Bændablaðið - 02.08.2018, Blaðsíða 42

Bændablaðið | Fimmtudagur 2. ágúst 201842
MENNING&LISTIR
Þjóðverjar lesa um
Heiðu fjalldalabónda
Sú var tíðin að Þjóðverjar
ferðuðust til Íslands vegna
þess að Nonnabækurnar vöktu
áhuga þeirra á landi og þjóð.
Ennþá eru dæmi um það en
eldri kynslóðir Þjóðverja
lásu bækur Jóns Sveinssonar
í skóla. Nú heyrir til tíðinda
að metsölubókin um Heiðu
Guðnýju Ásgeirsdóttur, bónda
á Ljótarstöðum, eftir Steinunni
Sigurðardóttur, er komin út í
þýskri þýðingu hjá Hanser,
einu virtasta útgáfufyrirtæki
Þýskalands. Á þýsku nefnist
bókin Heida’s Traum.
Að sögn útgefanda Heiðu á
Íslandi var Hanser fyrsti kostur
umboðsmanna Steinunnar í
Þýskalandi og var útgáfunni því
gefinn kostur á að bjóða í verkið
áður en önnur forlög fengu að
koma að borðinu. Hanser tryggði
sér réttinn þegar í stað en fleiri
samningar eru í vinnslu við
útgáfufyrirtæki vítt og breitt
um Evrópu um útgáfu á Heiðu.
Hanser Verlag gefur út verk
höfunda á borð við nóbelsskáldin
Swetlönu Alexíjevítsj og Orhan
Pamuk en einnig Umberto Eco,
Söru Stridsberg og Stefan Zweig,
svo fáeinir séu nefndir.
Bókin um Heiðu fjalldalabónda
kom út hjá Bjarti árið 2016 og varð
meðal mest seldu bóka ársins.
Hún fjallar um Heiðu Guðnýju
Ásgeirsdóttur, sauðfjárbónda á
Ljótarstöðum í Skaftártungu.
Bókin skiptist í kafla eftir árstíðum
og fjallar um störf og hugarheim
bóndans, en sérstaklega um
baráttu Heiðu við einkafyrirtæki í
orkugeiranum sem ásældist landið
hennar.
Steinunn Sigurðardóttir gaf
út fyrstu bók sína þegar hún var
nítján ára, ljóðabókina Sífellur.
Hún hefur á löngum ferli gefið
út jöfnum höndum skáldsögur
og ljóð. Skáldsögur hennar hafa
komið út reglulega í Evrópu síðan
1995, þegar Tímaþjófurinn sló í
gegn. Steinunn hlaut íslensku
bókmenntaverðlaunin 1995 fyrir
skáldsöguna Hjartastað og síðar
verðlaun Jónasar Hallgrímssonar
2014 og ljóðaverðlaun Guðmundar
Böðvarssonar árið 2017.
Af ævintýrabóndanum Heiðu
er það nýjast að frétta, að hún er
farin að skemmta sér á kanó, þrátt
fyrir umtalsverða vatnshræðslu. Í
október fer Heiða með Vilborgu
Örnu Gissurardóttur til Nepals og
gengur að neðstu búðum Mount
Everest.
Heiða er sveitarstjórnarmaður
fyrir Z-listann í Skaftárhreppi
og var önnur á lista Vinstri
hreyfingarinnar – græns framboðs
í Suðurkjördæmi í síðustu
alþingiskosningum og er nú
varaþingmaður.
Reynir Hauksson kynnir spænskan flamenco:
Borgfirskur gítarleikari í
krossferð um Ísland
„Reynir Hauksson er ungur
Hvann eyringur sem hefur
vakið verðskuldaða athygli
fyrir flamenco-gítarleik síðustu
misseri. Hann er búsettur í vöggu
spænskrar gítarmenningar í
Granada í Andalúsíu en þar
starfar hann sem tónlistarmaður.
Í sumar hefur Reynir ferðast
um Ísland og komið víða fram á
tónleikum en um miðjan ágúst
stendur hann fyrir fjórum við-
burðum þar sem hann nýtur
liðsinnis tveggja Spánverja og
dansara sem á rætur að rekja til
Mexíkó.
