Skírnir - 01.04.2008, Side 199

les i› um; hann er villt ur og ver ald ar van ur lífs nautna ma› ur sem
sætt ir sig vi› mót sagn ir til ver unn ar og á til a› túlka flær í tryllt um
dansi. Segja má a› hann birti me› tákn ræn um hætti flá sí› bornu
ni› ur stö›u höf und ar síns, a› mis heppn a› fram tak á hva›a svi›i
sem er beri me› sér lyk il a› frelsi ein stak lings ins fleg ar upp er
sta› i›. Ni› ur læg ing og hung ursney› Grikkja und ir járn hæl fijó› -
verja árin, fleg ar bók in um Zor bas var sam in, var átak an leg
reynsla, en í flessu sama um hverfi voru óbilandi bjart s‡ni og lífs -
kraft ur sögu hetj unn ar eft ir minni lega fær› í let ur.
Skáldsag an Al exís Zor bas hef ur tví veg is ver i› fl‡dd á ís lensku
af fior geiri fior geir syni, fyrst á sjötta ára tugn um og var les in í út -
varp ári› 1960 af Er lingi Gísla syni. Seinni fl‡› ing una, sem er n‡ -
kom in út, vann fior geir 1994 og las hana sjálf ur í út varp ári sí› ar.
Auk franskr ar út gáfu studd ist hann í bæ›i skipt in vi› fl‡› ing ar á
fl‡sku og Nor› ur landa mál um.
Kazantzak is var 58 ára gam all fleg ar hann hóf a› semja Al exís
Zor bas. fiá átti hann a› baki mik i› og marg breyti legt ævi starf,
svos em Odysseifs kvi›u sína, tvo tugi leik rita og hálf heim speki lega
trú ar játn ingu í anda Nietzsches sem hann samdi ári› 1923 og
nefndi Bjarg vætti Gu›s: And leg ar æf ing ar. En me› sög unni um
Zor bas hófst al n‡r kafli í rit ferli hans. Hvort sem hon um var fla›
ljóst e›a ekki, flá haf›i hann loks ins fund i› sinn rétta tján ing ar -
hátt. fió sú saga sé fjör leg og hressandi lesn ing, hef ur hún samt
ekki a› fullu leitt fram um skipt in. Sag an er ekki sí› ur heim speki -
leg sam ræ›a en skáld saga; at bur›a rás in er frem ur fá tæk leg, og
sögu per són ur a›r ar en Zor bas og sögu ma› ur eru yf ir bor›s leg ar
og oft lega sta›l a› ar. fia› var me› flrem ur næstu skáld sög um,
sömd um í strik lotu á ár un um 1948–1955, sem Kazantzak is sann -
a›i sig sem skáld sagna höf und ur. fiær voru Krist ur end ur kross fest -
ur, Frels i› e›a dau› ann og Sí› asta freist ing in.
fiess ar bæk ur hafa sam felld an og vand lega skipu lag› an sögu -
flrá› og fjöl mennt safn sund ur leitra mann ger›a — sem a› vísu eru
stund um skop stæld ar lík tog búr arn ir í mál verk um Breugels. Í
fless um seinni skáld sög um er at bur›a rásinni lyft á æ›ra plan me›
árekstr um ómót stæ›i legra afla, me› heift ar leg um átök um ein stak -
linga, trú ar brag›a, póli tískra kenn inga kerfa. fia› eru fless ar eig -
níkos kazantzakis 199skírnir