Breiðfirðingur - 01.04.1955, Síða 19
BREIÐFIRÐINGUR
17
steina og þeir reistir upp á bernskustöðvum þeirra. Svipað
hafa Norðmenn gert víða á sínum sögustöðum. Og látlaust
nafn á látlausum steini er oft áhrifameiri bautasteinn en
margan grunar. Hversu merkilega oft getur það ekki vakið
hjá okkur ýmsa spurn og eftirgrennslan.
Það vill nú svo heppilega til, að hið forna höfuðból svcít-
arinnar — Reykhólar — er fæðingarstaður Jóns Thorodd-
sens. Bjuggu þar foreldrar hans og ættingjar um langt skeið.
Þar gæti einfaldur minningarsteinn með nafni hans komið
mörgum í snertingu við sögu staðarins. Aftur liggur bernsku-
heimili Matthíasar, Skógar, í afskekktara horni. Nú munu
ættmenn hans hafa fengið eignarhald á staðnum, og hyggja
sjálfsagt að gera honum eitthvað til sóma í framtíðinni.
Með því ætti þó sveitin engan veginn að telja sig lausa und-
an ræktarskyldu við minningu þjóðskáldsins. Hennar hlutur
er jafnt eftir og að vissu leyti þjóðarinnar í heild — og
ríkisins, þótt Akureyringar hafi vígt þessum ástmegi and-
ans tvö sín veglegustu menningarmusteri: kirkjuna og bók-
hlöðuna.
Já, Akureyringar kenndu kirkju sína við Matthías. Hverri
annarri stofnun ætti minning hans og nafn frekar að vera
tengt en musteri andans og hinna æðstu hugsjóna? Og hvar
þá fremur en í hans eigin bernskusveit?
Efst á hinum fagra og ávala túnhól Reykhóla liggur
grafreitur umgirtur gömlum torfgarði. I miðjum grafreitn-
um stendur kirkia — Reykhólakirkja — gjörð af timbri.
Eitt sinn hefur hún sjálfsagt verið glæsilegasta húsið í sveit-
inni, bæði hið innra og ytra, þegar allir bjuggu í lágreistum
torfbæjum. Nú er hún lítilmótlegasta húsið á staðnum, vind-
barin, gisin og grá með fúablakkt gólf, skröltandi rúður
og gamlan, bláan, blettóttan og rifinn stjörnupappír yfir
kórnum. Hverju líkist hún fremur en einstæðu og hrumu
gamalmenni, komnu að fótum fram? Enda vantar hana nú