Heimsmynd - 01.12.1993, Qupperneq 22

f ot arallega
greinda
Þannig lýsir Karólína Lárusdóttir
íslenskum kynsystrum sínum í viðtali við
Þórunni Sigurðardóttur leikskáld
um viðhorf sitt til Islendinga.
Mér finnst íslenskar konur flottar,
fallegar, greindar og duglegar. Aö
minnsta kosti miðaö viö þær
bresku. Um karlmennina hef ég minna aö
segja. íslendingarnir sem ég mæti hér á
götunum eru ekki fólkið sem birtist í
myndunum mínum" segir Karólína
Lárusdóttir, myndlistarmaöur, þegar hún er
spurö aö því hvernig hún sjái íslendinga.
Karólína hefur búið í Bretlandi frá því áriö
1964, er hún hélt utan til náms í myndlist
beint eftir stúdentspróf. Um þessar mundir
er aö koma út bók Jónínu Michaelsdóttur
um Karólínu, líf hennar og list. Cambridge
er nú heimkynni hennar, þar býr hún með
seinni manni sínum, sem er sálfræöingur
aö atvinnu. Hún á tvö uppkomin börn af
fyrra hjónabandi, sem bæöi hafa fetað í
fótspor móöur sinnar og farið í listnám.
Á síöustu árum hefur Karólína oröiö einn
eftirsóttasti íslenski málarinn hér heima,
og erlendis hefur hún hlotiö margvíslegar
viðurkenningar. Sem dæmi má nefna aö í
fyrra var mynd eftir hana notuð í aug-
lýsingar fyrir hina virtu sýningu „Royal
Academy Summer Show“, sem er úrval af
nýjum breskum verkum. Sister Wendy
Beckett, sem er talinn einn besti breski
listagagnrýnandinn í dag, hefur fjallaö
mjög lofsamlega um verk Karólínu. „Hún
er nunna, en skrifar um myndlist í flest
virtustu listatímaritin í Bretlandi“, segir
Karólína.
Karólína hefur fest kaup á lítilli íbúð við
Bergstaðarstrætið og kemur nú mun oftar
til íslands en áður. Hún situr við trönurnar
og er að mála litla tösku á stóra og feita
konu, þegar viö heimsækjum hana .
„Nú eru allar konurnar mínar með litla
tösku. í þessari er til dæmis púöurdós,
varalitur og lyklar. Og einn hvítur
vasaklútur meö blúndum. En þetta dót
sést ekki.“ segir hún og lýkur viö myndina
af feitu konunni og feita manninum sem
eru að Ijúka við aö boröa úti í náttúrunni.
„Þetta er á íslandi. Þaö er logn“ bætir hún
við þegar ég spyr hana hvort íslenska
veðrið leyfi þeim virkilega aö boröa úti
undir beru I
En hvaöan er þetta fólk?
„Það er að norðan, held ég,“ segir
Karólína. „Annars veit ég þaö ekki. Þetta
er einhver þjóöflokkur, kannski hvorki
Bretar né íslendingar. Eitthvað sem hvílir í
tilfinningaminninu. Þetta er hversdagslegt
fólk, hvorki of gamalt, né of ungt, dálítið
hallærislegt en umfram allt hversdagslegt
og venjulegt fólk. Annars á ég erfitt meö
að tala um þaö. Ég er hrædd við aö út-
skýra þennan mannskap of mikiö, þá
kannski þorir hann ekki aö koma inn í
myndirnar mínar.“
„En þetta fólk sækir aö þér. Kemurðu því
alltaf öllu fyrir í myndunum?"
„Ekki alltaf, þá reyni ég að flokka það niður
í hópa. Það á alltaf eitthvert erindi. Þetta
eru litlar sögur. Sjáöu til dæmis þessa.
Þetta er maöur sem er aö sýna hvaö hann
er gáfaður. Og konurnar tvær mæna á
hann í aödáun." Karólína bendir á stóra
mynd á veggnum af manni með bóka-
stafla á höföinu. Skammt undan standa
konurnar, önnur í blárri kápu en hin í
rauðri, en fyrir aftan stendur maður uppi á
grindverki. „Hann þorir ekki nær“ segir
Karólina," og útskýrir það ekki frekar.
Og þessi mynd heitir „Feitur maöur gefur
konu blóm. Þú sérö að henni líst ekki á
hann.“ Karólína bendir á enn aöra mynd af
rosknu pari.
í hverju verki býr lítil saga, augnagotur og
staðsetningar á persónunum segja lítil
leyndarmál af því. Þegar Karólína talar
um fólkiö í myndunum er auðheyrt að hún
þekkir þessar persónur vel, líf þeirra og
tilfinningar. En hvaö skyldi Bretum finnast
um þessar myndir. Halda þeir aö íslend-
ingar séu svona?
„Fyrst var ég feiminn viö aö sýna Bretum
þetta fólk Sýndi þeim bara landslag og
svoleiöis. Én þeim finnst þetta fólk
skemmtilegt. Já, þeir telja aö þetta séu
íslendingar. En ég mála aldrei fólk sem ég
þekki. Þetta fólk býr bara innra meö mér.
Ég býst við aö þetta séu áhrif allt frá
bernskunni. Mér finnst ég oftast vita hvar
myndirnar gerast og ég hef gaman af því
að setja svolítinn gróður meö þessu fólki.
Þá veröur það hlýrra. Þaö er alltaf veöur í
myndunum mínum, íslenskt veður. Ég
verö næmari á þetta með árunum, ég finn
inni í mér hvar þetta fólk á heima á
myndfletinum og hvað þaö vill segja. En
ég á erfitt með að segja frá því í orðum.
Húsin eru flest frá Þingeyri, held ég. Og
fólkið talar íslensku. Þaö er áreiöanlega að
norðan."
Karólína ferðaðist mikiö um landið sem
krakki. Hún segist ekki hafa ferðast mikiö
um ísland undanfarna áratugi, ekki þurfa
aö sækja sér fyrirmyndir til aö endurnýja
þær sem fyrir eru. Dagblöð og Ijósmyndir
kveikja hjá henni hugmyndir. En hún
málar minnst hér á íslandi. Þarf næði og
einveru og þaö fær hún helst í Bretlandi, í
stóru húsi rétt utan við stórborgina
Cambridge. Hún lifir fyrir að mála.
„Ég þarf aö hitta svo marga hér og tíminn
verður ódrýgri. Ég þekki svo mikið af góöu
fólki á íslandi. Þaö er opið, hlýtt og
skemmtilegt. Og unga fólkiö hér er miklu
umburðarlyndara en við vorum þegar viö
vorum aö alast upp. Allt önnur viöhorf.
Húmor skiptir mig miklu máli. Bretar geta
verið mjög fyndnir. Það er þeirra stærsti
kostur. Mér finnst óskaplega gaman aö
hitta fyndið fólk. Og þaö er líka nóg af því
á íslandi."
Viö spyrjum Karólinu aö lokum hvaö hafi
komiö henni mest á óvart, þegar hún
hefur komið til íslands eftir langar fjarvistir.
„Hvaö trén höföu stækkaö. Ég man hvað
mér fannst ég hafa verið lengi erlendis,
þegar ég sá grenitrén viö gamla kirkju-
garöinn. Þau voru allt í einu orðin himinhá.
Þá fannst mér að ég hlyti aö hafa misst af
svo miklu. Eöa aö tíminn hafi liöiö svona
hægt. En svo sá ég öll hin trén, hálfvaxinn
og kræklótt eins og öll önnur tré á íslandi.
Og skildi hvað tíminn getur veriö
afstæöur." ■
2 2
Desember
Heimsmynd