Reynir er sonur hjónanna
Ingibjargar Jónasdóttur og Hauks
Júlíussonar á Hvanneyri og ólst
upp í stórum systkinahópi þar sem
tónlistin var aldrei langt undan.
„Ég er fæddur á sjúkrahúsinu á
Akranesi og alinn upp á Hvanneyri
og bjó þar til 16 ára aldurs. Þá flutti
ég til Akraness og hóf þar nám við
Framhaldsskóla Vesturlands þar
sem ég lærði trésmíðar og kláraði
sveinspróf. Síðan þá hef ég verið
á faraldsfæti má segja. Hef búið
á nokkrum stöðum á Íslandi og í
Noregi. Núna dvel ég megnið af árinu
í Granada á Spáni,“ segir Reynir.
Tónlistaruppeldið hófst í
Borgarfirði
Reynir byrjaði tiltölulega ungur að
spila á píanó og það var upphafið
að tónlistarferlinum. „Það er
stofupíanó heima á Hvanneyri og
við systkinin lærðum að spila á það.
Síðar lærði ég á píanó hjá Birnu
Þorsteinsdóttur í Tónlistarskóla
Borgarfjarðar, sem þá hét. Þegar
ég var 13 ára færði ég mig yfir á
gítar, þótti það aðeins meira kúl. Ég
lærði á gítar hjá Gunnari Ringsted
í sama skóla. Fyrirkomulagið var
þannig að tónlistarkennararnir komu
í grunnskólana í héraðinu og kenndu.
Í píanónáminu kom Birna alltaf í
Andakílsskóla á Hvanneyri og svo
þegar ég fór í gagnfræðaskóla á
Kleppjárnsreykjum þá kom Gunnar
þangað.“
Reynir spilaði á gítar á unglings-
árunum og hefur spilað í ýmsum
hljómsveitum. Það var hins vegar
ekki fyrr en upp úr tvítugu að hann
hellti sér af alvöru í gítarnámið
og þá í Reykjavík. „Þegar þá var
komið sögu ákvað ég að taka námið
traustataki. Ég lagði fyrir mig að
læra þetta almennilega og skráði
mig í nám í Tónlistarskóla FÍH þar
sem ég lærði á klassískan gítar og
rafgítar. Það nám kláraði ég árið
2015 með einleikaraprófi en helsti
kennarinn minn þar var Snorri Örn
Snorrason gítarleikari. Eftir að ég
kláraði námið hérna fluttist ég til
Noregs og fór í tónlistarháskóla þar.“
Kynntist flamenco í Noregi
Reynir segist hafa kunnað vel
við sig í Noregi en þar var hann
bæði við nám og kennslu, fyrst á
vesturströndinni en síðar í Osló. „Af
öllum stöðum í heiminum þá kynnist
ég flamenco-tónlistinni í Noregi. Þar
var ég í eitt og hálft ár en á þeim tíma
kynnist ég spænskri stelpu, Sofiu
Diadié González, sem er kærastan
mín í dag. Þá opnuðust dyrnar til
Spánar, ef svo má segja. Ég fer að
pæla miklu meira í flamenco, sem ég
hafði alltaf vitað af, en aldrei gefið
almennilegan gaum. Tónamálið
í flamenco heillar mig, túlkunin
og ryþminn. Tilfinningaskalinn
er stór, það er mikill hiti og líka
kuldi. Flamenco er í sjálfu sér
ekki stíll heldur regnhlífarhugtak
yfir marga stíla, sem þó eiga
margt sameiginlegt. Þetta eru
sígaunasöngvar frá Suður-Spáni
fyrst og fremst. Flamencotónlistin
á í raun margt skylt við blústónlist,
kemur frá fólki sem hefur upplifað
þjáningu og hefur lent undir í
samfélaginu. Tónlistin er þeirra leið
til að takast á við alla erfiðleikana.“
Gítartímar undir berum himni
Reynir segist vera heppinn að hafa
fengið að kynnast þeim tónheimi
sem flamencoinn er. Í Granada
er hann með leiðbeinanda sem
kennir honum handtökin. „Ég er
með einn „maestro“ sem heitir
Alberto Fernández Lopez. Hann
er minn helsti kennari en svo
læri ég eitt og annað af öðrum. Á
flamencosýningum læri ég alltaf
eitthvað nýtt. Oft og tíðum þegar
ég hitti einhverja gítarleikara, sem
ég kolfell fyrir, spyr ég þá hvort
það sé möguleiki að hitta þá daginn
eftir og taka tíma. Þeir taka vel
í það yfirleitt. Einn þeirra heitir
Jerónimo Maya sem kemur úr
mikilli sígaunafjölskyldu á Spáni
og á ættir að rekja til frumkvöðla í
flamencogítarleik. Hann hefur kennt
mér mikið en tímarnir með honum
fara fram undir berum himni hjá
gosbrunninum á Plaza Nueva, sem
er torg í miðbæ Granada.“
Reynir spilar fyrst og fremst á
tónleikum og ýmsum viðburðum.
