Dagblaðið Vísir - DV - 27.04.2018, Blaðsíða 18

18 fólk - viðtal 27. apríl 2018
„Það eina sem barn þarf til að vera hamingjusamt
er forráðamaður sem elskar það skilyrðislaust“
Einhleypar konur sem kjósa að eignast barn geta í
dag farið í tæknisæðingu, sem aðeins var í boði fyrir
pör fyrir nokkrum árum. Í viðtali við DV segja fjórar
konur sögu sína; ein sem nýbyrjuð er í ferlinu og þrjár
sem eignast hafa börn með gjafasæði. Þær reifa
ástæðu þess að þær völdu þessa leið, forvitnina og
fordómana sem þær hafa mætt og spjalla um börn-
in sem þær elska meira en allt.
E
n hvað er tæknisæðing?
Tæknisæðing er ein-
faldasta formið af tækni-
frjóvgun og hana er að-
eins hægt að framkvæma ef
eggjaleiðarar eru opnir.
Sáðfrumum er sprautað inn
í leg konunnar gegnum leg-
hálsinn með þunnum, mjúkum
plastlegg. Þetta er hægt að fram-
kvæma við egglos í náttúrulegum
tíðahring eða eftir væga örvun
eggjastokkanna. Mikilvægt er að
fylgjast vel með hvenær egglos
verður svo uppsetning sáðfrum-
anna sé gerð á réttum tíma.
Fyrir einhleypar konur er
tæknisæðing með gjafasæði
kjörmeðferð. (Tekið af: http://
ivfklinikin.is/)
Sigga Lena vonast til að fara í
uppsetningu á næstu mánuðum.
S
igríður Lena Sigurbjarnar-
dóttir er þrjátíu og tveggja
ára gömul og er teymisstjóri
í sjálfstæðri búsetu fyrir fatl-
aða og í hlutastarfi hjá Blush.is.
Sigríður Lena, sem er alltaf köll-
uð Sigga Lena, er líka bloggari hjá
síðunni fagurkerar.is þar sem hún
hefur meðal annars tjáð sig um
ferlið.
Sigga Lena er nýlega búin að
velja sér sæðisgjafa og er næsta
skref því uppsetning á sæði sem
hún vonast til að farið verði í á
næstu mánuðum.
„Það er spurning hvort við get-
um sagt að þetta sé eigingirni, já,
ætli það ekki. Mig langar í barn,
er búin að langa það mjög lengi.
Ég hef enn ekki fundið þann eina
rétta, búin að deita nokkra froska
á leiðinni og hreinlega nenni ekki
að bíða lengur. Þar sem þessi leið
er í boði fyrir konur þá ætla ég mér
að nýta hana,“ segir Sigga Lena en
henni þykir ferlið þó nokkuð tíma-
frekt.
„Þú hefur samband við stöð-
ina Livio og pantar tíma fyrir
fyrsta viðtal. Þegar það er kom-
ið færðu sendan spurningalista
sem þú þarft að svara og færð
beiðni í blóðprufu sem þú verður
að vera búið að fara í fyrir viðtalið.
Blóðprufuna þarf að taka á öðrum
til þriðja degi blæðinga. Í viðtalinu
er farið yfir mjög margt og þú ert
vel skoðuð í sónar og farið er yfir
hvaða meðferð myndi henta þér
best.“
Tók sér góðan tíma til þess að
velja sæðisgjafa
Eftir viðtalið þurfti Sigga Lena að
bíða í tvo mánuði eftir viðtali hjá
félagsráðgjafa.
„Mér fannst algjör snilld að tala
við félagsráðgjafann, hún gaf mér
góða innsýn í hlutverk sem einstök
móðir og lét mig hugsa vel út fyrir
kassann. Eftir það viðtal tók við val
á sæðisgjafa sem getur verið mjög
flókið verkefni. Ég tók mér alveg
góða tvo til þrjá mánuði að lesa
yfir og velja það sem hentaði mér
og mínum forsendum.“
Það tók Siggu Lenu nokkurn
tíma að þora að mæta í viðtalið og
afbókaði hún tvisvar sinnum áður
en hún mætti loksins.
„Mér fannst ég bara ekki vera
100 prósent tilbúin og afbókaði
því fyrstu tvo tímana. En svo þegar
þriðji tíminn var pantaður þá
dembdi ég mér út í þetta og sé alls
ekki eftir því.“
Með einni uppsetningu mun
ferlið kosta Siggu Lenu í kring-
um 450 þúsund krónur en hefur
hún þó gert ráð fyrir því að þurfa
mögulega þrjár uppsetningar.
„Það myndi þá kosta mig í
kringum 600 þúsund krónur, en
ég þarf samt vonandi ekki að nýta
mér allar uppsetningarnar. Ferlið
er ekkert niðurgreitt, en það er þó
hægt að sækja um styrk til stéttar-
félaga.“
Hefur upplifað mikla forvitni
og vill opna umræðuna
Sigga Lena segist ekki enn hafa
mætt neinum fordómum frá fólki
heldur einungis jákvæðni og
hvatningu.
