Skírnir - 01.04.2008, Page 210
Krít ar, en klif un hans á til tekn um or›a til tækj um flreyt ir les and -
ann. Al menna bóka fé lag i› gaf bók ina út og ávann sér flá vafasömu
veg tyllu a› setja Ís lands met í prent vill um!
Sí› ustu bæk ur Kazantzak is
Sí› asta skáld saga Kazantzak is, Bró› ur ban ar (1963), er eink um
merki leg fyr ir flær sak ir a› hún rauf bann helg ina sem hvíldi á um -
fjöll un um borg ara strí› i› 1946–49. Hún var sam in ári› sem flví
lauk, en kom ekki út fyrren fjórt án árum sí› ar. fia› var fyrst á
ní unda ára tug sí› ustu ald ar sem a›r ir grísk ir höf und ar fóru a›
fjalla af raun sæi um harm leik bræ›ra strí›s ins a› hætti Kazantzak -
is. fiar átti sál rænt áfall fljó› ar inn ar sam fara leyndri og ljósri op in -
berri rit sko› un jafn an hlut a› máli.
Sí› ustu tvær bæk ur Kazantzak is eru ævi sög ur í skáld sögu bún -
ingi, fiurfaling ur Gu›s (1956) og Grein ar ger› handa Greco (1957).
Sú fyrri rek ur ævi heilags Frans frá Ass isi, en hin er sjálfsævi sögu -
leg. Í sög unni um sjálf an sig fer höf und ur frjáls leg ar me› sta› -
reynd ir en í sög unni um d‡r ling inn.
Hvor ug fless ara bóka b‡r yfir frá sagn ar gle›i e›a kynn gi magni
fyrri sagn anna, enda flótt fiurfaling ur Gu›s hafi senni lega a›
geyma ‡t ar leg ustu upp l‡s ing ar um flók in og oft mót sagna kennd
vi› horf höf und ar til trú ar brag›a. Grein ar ger› handa Greco hef ur
‡m ist ver i› nefnd skáld saga e›a sjálfsævi saga. Flestu af flví, sem
Kazantzak is tók sér fyr ir hend ur eft ir fimmt án ára ald ur, er ‡m ist
al veg sleppt e›a fla› sveip a› draum kenndu mistri sem bæg ir burt
jafnt út mörk um tím ans sem út lín um raun veru legra per sóna og
fram kall ar eins kon ar per sónu lega go› sögn sem er fleg ar yfir l‡k -
ur pirr andi floku kennd.
fietta er fleim mun mein legra sem Kazantzak is lif›i ákaf lega
fjöl breyti legu lífi, sem ástæ›a hef›i ver i› til a› fá frek ari vit neskju
um. Um hann voru samd ar nokkr ar ævi sög ur, me› al ann ars af
bá› um eig in kon um hans. A›r ir ævi sögu höf und ar voru líka ná -
komn ir hon um og flví hlut dræg ir einsog eig in kon urn ar. A› eins
einn höf und ur hef ur skil a› okk ur ‡t ar legri frá sögn af hon um í
formi sk‡r inga, út listana og at huga semda vi› 400 sendi bréf frá
sigurður a. magnússon210 skírnir