Skírnir - 01.04.2008, Page 263
og Stein gríms Ey fjör›. Gagn vart hinu stær› fræ›i lega og pó etíska
hjá Krist jáni, til dæm is, standa l‡rísk tákn Hreins me› sjálfsævi -
sögu legu ívafi.
Gegn um all an fer il Hreins má greina mót sagna kennd öfl
l‡rískr ar hug lægni og tóm læt is í anda Duchamps. Eitt af flví sem
ein kenn ir verk Hreins sem gef ur til kynna reynslu af hinu l‡ríska
er leik ur me› mynd hverf ing ar. „Sam an brot in stjarna“ (1983/2003),
til dæm is, minn ir á flver sögn fram setn ing ar inn ar. Verk i› sam -
anstend ur af or› un um „Sam an brot in stjarna“ á glamp andi nafn -
skilti ne› an vi› fimm hyrnd an ramma. Í ramm an um eru svart ar
silki fell ing ar. Form i› er slá andi og dul ar fullt. fia› er nafn skilt i›
sem kve› ur á um a› fletta völ und ar hús af fell ing um sé stjarna me›
fimm geisla sem hef ur ver i› tvö föld u› aft ur og aft ur til fless a›
passa í rammann. Ramm inn krefst fless a› stjarn an sé tvö föld u›
og skap ar hug vits sam lega feg ur› um bú› anna um hana. En ramm -
inn um stjörn una heft ir hana jafn framt flví sem hann b‡› ur hana
fram til s‡n is. Verk i› er ein fald lega stær› fræ›i æf ing — breyttu
fimm hyrndri stjörnu í fimm hyrn ing — en fla› er nafn skilt i› sem
me› fylg ir sem um breyt ir sta› reynd ar l‡s ingu í mynd hverf ingu.
Eins og í öll um mynd hverf ing um er spenna á milli lík inda og ólík -
inda, í flessu til viki er inn tak or›s ins „stjarna“ (björt, dá›, opin,
út breidd) í hróp andi ósam ræmi vi› hug mynda tengsl in sem fel ast í
or› inu „sam an brot in“ (lok u›, inni byrg›, sam an skropp in).
Um breyt ing ar orka mynd hverf ing ar inn ar er líka n‡tt í verk um
sem snú ast um or›a leiki. Verk i› „Correspondence“ er ein fald lega
sam sett úr tveim ur um slög um sem er stillt upp hli› vi› hli›, ne›ri
hlut ar fleirra snert ast og loku flrí hyrn ing arn ir eru opn ir. Sam svör -
un e›a svör un er tvö föld u› sem skila bo› í rit u›u máli. En um -
slög in eru fló tóm; fless vegna eru sam skipt in e›a sam svör un in
ein ung is ey›a. Or›a leik ur inn „hef ur tvö föld áhrif á hug ann“.25
fia› sem oft er álit i› „l‡rískt“ í verk um Hreins er tvö föld un á
mynd e›a hugs un sem er hvorki ein né tvær.
Ann a› ein kenni á l‡ rík inni sem kem ur fram í verk um Hreins
er a› flar eru ein angr u› and ar tök í brennid epli, „at vik i› og sam -
tvöföldun eða ekkert 263skírnir
25 Wit hington 1939:271.