Skírnir - 01.04.2008, Blaðsíða 102

an flokk, írska rit höf und inn Samu el Beckett og svo Borges, og
tek ur ‡mis dæmi úr verk um fless sí› ar nefnda flar sem sam an fari
ögrandi, nú tíma leg ar hug mynd ir og list ræn efn is tök. Hann
kve›st sér stak lega hrif inn af fleirri af stö›u Borges ar a› fla› sé
tómt mál a› tala um frum leika í bók mennt um á okk ar dög um, í
raun sé löngu búi› a› skrifa bók mennt irn ar, fla› eina sem er eftir
sé a› setja punkt fyr ir aft an flær, leggja út af fleim. Sög ur Borges -
ar séu slík ar út legg ing ar, „ekki bara ne› an máls grein ar vi› ímynd -
a›a texta, held ur eft ir máli vi› raun veru leg an corpus bók mennt -
anna“.40
Freist andi er a› heim færa loka or› Barths upp á fjörug ar sam -
ræ› ur Jaka og Grett is í Viki vaka um eldra bók mennta verk,
Grett is sögu Ás mund ar son ar. Snemma í sög unni spyr Grett ir Jaka
hvar hann sé ni› ur kom inn. „fieg ar ég nefndi hon um bygg› ina,
sag›i hann stein hissa: Súlna dal ir! … Hvern ig hef ur höf u› mitt
kom izt hing a›? […] ég man ekki bet ur en ég dæi úti í Drang ey?“
(s. 156). Grett ir spyr jafn framt um ör lög bró› ur síns og get ur Jaki
frætt hann um a› Ill ugi hafi líka lát i› flar líf sitt, „en fló hef ur eng -
in bró› ur vörn or› i› fræg ari“ (s. 156). fieg ar Grett ir kve›st vilja
vita meira dreg ur Jaki bók ofan úr hillu og les „hon um sta› inn“.
Hva›a bók er fletta? spur›i Grett ir.
Sag an af Gretti hin um sterka, svar a›i ég.
Hann leit á bók ina og hnykl a›i brún irn ar.
Lestu ekki fleira í kvöld, ba› hann mig sí› an og lok a›i fyrsta sinni
ósmeykum aug um sín um.
Saga? spur›i hann skömmu sí› ar: Hver hef ur sett hana sam an? A› Ill -
uga und an tekn um vissi eng inn ann a› um mig en fla› sem lá í aug um uppi,
og ef ég flekki bró› ur minn rétt, flyk ir mér ólík legt a› hann hafi ver i›
mjög skraf hreif ur í nátt myrkr inu í Drang ey, fleg ar hann bei› sinn ar sí› -
ustu sól ar upp komu.
Ein hvern tíma seinna skal ég lesa flér bók ina, sag›i ég: fia› er hald i› a›
hún sé sam an skrif u› í klaustri nokkru, og ég hef alltaf ímynd a› mér a›
höf und ur henn ar sé lær› ur Mi› fir› ing ur, ef til vill af flinni ætt.
fia› er flá munka sam setn ing ur! sag›i Grett ir fúll: Og lík lega mest allt
‡kj ur ein ar og skrök sög ur? (s. 156–57)
jón karl helgason102 skírnir
40 Sama heim ild, s. 170.