Skírnir - 01.04.2008, Page 203

spjöll in draga upp af Jesú, l‡st upp vexti hans og fyrstu mann -
dóms ár um á mjög svo óhef› bund inn hátt. Sem fyrr seg ir hef ur
hann lagt alla áherslu á mann inn Jesúm, en lát i› gu› legt e›li hans
vera í bak grunni mynd ar inn ar. Í flessu efni grein ir hann a› sjálf -
sög›u á vi› gu› spjöll in sem var› veita jafn væg i› milli fless gu› lega
og mann lega í l‡s ing unni á Kristi.
Sí› asta freist ing in var fl‡dd á ís lensku af Kristni Björns syni
lækni, eft ir enskri fl‡› ingu. Hún hef ur ekki enn feng ist gef in út.
Hins veg ar las ég hana í út varp á út mán u› um 1973.
Krist ur end ur kross fest ur
Fram kem ur í Grein ar ger› handa Greco og söm lei› is í ævi sögu
sem ekkja Kazantzak is samdi upp úr bréf um hans, a› á ár un um
1942–51 var hann al tek inn af Kristi og haf›i á prjón un um 1942 a›
semja ,End ur minn ing ar Jesú‘. Senni lega er skáldsag an Sí› asta
freist ing in ávöxt ur fleirr ar fyr ir ætl un ar. Hin skáldsag an, sem
óbeint er helgu› minn ingu Jesú, Krist ur end ur kross fest ur, mark ar
a› flví leyti tíma mót í skáld ferli Kazantzak is, a› flar not ar hann í
fyrsta sinn bernsku heim inn á Krít til a› upp mála bak grunn sög -
unn ar, fló vett vang ur henn ar sé grískt florp í upp lönd um Litlu-
Asíu. fiessi end ur vakn ing heima hag anna vir› ist hafa or› i› til a›
opna hon um æ› skáld legs flæ› is og frjósamr ar sköp un ar gle›i.
fieg ar ári› 1921 haf›i Kazantzak is sami› harm leik í bundnu
máli me› heit inu Krist ur. Ári› eft ir var› hann fyr ir reynslu sem
hann hag n‡tti sí› ar í skáld verki. Hann var flá bú sett ur í Vín ar borg
og sat kvöld eitt í leik húsi vi› hli› ina á fal legri konu. Tóku flau tal
sam an og kom flar máli fleirra, a› hann bau› henni uppí her bergi
til sín. Kon an kva›st ekki geta fleg i› bo› hans fletta kvöld, en hét
a› koma kvöld i› eft ir. Um nótt ina var› hann fyr ir óvæntu og
ógn vekj andi áfalli: and lit hans svall allt og bólgn a›i flartil varla
sást í aug un, og úr ne›ri vör vall gul leit ur vökvi. Hvorki meina -
fræ› ing ar né hú› sjúk dóma lækn ar skildu hva› var á sey›i og gátu
hon um enga hjálp veitt. fiessi kröm herj a›i á hann rúma flrjá mán -
u›i, frá maí frammí ágúst, og vita skuld fór fyr ir hug a› ást ar æv in -
týri for gör› um. fiá er fla› einn sí› sum ar dag a› til skálds ins kem -
níkos kazantzakis 203skírnir