Skírnir - 01.04.2008, Síða 181
Sörli, fær dótt ur Gu› mund ar me› flví a› n‡ta sér hé góma skap
hans.
Stór læti Gu› mund ar er einnig vi› fangs efni Ófeigs flátt ar (6. k.
Ljós vetn inga sögu) en flar gríp ur einn mik ils hátt ar bóndi í fiing -
eyj ar flingi, Ófeig ur í Skör› um, til sinna rá›a og s‡n ir Gu› mundi
fram á a› heg› un hans sé í raun yf ir gang ur vi› bænd ur — og
Gu› mund ur læt ur sér segj ast gegn flví a› tryggja sér stu›n ing
Ófeigs í ö›r um mál um (um bók mennta lega fyr ir mynd flessa flátt -
ar, sjá Magerøy 1959).
Í Kristni sögu, Kristni bo›i fiang brands, Lax dælu og Ólafs sögu
Tryggva son ar í Heimskringlu er Hall dór son ur Gu› mund ar einn
fleirra höf› ingja sona sem Ólaf ur held ur sem gísla í Nor egi til a›
flvinga höf› ingja á Ís landi til kristni rétt fyr ir ári› 1000 — og s‡n -
ir fla› stö›u Gu› mund ar á lands vísu sem einn helstu höf› ingja.
Valla-Ljóts saga ger ist skömmu eft ir kristni töku, a› mestu í
lög sögu mann s tí› Skafta sem var lög sögu ma› ur frá 1004 til 1030.
fieg ar Gu› mund ur hef ur tek i› upp ríki eft ir Eyjólf fö› ur sinn vel -
ur hann sér uppi vö›slu sam an og óvin sæl an banda mann, Hre›u-
Halla, sem kem ur sér fyr ir í Svarf a› ar dal vi› Eyja fjör›. fiar reyn -
ir Halli a› brjót ast til valda eft ir kristni töku, en er loks veg inn af
heima mönn um (2.–4. k.). Gu› mund ur vill halda vir› ingu sinni í
mála rekstri Valla-Ljóts sögu — en læt ur kaupa sig til sátta fleg ar
svo ber und ir (8. k.). Hann er mis heppn a› ur fleg ar hann reyn ir
sjálf ur a› fara me› of beldi (8. k.) og í raun er and stæ› ing ur hans,
Ljót ur, hinn mikli sátta ma› ur og póli tíkus í sög unni, sem Gu› -
mund ur ver› ur a› sætt ast vi›, og n‡t ur Ljót ur flar sér stak lega
stu›n ings Skafta lög sögu manns (8.–9. k. — hvergi er hér minnst á
vensl fleirra Gu› mund ar og Skafta, en í Njálu kem ur fram a› dót-
tir Gu› mund ar hafi ver i› gift syni Skafta). fiótt sag an segi a›
Gu› mund ur haldi vir› ingu sinni er ljóst a› sögu ma› ur tel ur vir› -
ingu Ljóts meiri.
Meg in at bur›a rás Ljós vetn inga sögu, sem a› Gu› mundi sn‡r
(eft ir inn gang inn og flætt ina sem á›ur er frá sagt), sn‡st um ill mæli
sem kem ur fram op in ber lega um ergi hans — en slíkt er jafn an
álit i› mjög al var leg ásök un í heimi sagn anna og ver› skuld ar hör›
vi› brög› (13. k.). Gu› mund ur bregst flannig vi› a› hann kné set -
*hin almælta saga af guðmundi ríka 181skírnir