„Ég hef hins vegar upplifað afar
mikla forvitni. Ég held að það sé
aðallega vegna þess að ég er mjög
opin um þetta og fólk er óhrætt við
að tala og spyrja mig spjörunum
úr. Samstarfsmenn mínir eru líka
mjög forvitnir um þetta allt saman
og finnst gaman að fá að fylgjast
með. Ég ákvað strax að vera opin
um þetta og var það sérstaklega
vegna þess að mér fannst vera svo
lítið af upplýsingum um þetta ferli
á Íslandi. Málið er samt að þegar
ég opnaði á umræðuna þá fékk ég
ógrynni af skilaboðum frá konum
sem eru búnar með ferlið og eru
að hvetja mig áfram. Ég fékk líka
skilaboð frá þeim sem hafa verið
í sömu hugleiðingum en ekki þor-
að að taka skrefið. Þær hafa svo
ákveðið að stíga skrefið eftir að ég
fór að tala um þetta.“
Sigga Lena segist ekki ein-
göngu hafa fengið skilaboð frá
kvenmönnum en eftir að fyrsta
viðtalið við hana kom út hringdi í
hana eldri maður sem vildi endi-
lega bjóða fram aðstoð sína.
„Hann sagði að hann hefði
alltaf langað í börn og að þetta
væri kjörið tækifæri fyrir okkur
bæði til þess að láta drauminn
rætast. Ég afþakkaði bara pent
boðið og þegar ég skellti á gat ég
ekki annað en hlegið mig mátt-
lausa ásamt því að vera með
mesta hroll sem ég hef fengið. En
skilaboðin á Facebook skipta tug-
um frá karlmönnum sem vilja
aðstoða mig við barneignir.
Það versta er að þetta eru allt
saman menn sem eru mjög
svo gamlir og einhverjir af
þeim með skerta greind.
En svo eflaust einhverj-
ir sem vilja bara hjálpa.
Ég er alveg komin með
nóg af þessum skila-
boðum, þarf ekki fleiri.
Ef ég ætlaði þá leið
að sofa hjá einhverjum
karlmanni til þess að láta
barna mig, þá, og trúið mér,
væri ég sko löngu búin að því.“
Fékk boð um sæði og
stefnumót
Sigga Lena hefur einnig verið
boðið á stefnumót eftir að hún
opnaði sig um ferlið en hún seg-
ir að það hafi ekki verið neitt sér-
staklega heillandi.
„Það var nú bara í síðustu viku
sem einn bauð mér sæðið sitt.
Þegar ég var búin að afþakka það
ákvað hann í staðinn að bjóða mér
á stefnumót á Gamla vínhúsið. Æ,
þetta er ekki heillandi, sérstaklega
ekki þegar þú ert búinn að vera að
bjóða fram aðstoð þína við barn-
eignir.“
Siggu Lenu finnst virkilega vel
haldið utan um ferli sitt hjá Livio
og segist vera með frábæran lækni
sem hún treysti fullkomlega.
„Málið er að þegar ég fór að
pæla í þessu fyrir um fjórum
árum þá vissi ég varla hvar ég átti
að byrja að leita mér upplýsinga.
Þegar ég gúglaði þá komu bara
upp umræður á Blandi eða eitt-
hvað í þá áttina. Það var lítið af
fræðilegum upplýsingum nema
kannski um hvernig tæknisæðing
fer fram, hvar kaupa á sæði og um
kostnaðinn. Þetta er svolítið það
sem ég vil breyta, núna er ég að
snappa og blogga um allt það sem
fylgir þessu ferli og ég vil deila því
með þeim sem vilja
hlusta eða lesa.
En aðal-
málið er
kannski að mig langar að búa til
lítinn gagnagrunn þar sem konur í
sömu hugleiðingum geta leitað að
svo þær þurfi ekki að byrja á núlli.
Ég hefði alveg verið til í að komast
í slíkar upplýsingar þegar ég byrj-
aði ferlið.“
Betri kostur en að fara niður
í bæ og verða ólétt á þann
veginn
Sigga Lena mælir óhikað með
þessu ferli fyrir þær konur sem eru
í sömu hugleiðingum og hún sjálf.
„Þetta er mun betri kostur en
að fara niður í bæ og ná sér í mann
korter í þrjú og verða ólétt á þann
veginn. Sjálfri finnst mér það bara
ekkert heillandi og því tel ég að
barneign með gjafasæði sé mun
betri valkostur.“
Sigga Lena var í sambúð fyrir
nokkru sem endaði
mjög illa. Síð-
an þá hefur
hún ekki farið í sambúð með öðr-
um manni.
„Eins og ég sagði áður, þá hef
ég deitað fjölmarga froska og
það var meira að segja einn sem
ég hélt að væri kannski að verða
prins, en það var ekki svo gott. Svo
getur líka vel verið að með aldr-
inum verði maður kröfuharðari á
hitt kynið sem er kannski ekki al-
veg það albesta,“ segir Sigga Lena
og hlær.
Ómetanlegur stuðningur
Sigga Lena segist alls ekki vera
hrædd við að eignast barn ein, en
þó votti fyrir örlitlu stressi.
„Jú, jú, ég er stressuð. En stuðn-
ingurinn sem ég hef frá mínum
nánustu, fjölskyldu og vinum,
er ólýsanlegur. Ég er alls ekki að
segja að þetta verði ekkert mál
og það vakna upp margar spurn-
ingar. Hvað ef barnið verður
magaveikt, hvað ef þetta
og hvað ef hitt? En sem
betur fer, eins og ég
segi, þá er stuðningur-
inn sem ég nýt al-
veg ótrúlegur og ég
veit að ég get leit-
að til margra ef mig
vantar aðstoð. Mál-
ið er að ef maður
vill eitthvað nógu
mikið, þá á mað-
ur ekki að gefast
upp. Það er aldrei
of seint að láta
drauma sína ræt-
ast.“
„Mér finnst í þessu
tilfelli konur njóta
forréttinda því það er ör-
ugglega fjöldi karlmanna
sem eru einir en myndu
vilja eignast börn, en geta
það ekki.
siggalena