Jökull


Jökull - 01.01.2010, Síða 120

Jökull - 01.01.2010, Síða 120
P. Einarsson FORMER INVESTIGATIONS Thoroddsen (1899, 1905) collected written documen- tation of historic earthquakes in Iceland and described the effects of the 1896 earthquakes, the latest se- quence in the SISZ before the current episode of 2000–2008. His work contains a wealth of informa- tion, including numerous descriptions of surface frac- tures associated with the earlier earthquakes, in many cases detailed enough to make them identifiable in the field today. T. Einarsson (1967, 1968) observed and mapped fractures in two parts of the zone and con- cluded correctly that they were the result of strike-slip faulting although he failed to see their significance within the larger tectonic framework of Iceland. Einarsson and Eiríksson (1982a,b) reported on the first results of a systematic effort to map all the rec- ognizable surface fractures of the seismic zone. The main faults of the eastern part of the zone were iden- tified and their structural features described. Further work was reported by Einarsson et al. (1981). Bjarnason et al. (1993) studied the fracture system of the 1912 earthquake in more detail than had been done earlier by Einarsson and Eiríksson. Further work on this fracture system concentrating on the push-up structures was done by Angelier et al. (2004). Erlendsson and Einarsson (1996) demonstrated that the system of transverse and parallel strike-slip faults extended westward along the plate boundary, beyond the Hengill triple junction. Subsequent work, e.g. by Clifton et al. (2003), Clifton and Kattenhorn (2007), Árnadóttir et al. (2004), and Einarsson (2008), has shown that plate movements across the oblique rift of Reykjanes Peninsula are partly taken up by book- shelf faulting. A group led by J. Angelier and F. Bergerat has conducted several studies of fractures in the SISZ and their tectonic significance (e.g. Angelier and Bergerat (2002), Angelier et al. (2004, 2008), Bergerat and An- gelier (2000, 2003), Bergerat et al. (1998, 2003). The importance of recent surface fracturing for planning and the assessment of seismic hazard has been recognised and several studies have been made at the request of the Selfoss municipality (Imsland and Einarsson, 1995, Imsland et al., 1997, 1998a,b). Fur- thermore, Þjórsá river, a major source of hydropower in Iceland, flows across the South Iceland Seismic Zone. Several power projects are planned on this river in the near future, requiring detailed information about the location of active faults and their hydrolog- ical properties. Several studies have been conducted to this end in the seismic zone (e.g. Einarsson et al., 2002, Khodayar and Einarsson, 2002, Khodayar et al., 2007a,b, 2008). Similarly, the importance of the ac- tive fractures in conducting hot water to feed geother- mal areas has been demonstrated (e.g. Khodayar et al., 2004, 2010). METHODS In this paper I summarise the results of a system- atic effort that began in 1977 to map surface ruptures within the South Iceland Seismic Zone. Most of these structures are exposed in Holocene formations and have therefore been active in the last 10 000 years. The area was used as a training ground for students in courses at the University of Iceland, s.a. Tectonics, to identify active faults and map structures at a large scale in the field. Field trips were made to the area ev- ery year since 1977 with groups of 5–20 students, cov- ering new areas and fracture systems every time. In the beginning the tools were aerial photographs, tape measure and compass. After about 1995 differential GPS-receivers were used. All structures were located and mapped by walking along and around them. Ac- curate GPS- maps at a resolution of less than 1 m were made of all the structures, including the areas that had been mapped previously by hand. The usual procedure was to study available aerial photographs of the area to identify potential fractures and fault structures. Then the potential sites were vis- ited and fractures and fracture systems were identi- fied in the field and traced further. The field inves- tigation usually revealed a much more extensive sys- tem than was visible on the photographs. The oppo- site also happened, that long, linear structures seen on the photographs turned out to be old bridle paths, ditches, wind erosion streaks etc. Interviews with the local inhabitants were frequently useful. They often had knowledge of fault structures when they were de- scribed to them, e.g. sinkholes in the fields where trac- tor wheels tended to get stuck repeatedly, pits where 120 JÖKULL No. 60
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200
Síða 201
Síða 202
Síða 203
Síða 204
Síða 205
Síða 206
Síða 207
Síða 208
Síða 209
Síða 210
Síða 211
Síða 212
Síða 213
Síða 214
Síða 215
Síða 216
Síða 217
Síða 218
Síða 219
Síða 220
Síða 221
Síða 222
Síða 223
Síða 224

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.