Skírnir - 01.04.2008, Page 91

Í for mál an um kall ar Sar tre skáld sögu Sarraute and sögu og set ur
hana jafn framt í sam band vi› n‡ leg ar skáld sög ur eft ir Vla dimir
Nabokov og Ev elyn Waugh, auk fless sem hann tel ur a› Les faux-
monna ye urs (Mynt fals ar arn ir) eft ir André Gide frá ár inu 1925 eigi
heima í fless um hópi. Fljót lega fest ist hug tak i› and saga vi› önn ur
verk eft ir Sarraute og fleiri frönsku mæl andi rit höf unda sem kvöddu
sér hljó›s á flessu tíma bili. Me› al fleirra voru Robbe-Gril let,
Margu erite Duras, Michel Bu tor, Claude Simon og Samu el
Beckett sem öll áttu sam eig in legt a› sni› ganga rót grón ar hef› ir í
skáld sagna skrif um, svo sem heild stæ› an sögu flrá›, raun sæj ar per -
sónu l‡s ing ar og eitt ákve› i› sjón ar horn. Frá og me› ár inu 1957
ná›i reynd ar ann a› hug tak, n‡ saga (fr. nou veau rom an), meiri út -
brei›slu í um ræ› um um verk flessa hóps en and saga var eft ir sem
á›ur not a› til a› l‡sa af ur› um spor göngu manna fleirra aust an hafs
og vest an á sjö unda ára tugn um.
Són ar son
Nú er tíma bært a› kanna hvort hug tak i› sögu sagn ir, eins og
Barthes skil grein ir fla›, sé til fless fall i› a› varpa ljósi á Viki vaka
Gunn ars Gunn ars son ar. Líkt og ‡ms ir túlk end ur sög unn ar hafa
bent á er Jaki Son ar son fljak a› ur af me› vit und um a› skrif hans
sem rit höf und ar geri raun veru leik an um rangt til — a› bók mennt -
irn ar séu „til bú inn heim ur“, svo vís a› sé til or›a Barthes um
Flaubert. Snemma í verk inu skrif ar Jaki: „fia› sem ég sá, fla› sem
var a› ger ast — slíkt er ekki hæg› ar leik ur a› út sk‡ra. Flest af flví
hl‡t ur a› vera ósagt, fló ekki væri nema af fleirri or sök, a› mér er
ógern ing ur a› lifa upp aft ur í end ur minn ing unni, og fla› an af sí› -
ur tjá flær til finn ing ar á n‡, sem fylltu hug minn á fless ari maur ild -
is glitr andi krafta verka stund“ (s. 44). Nokkru sí› ar, fleg ar búk -
lausa höf u› i› — sem reyn ist vera af forn sagna hetj unni Gretti Ás -
mund ar syni — spyr Jaka hvort hann sé galdra ma› ur, kem ur sk‡rt
í ljós fla› vi› horf sem rit höf und ur inn vir› ist hafa til skáld skap ar -
ins: „Galdra ma› ur, hva› var ég í raun inni ann a›! — e›a haf›i a›
minnsta kosti ætl a› mér a› ver›a; reynt a› ver›a! Er ekki skáld -
skap ur galdr ar? — og í raun inni öll list? Er hún ekki út úr snún ing -
tólf persónur leita höfundar 91skírnir