Bændablaðið - 02.08.2018, Blaðsíða 10
Bændablaðið | Fimmtudagur 2. ágúst 201810
FRÉTTIR
Landbúnaðarháskóli Íslands:
Aðeins 25 til 30
búfræðingar útskrifast á ári
Á hverju ári berast milli 40
og 60 umsóknir í búfræðinám
Landbúnaðarháskóla Íslands
en vegna fjárskorts eru einungis
teknir inn 25 til 30 nemendur.
Fjöldi nemenda í búvísindum á
BS-stigi er um 25.
Alls bárust LbhÍ 350 umsóknir
um nám næsta skólaár, þar af um
160 í starfsmenntanám, búfræði og
í garðyrkju.
Stjórnarmaður í Bænda sam-
tökunum telur útskrifaða nem-
endur í búfræði ekki standa
undir nauðsynlegri endurnýjun í
landbúnaði. Auk þess sem skortur
er á nemendum í meistara- og
doktorsnám við Land búnaðar-
háskóla Íslands.
Einar Ófeigur Björnsson,
bóndi að Lóni II og stjórnarmaður
í Bændasamtökum Íslands,
segist hafa áhyggjur af starfi
Landbúnaðarháskóla Íslands og
segir skólann ekki útskrifa nægilega
marga búfræðinga til að standa
undir nauðsynlegri endurnýjun í
landbúnaði. Hann segir að annað
hvert ár þurfi að taka inn fleiri
nemendur í búfræðideild skólans
eða leita þurfi samstarfs við
einhverja framhaldsskóla svo að
hægt sé að ljúka búfræðinámi frá
þeim.
Nauðsynlegt að fjölga
útskrifuðum búfræðingum
„Mér skilst að það útskrifist tæpir
30 búfræðingar á ári og ef við
gefum okkur að bændur í landinu
séu um 3.000 þá tekur um hundrað
ár að endurnýja bændastéttina,
að því gefnu að allir útskrifaðir
búfræðingar gerist bændur. Þannig
er það þó ekki því að það má gefa
sér að sex til tíu af þessum 30 fari
í framhaldsnám og ekki allir sem
fara í búskap, eins og allir vita, og
fara til annarra starfa. Ég held því
að gróft áætlað getum við gefið
okkur að hámark 15 útskrifaðir
búfræðingar á ári fari í almennan
búskap sem þýðir að það tekur 200
ár að endurnýja bændastéttina og
það er of langur tími.
Einar segir að þessi staða sé
búin að vera viðvarandi lengi. „Mér
skilst að aðsókn í bændadeildina sé
næg en að það sé ekki nema hluti
umsækjenda tekinn inn. Fljótt á litið
sýnist mér að ef við viljum hafa
menntaða bændastétt í landinu þá
þarf að lágmarki að útskrifa um 45
búfræðinga á ári og hugsanlega 60
ef vel á að vera.“
Að sögn
Einars hefur
þróun í
landbúnaði
undanfarin ár
verið sú að
búum fækkar
og þau stækka
og bændum
hefur verið
að fækka en
það kemur að
endamörkum
í því.
„Það sem sló mig í ræðum
við útskrift á Hvanneyri í vor var
að enginn ræðumanna minntist
á bændadeildina og öll áherslan
var lögð á háskólahluta námsins
við skólann og það nefndi enginn
að það þyrfti að standa vörð um
búfræðinámið.
Persónulega er ég á því að það ætti
að koma á búfræðibraut í einhverjum
framhaldsskólum þar sem hægt er að
læra búfræði. Námið á Hvanneyri er
mörgum nemendum dýrt, sérstaklega
þeim sem koma langt að, og því
æskilegt að það sé boðið upp á
búfræðinám nærri heimabyggð.“
Tveggja ára nám
Búfræðinám við Landbúnaðar-
háskóla Íslands er tveggja ára
nám á starfsmenntasviði, bæði
staðarnám og fjarnám. Markmið
búfræðináms er að auka þekkingu
og færni einstaklingsins til að
takast á við búrekstur og alhliða
landbúnaðarstörf, ekki síst á
sviði rekstrar, bútækni, jarð- og
búfjárræktar.
Ólöf Ósk Guðmundsdóttir,
landbúnaðarfræðingur og
brautarstjóri búfræðideildar
Landbúnaðarháskóla Íslands, segir
að síðustu ár hafi 25 til 30 nemendur
útskrifast sem búfræðingar á ári.
Aðspurð hvort það sé nægur fjöldi
til að mæta endurnýjun í bændastétt
segir Ólöf
að skólinn
sé ekki
með neina
stefnu hvað
það varðar.
„Aðsóknin að
skólanum er
meiri en hann
nær að anna.
