Skírnir - 01.04.2008, Side 179

skök ul (sem er einn af flekkt um for fe›r um Eng lands drottn ing ar),
Ragn ar lo› brók, Ólaf helga Har alds son Nor egs kon ung og Grím
kamb an í Fær eyj um. Gu› mund ur er kom inn af e›a vensl a› ur: a)
göf ug um hei› ingj um og fólki frá Su› ur eyj um, sem teng ir hann
sjálf krafa vi› frum kristni á Ís landi; b) Ingólfi Arn ar syni, fyrsta
land náms manni Ís lands; c) Ingi mundi gamla, for ystu manni í land -
námi á vest an ver›u Nor› ur landi; d) Sæ mundi su› ur eyska; e)
Helga magra, tengda syni Ket ils flat nefs sem er flekkt ur í heim ild -
un um sem höf› ingi í Su› ur eyj um/Skotlandi; og f) Halli á Sí›u,
for víg is manni og tals manni kristni fleg ar hún var lög tek in á Al -
flingi ári› 1000. fiá er fless get i› a› af kom end ur Gu› mund ar hafi
ver i› for ystu menn í kristni: Ket ill bisk up á Hól um, Sæ mund ur
prest ur fró›i í Odda (flar sem Snorri Sturlu son, flekkt asti mi› -
alda höf und ur á Ís landi, ólst upp), og Gu› mund ur gó›i Ara son,
bisk up á Hól um.
Af ætt um Gu› mund ar ríka ein um sam an, eins og flær eru rakt -
ar í fless um verk um, er al veg ljóst a› hann hef ur ver i› álit inn me›
göf ug ustu mönn um. A›r ar heim ild ir um hann eru fyrst og fremst
Ís lend inga sög ur. Í fleim er ví›a hægt a› tíma setja hvenær sög urn -
ar gera rá› fyr ir a› hann teng ist at bur› um. Me› flví a› ra›a ein -
stök um sög um upp í tíma rö› fleirra at bur›a sem flar er l‡st má
draga upp heild ar mynd af ævi Gu› mund ar eins og ætla má a› hún
hafi ver i› í hug um fleirra sem hlust u›u á sög urn ar.
Me› fyrstu mál um sem hann teng ist er fleg ar hann kem ur a›
deil um á nor› aust an ver›u land inu í Vopn fir› inga sögu. fiar sty› -
ur Gu› mund ur órétt mæt an mála flutn ing í máli tveggja hér a›s -
höf› ingja, Brodd-Helga og Geit is (6. k.), en vill svo draga sig til
baka me› fleim rök um a› hann fái of mikl ar óvin sæld ir af mál inu
mi› a› vi› flau gæ›i sem í bo›i séu — en tek ur flá vi› grei›slu til
a› halda stu›n ingi sín um áfram (10. k.). fietta ger ist rétt á›ur en
skjól stæ› ing ur Gu› mund ar, Brodd-Helgi, er veg inn 986. Í eft ir -
mál um vígs ins vir› ist Gu› mund ur sty›ja fyrr um and stæ› ing
Brodd-Helga (12. og 14. k.). Hann kem ur flví fram sem ágjarn
henti stefnu ma› ur.
Í Vatns dæla sögu, sem seg ir me› al ann ars af Ingi mundi gamla
land náms manni á vest an ver›u Nor› ur landi, er dreg in upp há›u -
*hin almælta saga af guðmundi ríka 179skírnir