vegna mótmæla og
af því að erfitt reyndist að fá dverg
til að kasta. Búið var að hafa sam­
band við
umboðs­
aðila í
Bandaríkj­
unum og
von var á
viljugum
dverg frá Mi­
ami. En það
datt upp fyrir
og enginn
annar dverg­
ur fannst til
verksins.
Dverga­
kast er mjög
umdeilt víða
og ólöglegt á
mörgum stöðum. Þykir mörgum
þetta niðurlægjandi og minna á
viðundrasýningar sem algengar
voru á 19. öld og fyrri hluta 20. ald­
ar. Í yfirlýsingu frá Öryrkjabanda­
laginu í aðdraganda keppninnar
árið 1991 var lýst yfir megnri reiði
og andúð á því að hafa dvergak­
ast á dagskrá mótsins: „Samtök­
in benda á að það sé algjört sið­
leysi að ætla sér
að nota fötlun fólks sem „skemmti­
atriði“ og á engan hátt samboðið
íslensku velferðarþjóðfélagi.“
Þá sagði Páll Skúlason sið­
fræðingur í aðdraganda keppn­
innar að það orkaði tvímælis að
rugla saman íþróttaleik og sirkus­
sýningu. „Mér finnst það vafasamt
og ekki samræmast anda íþrótt­
anna.“
Hjalti sagði hins vegar að það
hefði aldrei verið ætlunin að særa
neinn. Hann sagði þá:
„Þó að það hafi enginn haft
samband við mig beint finn ég
að allt þetta tal um dvergakast
hefur fallið í slæman jarðveg og
vakið upp óvild. Þetta er því að
snúast upp í andhverfu sína því
meiningin var að koma með góða
ímynd af heilbrigðum íþróttum á
mótinu.“
Bætur vegna dvergakasts
Þó að Magnús, Hjalti og félagar
hafi ekki fleygt dvergum í Hljóm­
skálagarðinum sumarið 1991 þá
hefur dvergakast verið stundað
á Íslandi, og með alvarlegum af­
leiðingum. Í ágúst árið 2007 var
haldin íþróttahátíð hjá fram­
haldsskólum á Austurlandi, köll­
uð Austfirsku ólympíuleikarnir.
Þar var keppt í grein sem var köll­
uð dvergakast en öðruvísi en hefð­
bundna greinin að því leyti að
tveir nemendur köstuðu „dverg“
(öðrum nemanda) yfir slá.
Ein stúlka var hvött af
áfangastjóra Verkmenntaskóla
Austurlands til að taka þátt þar
sem hún væri lítil og nett. Öðrum
piltanna sem köstuðu henni skrik­
aði fótur með þeim afleiðingum
að hún slasaðist á öxl í fallinu.
Fékk hún átta prósenta varan­
lega örorku og var ríkið dæmt
til að greiða henni rúmar fjórar
milljónir í bætur vegna málsins. n
tímavélin
→ Inni- og útimerkingar
→ Sandblástursfilmur
→ Striga- og
ljósmyndaprentun
→ Bílamerkingar
→ Gluggamerkingar
→ Prentun á símahulstur
→ Frágangur
... og margt fleira
Skoðaðu þjónustu
okkar á Xprent.is
SundaBorG 1, reykjavík / SímI 777 2700 / XPrent@XPrent.IS
Fljúgandi diskur yfir Sjómannaskólanum
„dularfulla fyrirbrigði“ reyndist
vera loftbelgsræksni og nokkrir
strákpattar höfðu sett eld í svo
hann logaði allur að innan, er
hann komst á loft. Hafa þeir
„geimsjáendur“ sjálfsagt hrokk­
ið upp við vondan draum og haft
síðan hljótt um sig frá því.“ n
Ufo Morgunblaðið 11. janúar 1967
Hjalti dregur trukk í keppninni, DV 1991.
Kraftajötnar vildu kasta
dverg í Hljómskálagarðinum
Dvergakast