Umsóknir á
ári eru milli
40 og 60 en
við getum ekki tekið inn nema 25 til
30 nemendur á ári vegna fjárskorts.
Það vantar einnig fleiri kennara
og til að ráða fleiri kennara þarf
meira fjármagn og það er pólitísk
ákvörðun.“
Ólöf segir í sjálfu sér snúið að reka
háskóla með starfsmenntadeild en að
metnaður fyrir búfræðideild skólans
sé mikill og engu minni en fyrir öðru
námi hjá Landbúnaðarháskólanum
enda deildin mikilvæg.
„Næstkomandi vetur verða
teknir inn 25 staðarnemar og 10
nemar í fjarnámi og er það í fyrsta
sinn í nokkur ár sem teknir eru
inn fjarnemar sem koma til okkar
í starfbundnar lotur nokkrum sinnum
á ári.“
Skortur á meistara- og
doktorsnemum
Samkvæmt
upplýsingum
B i r n u
K r i s t í n a r
B a l d u r s -
d ó t t u r ,
brautar stjóra
búvís inda-
deildar LbhÍ,
er fjöldi
umsækjenda
í BS-nám í
bú vísindum
svip aður og undanfarin ár.
„Nemendur í búvísindum sem
útskrifast með BS-próf hafa verið 25
á ári og stór hluti þeirra fer í búskap
að náminu loknu en minna um að
þeir fari í framhaldsnám og í raun
skortur á nemendum í meistara- og
doktorsnámi.“
Góð aðsókn í garðyrkjunám
Í garðyrkjunám að Reykjum bárust
73 umsóknir og eru flestar þeirra
í garðyrkjuframleiðslu. Það er
sambærilegt og þegar tekið var
síðast inn í skólann fyrir tveimur
árum. /VH
Birkið mikið
nagað á Héraði
Birki er nú víða brúnleitt að sjá
á Héraði vegna fiðrildalirfa sem
hafa náð sér vel á strik þar í sumar.
Skil sjást í hlíðum og ofan þeirra
er skógurinn grænn.
Þór Þorfinnsson, skógarvörður
á Austurlandi, telur að helsti
sökudólgurinn sé haustfeti og
tígulvefari, fiðrildalirfur sem náð
hafa að fjölga sér mikið í sumar, til
dæmis í Hallormsstaðaskógi.
Ekki sömu skaðvaldar og í
þéttbýlinu
Enn hefur ekki borið á þeim nýju
skaðvöldum eystra sem farnir eru að
herja á birkið á höfuðborgarsvæðinu,
á Akureyri og víðar, svo sem
birkikembu og birkþélu. Því eru
það fyrst og fremst fiðrildalirfurnar
sem gera birkið brúnt eystra. Þetta
kemur fram á vef Skógræktarinnar,
skogur.is.
Vorið var hagstætt gróðri
Góður vöxtur er í barrtrjám í skógum
eystra líkt og verið hefur undanfarin
sumur. Árið í fyrra hafi verið hagstætt
öllum trjágróðri austanlands, en mikið
ryð hafi þó verið í birkiskóginum það
árið. Vorið var hagstætt gróðri þetta
árið og án vorfrosta. Maí og júní
komu með hlýindum. Vænta má þess
að trén grænki nú aftur þegar lirfurnar
hverfa úr trjánum en óvíst er hversu
mjög ryðsveppurinn nær sér á strik í
sumar. Hlýindi og þurrviðri gætu þó
orðið til þess að slá á ryðið. /MÞÞ
Umferð um innanlandsflugvelli:
Færri farþegar á fyrri helmingi
ársins en á sama tíma í fyrra
Farþegum á innanlandsflugvöllum
fækkaði um ríflega 8 þúsund á
fyrri helmingi þessa árs miðað við
sama tímabil í fyrra. Bretlandsflug
frá Akureyri vegur upp á móti
samdrættinum.
377 þúsund farþegar
Rétt rúmlega 377 þúsund farþegar
fóru um flugvelli landsins á fyrri
helmingi árs ef Keflavíkurflugvöllur
er frátalinn. Þetta er rúmlega 8
þúsund færri farþegar en á sama
tímabili í fyrra. Ef litið er til
fyrstu sex mánaða áranna á undan
hefur fjöldinn í ár verið rétt undir
meðaltalinu, sem er um 388 þúsund,
á þessari öld. Þó ber að hafa í huga
að hinn mikli fjöldi sem nýtti sér
innanlandsflugið árin 2000, 2007 og
2008 hífir upp meðaltalið.
