Skírnir - 01.04.2008, Blaðsíða 27
af fleirri hug mynd a› veru leik inn sjálf ur sé sam sett ur af mæl an leg -
um ein ing um og vensl um sem megi l‡sa á máli stær› fræ› inn ar.
fiar me› er lag› ur grunn ur raun vís inda sem ver›a sí› an ótæm andi
upp spretta tækni legra upp finn inga og n‡ sköp un ar sem er lyk ill -
inn a› fram tí› inni í hug um florra fólks á okk ar dög um.
En er fla› fljó› fé lag, sem mót a› er í anda fleirra hug mynda sem
hér er l‡st, lík legt til a› stu›la a› ham ingju fólks? Stef án Ólafs son
dreg ur sam an marg vís lega gagn r‡ni á nú tíma fljó› fé lag og efa -
semd ir um a› flau auki á ham ingju fólks me› eft ir far andi hætti:
Sam fé lags andi víki fyr ir ein stak lings hyggju, per sónu leg tengsl víki fyr ir
óper sónu leg um vi› skipta tengsl um, sjálfs flrosk un floki fyr ir fá n‡tu lífs -
gæ›a kapp hlaupi, nátt úru legt um hverfi víki fyr ir til búnu um hverfi, til -
finn inga mat fyr ir pen ingamati, nota gildi fyr ir skiptigildi á mark a›i, hóf -
semd láti und an ágirnd, reglu bund inn lífsmáti fyr ir hra›a og strekkj andi
fjöl breytni, trú og hinstu rök til ver unn ar víki fyr ir inni halds laus um vís -
ind um og stjórn mál um, si› vendni floki fyr ir fjöl lyndi og sundr ungu,
langvar andi fjöl skyldu- og ætt ar tengsl víki fyr ir skammæj um kunn ingja -
tengsl um, og há menn ing fari hall oka fyr ir múg menn ingu mark a› ar og
vi› skipta. List inn gæti au› vit a› ver i› lengri og fjöl breytt ari.23
Gagn r‡ni flessi, sem Stef án rek ur til margra ólíkra fræ›i manna,
bæ›i til hægri og vinstri, hvíl ir ber s‡ni lega á flví a› hin tækni lega
or› ræ›a, sem horf ir fram hjá hinu ómet an lega og per sónu lega í líf -
inu og ein blín ir á köld og óper sónu leg lög mál mark a› ar ins, hafi
ná› a› gegn s‡ra op in bera um ræ›u og flar me› stjórn mál in.
8. A› sjá sjálf an sig í spegli mark a›s hyggj unn ar:
hug ar flugs dæmi
Nú skul um vi› staldra vi› og íhuga hva›a breyt ing í hugs un og
lífsmáta end ur spegl ast í tækni legri or› ræ›u mark a›s hyggj unn ar. Í
fæst um or› um sagt er breyt ing in fólg in í flví a› tengsl mann eskj -
unn ar vi› a›ra, um hverfi sitt, sög una, nátt úr una og tung una sjálfa
eru ekki leng ur bund in til tek inni menn ingu sem hún fæ› ist inn í
og til heyr ir, held ur er lit i› á hvert okk ar sem sjálf stæ› an ein stak -
menning og markaðshyggja 27skírnir
23 Hug ar far og hag vöxt ur, Fé lags vís inda stofn un Há skóla Ís lands 1996, bls. 102.