Skírnir - 01.04.2008, Page 140
me› neinu ö›ru móti en í fl‡› ing um yfir í heim ild ir, a› al lega á
mann legt mál, flá má hugsa sér a› reyna a› fl‡›a or› yfir á veru -
leika og veru leika til baka yfir í or› og vita hvort or› in ver›a í ein -
hverj um skiln ingi flau sömu og far i› var af sta› me›. Hugs um
okk ur til a› byrja me› a› ég væri a› kenna stúd ent um í sagn fræ›i -
leg um a› fer› um kenn ing ar póst módern ism ans og kæmi leyni leg -
um bo› um til tveggja flátt tak enda, bæ›i ann an fleirra a› koma
me› stól í næsta tíma og hinn a› koma me› rós. Ég geri rá› fyr ir
a› fleir leystu verk efni sín bá› ir rétt og hei› ar lega. fieir mundu
au› vit a› ekki koma me› ná kvæm lega eins hluti og ég haf›i í huga
fleg ar ég ba› flá. En ef ég spyr›i vi› stadda: hvorn fleir héldu a› ég
hef›i be› i› a› koma me› stól og hvorn a› koma me› rós, flá gætu
all ir svar a› flví rétt.
fietta eru au› vit a› eng in tí› indi, enda ef ast jafn vel hin ir rót -
tæk ustu póst módern ist ar varla um a› ein stök or› vísi til ein stakra
hluta. Á›ur en Frank Ankersmit fór a› kalla sko› un sína póst -
módern isma, meira a› segja í bók sem kom út fyrr en grein arn ar
sem ég not a›i hér á und an, greindi hann í sund ur fla› sem hann
kall a›i rann sókn, a› sanna ein stak ar sta› reynd ir, og túlk un, a›
skapa sam fellda frá sögn e›a mynd af vi› fangs efn inu. Rann sókn in
gat ver i› sönn, vís a› til sögu legs veru leika, túlk un in e›a heild ar -
mynd in ekki. Ekki a› hún væri ósönn, hún vís a›i ein fald lega ekki
til veru leika.18 Ann ar trygg ur póst módern isti, Bret inn Alun
Munslow, vi› ur kenn ir a› nokk u› gó› sam svör un sé me› heim -
ilda vitn is bur› um og veru leik an um á stigi ein stakra máls greina:
fia› var skot i› á Abra ham Lincoln 14. apr íl 1865, og hann dó
morg un inn eft ir.19
Vi› ver› um flví a› gera bet ur í til raun okk ar til end ur fl‡› ing -
ar. Og úr flví a› vi› ger um til raun ina bara í hug an um flá get um vi›
reynt vi› yf ir grips meiri fyr ir bæri. Segj um a› Al fljó›a bank inn
hef›i gert fla› a› for gangs verk efni sínu um 1990 a› kom ast a› flví
hvort or› vís u›u til sam fé lags ger›a í veru leik an um. Hann hef›i
flví grip i› tæki fær i› fleg ar stofn u› voru flrjú sjálf stæ› ríki í Eist -
gunnar karlsson140 skírnir
18 Ankersmit 1983: eink um 7–12, 28, 62–78, 96–104, 131–96.
19 Munslow 1997:169.