5% fækkun farþega um
Reykjavíkurflugvöll
Á fyrri helmingi þessa árs fækkaði
farþegum á Reykjavíkurflugvelli um
nærri 5 af hundraði en samdrátturinn
var minni á Egilsstöðum. Um
flugstöðina á Akureyri fóru hins
vegar fleiri en á sama tíma í fyrra
en horfa verður til þess að 3.525
farþegar flugu milli Akureyrar og
Bretlands fyrstu þrjá mánuði ársins
samkvæmt tölum frá breskum
flugmálayfirvöldum. Um var að
ræða leiguflug á vegum bresku
ferðaskrifstofunnar Super Break og
því ekki farþegar í innanlandsflugi.
Þetta var í fyrsta skipti sem þessar
ferðir voru í boði og ef ekki hefði
komið til þeirra hefði þróunin
á flugstöðinni á Akureyri verið
neikvæð í ár líkt og í Reykjavík og
Egilsstöðum.
Flugi hætt á Sauðárkrók
Í tölum Isavia er farþegafjöldinn
á öðrum flugvöllum ekki sundur-
liðaður. Þar sést til að mynda ekki
hversu margir nýttu sér ferðir Ernis til
Sauðárkróks en tilraun flugfélagsins
til að halda úti áætlunarferðum
þangað frá Reykjavík var hætt nú
í sumarbyrjun.
Þegar tölur í innanlandsflugi
eru skoðaðar verður líka að hafa í
huga að Air Iceland Connect hefur
frá því í ársbyrjun í fyrra boðið
upp á beinar ferðir frá Akureyri til
Keflavíkurflugvallar. Sú þjónusta er
aðeins í boði fyrir þá sem eru að koma
úr eða á leið í millilandaflug og þar
er því ekki um að ræða hefðbundið
innanlandsflug. Flugfélagið hefur
gert hlé á þessum áætlunarferðum í
sumar en tekur þráðinn upp í haust.
Þetta kemur fram á vefnum túristi.is.
Samstarfsverkefni um stofnun þjóðgarðs á miðhálendinu:
Gæta þarf hagsmuna bænda
Hálendið er samstarfsverkefni
fjölmargra samtaka sem
vilja standa vörð um náttúru
miðhálendisins. Stjórnarmaður
í Bændasamtökum Íslands segir
að gæta þurfi hagsmuna bænda
verði þjóðgarðurinn að veruleika.
Tuttugu og átta samtök í
náttúruvernd og útivist, auk samtaka
fyrirtækja í ferðaþjónustu, hafa
skrifað undir viljayfirlýsingu um
stofnun þjóðgarðs á miðhálendinu.
Á heimasíðunni halendi.is segir
meðal annars að miðhálendi Íslands
sé eitt stærsta landsvæði í Evrópu sem
aldrei hefur verið numið af mönnum.
Sérstaða svæðisins felst í einstakri
náttúru, gróðurvinjum, jarðfræði og
landmótun, einstöku samspili elds
og íss, óvið jafnanlegum andstæðum
í landslagi og víðernum sem eru talin
meðal síðustu stóru víðerna Evrópu.
Skipulagsvaldið tekið af
sveitafélögunum
Gunnar Kr.
Eiríksson, bóndi
Túnsbergi og
stjórnarmaður
í BÍ, segir að
með stofnun
h á l e n d i s -
þjóðgarðs sé
verið að taka
skipu lagsvaldið
af sveitar félögunum og færa það til
ríkisins.
„Stærstur hluti svæðisins sem
um er að ræða eru þjóðlendur og
eitt af því sem þarf að gæta að er
hvernig hálendið verður nýtt. Má
þar nefna upprekstur og alla almenna
umferð um hálendið, hvort heldur er
gangandi, ríðandi eða á vélknúnum
ökutækjum. Ég sé fyrir mér að það
verði settar einhvers konar skorður
hvað nýtingu varðar í þjóðgarðinum,
en tel að við verðum að gæta
hagsmuna bænda hvað það varðar
og alls almennings í landinu.
Ég vil ekki að þegar upp verður
staðið, verði allt bannað, eins og
beit, umferð ökutækja og hrossa,
nema gegn sérstökum undanþágum.
Hugmyndin um hálendisþjóðgarð
er á umræðustigi enn sem komið
er. Nauðsynlegt væri að koma að
málinu strax og ræða um það í sátt
og samlyndi allt frá upphafi.
Aðkoma bænda að málinu
er í gegnum sveitarstjórnir og
hags munafélög og tel ég æski-
legt að fulltrúar þeirra fundi
með umhverfisráðherra sem
fyrst um málið,“ segir Gunnar.
/VH
Einar Ófeigur
Björnsson.
Ólöf Ósk
Guðmundsdóttir.
Birna Kristín
Baldursdóttir.
Gunnar Kr.
Eiríksson.
Mynd / Pétur Halldórsson