Jökull - 01.01.2016, Blaðsíða 140
Finnur Pálsson
8. Mælingar voru gerðar á gasútstreymi í og við Bárð-
arbungu. Mest var unnið við mælingar og prófanir á
sjálfvirkum gasmælitækjum með fjarskiptabúnaði við
opið á jarðhitakatli sem myndaðist í fyrra sunnan í
Bárðarbungu (sem er opinn alveg niður í berg ∼100m
djúpur). Gasútstreymi var einnig mælt á Grímsfjalli
og í Grímsvötnum.
9. Mæld voru GPS hæðarsnið í Grímsvötnum og ná-
grenni og kannaðar breytingar á gosstöðvunum frá
2011.
10. Mælt var með íssjá í Grímsvötnum, báðum Skaft-
árkötlum og Hamarskötlum. Þá voru mæld snið með
jarðsjá (50 MHz) í Grímsvötnum og þaðan í áttina að
Bárðarbungu til að kanna legu öskulaga í hjarni og ís.
11. Um miðja vikuna bættust í hópinn tveir menn frá
Landsvirkjun og mældu snjóþykkt með hátíðniradar
víða um jökulinn í tvo daga.
Listamaður vann að verkum sínum í ferðinni og
fjórir framhaldsnemar tóku þátt í ýmsum verkefnum;
kostnaður við þátttöku þeirra allra var greiddur af
styrk til JÖRFÍ frá Vinum Vatnajökuls. Eins og vant
er var nokkuð um óvæntar uppákomur, Ford JÖRFI
kengfestist í sprungu neðarlega á Skeiðarárjökli og
þurfti snjóbíl og lagni til að ná honum, með brotinn
framöxul. Nýr öxull barst úr bænum og hann sett-
ur í á Grímsfjall. Snjóbíllinn spjó af sér öðru beltinu
á hlaðinu á Grímsfjalli en tíu menn með óendanlega
þolinmæði komu því á aftur í fallegu kvöldveðri. Þá
brotnaði búkki í vélsleða við íssjármælingar við Skaft-
árkatla, hann var dreginn á Grímsfjall og gert við hann
þar. Þá varð vélarbilun í öðrum sleða. Niðurferð gekk
eftir áætlun, farið af Grímsfjalli um hádegisbil eftir
mjög ýtarleg skálaþrif. Veðrið var eins og best var á
kosið og ferðin sóttist vel þar til snjóbíllinn sem dró
tvær þungar kerrur spólaði annað beltið á bólakaf nið-
ur í vatnsmettaðan snjó í um 1100 m hæð á Tungna-
árjökli. Eftir fumlausa vinnu með bíla, spil, bönd og
blakkir tókst að hafa hann af stað aftur. Í Jökulheim-
um var gerð veisla sem sumum entist langt fram á
sumarnóttina. Heimferð til Reykjavíkur var tíðinda-
laus. Leiðangursstjórar voru Guðfinna Aðalgeirsdótt-
ir og Finnur Pálsson en umsjón með matarfélagi hafði
Anna Líndal.
Félagið naut einsog áður styrks frá Vegagerðinni
og Landsvirkjun til að mæta hluta kostnaðar við flutn-
inga og önnur umsvif í ferðinni. Neyðarlínan, Jarð-
vísindastofnun Háskólans og Veðurstofa Íslands tóku
einnig þátt í kostnaði við flutninga og farartæki. Vinir
Vatnajökuls styrktu þátttöku fjögurra námsmanna og
eins listamanns í leiðangrinum.
Þátttakendur: Anna Líndal, Eiríkur Finnur Sigur-
steinsson, Hannes H. Haraldsson, Ingibjörg Eiríks-
dóttir, Ísleifur Friðriksson, Magnús Þór Karlsson,
Rögnvaldur Kári Víkingsson JÖRFÍ; Gunnar Kr.
Björgvinsson, Helgi Pétursson, HSSR, Baldur Bergs-
son, Benedikt Ófeigsson, Bergur H. Bergsson, Mel-
issa Pfeffer, Vilhjálmur Kjartansson VÍ; Finnur Páls-
son, Guðfinna Aðalgeirsdóttir, Þorsteinn Jónsson, Ág-
úst Þór Gunnlaugsson JH; Gísli Bjarki Guðmundsson,
Daniel Ben-Yehoshua, Tom Hudson British Antarctic
Survey og Cambridgeháskóla, Tinna Jónsdóttir fram-
haldsnemi, HÍ, og Katerina Mistal listamaður. Fram
á mánudag voru þau Þórdís Högnadóttir, Svandís
Helga Halldórsdóttir JH og Hlynur Skagfjörð Pálsson
JÖRFI/HSSR. Andri Gunnarsson og Gestur Jónsson
LV voru þriðjudag til fimmtudags.
Farartæki: Snjóbíll Hjálparsveitar skáta Reykjavík
(HSSR), Ford350 JÖRFÍ, Ford Econoline Magnúsar
Þórs, Ford350 Landsvirkjunar, Toyota HILUX og þrír
vélsleðar Jarðvísindastofnunar Háskólans (JH), Land
Rover bílaleigubíll JH, GMC og fimm vélsleðar Veð-
urstofu Íslands.
The 2016 Spring Expedition
The annual expedition to Vatnajökull 2016 took place
June 3 to 11. Participants were 28, volunteers of the
Iceland Glaciological Society, scientists and techni-
cians from the Institute of Earth Sciences University
of Iceland and Iceland Meteorological Office, and Na-
tional Power Company, students from the University
of Iceland and Department of Earth Sciences, Univer-
sity of Cambridge, a Swedish artist, and members of
HSSR rescue team. Most of the work was conven-
tional: mass balance measurements, GPS profiling,
radio echo sounding, setup of automatic weather sta-
tion on Bárðarbunga, maintenance of permanently in-
stalled GPS and seismic instruments, static GPS sur-
vey, investigation of Grímsvötn recent eruption sites,
maintenance of buildings and instruments on Gríms-
140 JÖKULL No. 66, 2016