Skírnir - 01.04.2008, Side 228
fræ›i, sem fel ur í sér a› ís lam sé ekki ein vör› ungu trú ar brög› held ur ein-
nig póli tískt hug mynda kerfi; a› múslim um beri a› snúa til róta trú ar -
brag›a sinna og sam ein ast póli tískt. Ís la mismi er um deilt hug tak og skil -
grein ing ar á flví eru marg vís leg ar. For svars menn ís la mista hafa lagt áherzlu
á a› sjar ía, lög um ís lams, sé beitt í sam fé lagi nú tím ans, a› múslim ar allra
landa sam ein ist póli tískt, og a› bar izt sé gegn hern a› ar leg um, efna hags -
leg um, póli tísk um, fé lags leg um og menn ing ar leg um áhrif um Vest ur landa
á múslima heim inn, en flessi áhrif telja fleir ekki geta sam ræmzt ís lam.“9
Hry›ju verka menn irn ir í al-Kaída og ö›r um álíka her ská um hóp um
er öfga fyllsta birt ing ar mynd ís la mism ans. fieir heyja „heil agt str훓, djí -
had, gegn Vest ur lönd um og gegn flví sem fleir álíta vera spillt ar og svik -
sam leg ar rík is stjórn ir múslima landa sem standi sig ekki í a› verja hags -
muni rétt trú a›ra múslima.
Ís la mismi er rík is hug mynda fræ›i í tveim ur áhrifa mikl um múslima -
ríkj um, fla› er wa hhabism inn í Sádi-Ar ab íu og her ská hug mynda fræ›i
sjíaklerka stjórn ar inn ar í Íran. Hér ver› ur fló a› al lega sjón um beint a›
hinni al fljó› legu hreyf ingu her skárra ís la mista, sem er ví› ast hvar í stjórn -
ar and stö›u vi› ríkj andi stjórn völd í múslima ríkj un um.
Stærsti hluti hreyf ing ar ís la mista hef ur eng in bein tengsl vi› hry›ju -
verka starf semi, held ur beit ir sér fyr ir út brei›slu póli tískr ar hug mynda -
fræ›i ís la mista. fietta á til dæm is vi› um Bræ›ra lag múslima, fjöl fljó› lega
hreyf ingu ís la mista sem á upp runa sinn a› rekja til Eg ypta lands á flri›ja
ára tugn um. Grund völl ur fless ar ar hug mynda fræ›i er a› sjar ía og regl ur
Kór ans ins séu al gild ar og hverj um múslima, hvar sem hann b‡r, sé skylt
a› fara eft ir fleim. Marg ar fless ara heg› un ar reglna eiga sér ræt ur í menn -
ing ar hef› um mi› alda sam fé lags Mi›-Aust ur landa, og ein kenn ast me› al
ann ars af drottn un karl manns ins og ófrelsi kvenna. Sú trú a› fless ar
ströngu regl ur séu al gild ar ger ir ís la mis mann a› al ræ› is hug mynda fræ›i
ófrels is og kúg un ar, sem gef ur fólki for skrift a› flví hvern ig flví beri a›
lifa lífi sínu, bæ›i út á vi› sem fljó› fé lags flegn ar og inn á vi›, í einka líf inu.
Mörg dæmi eru um a› ís la mist ar í Evr ópu, ekki sízt í Bret landi, breg› ist
vi› gagn r‡ni á ís lam me› hol skeflu ásak ana um kyn flátta- og út lend inga -
hat ur og ís lams fælni. Í fleim her bú› um er eng inn áhugi á rök ræ›u; fla› er
reynt a› flagga ni› ur gagn r‡ni me› flví a› virkja sekt ar kennd mótherj ans
og póli tíska rétt hugs un, svo vitn a› sé í or› Jesp er sen og Pittel kows.10
auðunn arnórsson228 skírnir
9 Sjá: http://en.wikipedia.org/wiki/Isla mism
10 Ís la mist ar og naí vist ar, bls. 82 í ís lenzku fl‡› ing unni, bls. 57 í upp runa legu út -
gáf unni.