Hann sinnir líka kennslu og er bæði
með nemendur og ýmis námskeið í
Granada. Í sumar hefur hann verið
duglegur að koma fram hér á landi
og haldið einleikskonserta víða um
land. „Ég hef verið í eins konar
krossferð að kynna þessa tónlist hér
á Íslandi. Ég reyni t.d. að útskýra á
milli laga það form sem ég er að
spila hverju sinni.“
Fjórir viðburðir fram undan
Um miðjan ágúst dregur til tíðinda
þar sem Reynir stendur fyrir fjórum
viðburðum þar sem fléttast saman
dans og hljóðfæraleikur. Hann mun
fá vini sína frá Spáni sem hafa
unnið með honum þar en einnig
mexíkóskan dansara sem er búsett
hér á landi, hana Jade Alejandra.
Hún er nokkrum Íslendingum
kunn en Jade hefur meðal annars
kennt flamencodans í Kramhúsinu
í Reykjavík ásamt því að starfa sem
tónlistarmaður.
Hverju má fólk eiga von á? „Það
má eiga von á flamenco-upplifun!
Þegar ég setti saman efnisskrána
leitaðist ég við að gefa fólki
þversnið af því sem flamenco er. Við
höldum fjórar sýningar víðs vegar
um Ísland á bilinu 15.–18. ágúst.
Við munum spila fjölbreytta stíla
og blanda saman því hefðbundna
og nútímanum,“ segir Reynir
Hauksson.
Sýningarnar hefjast kl. 20.00
Tjarnarbíó, Reykjavík 15. ágúst
Gamla Kaupfélagið, Akranesi 16. ágúst
Hof, Akureyri 17. ágúst
Hjálmaklettur, Borgarnesi 18. ágúst.
Nánari upplýsingar um
tónleikana er að finna á Facebook-
síðunni „Reynir Hauksson –
Guitarist“. Forsala á viðburðinn er
á miðasöluvefnum www.tix.is /TB
Flamencotónlistin heillaði Reyni Hauksson gítarleikara, sem nú starfar sem slíkur í Granada á Spáni. Mynd / TB
Sauðfjársetrið á Ströndum:
Íslandsmótið
í hrútadómum
Mikið hefur verið um að vera
á Sauðfjársetrinu á Ströndum
í sumar, margvíslegar uppá-
komur og viðburðir. Fram
undan er stærsta samkoma
ársins, Íslandsmeistaramótið í
hrútadómum, sem verður haldið
sunnudaginn 19. ágúst og hefst
kl. 14.00 í Sævangi við Stein-
grímsfjörð.
Jafnan er góð þátttaka í hrúta-
dómunum, bæði í flokki þaulreyndra
hrútadómara og líka í flokki
óvanra hrútaþuklara. Að venju
verður kjötsúpa á boðstólum og
kaffihlaðborð allan liðlangan daginn.
Síðasta ár sigraði Guðbrandur
Sverrisson á Bassastöðum, í öðru
sæti var Árný Huld Haraldsóttir
á Bakka í Reykhólahreppi og í
þriðja sæti varð Ragnar Bragason
á Heydalsá.
Fjöldi viðburða
Á Sauðfjársetrinu eru nú uppi
tvær sérsýningar, fyrir utan
fastasýningu safnsins sem ber
yfirskriftina Sveitafólk og sauðfé á
Ströndum. Á listasviðinu er sýningin
Álagablettir og í sérsýningarherbergi
er sögusýningin Sumardvöl í sveit.
Í haust verður opnuð ný sýning á
Sauðfjársetrinu og tengist sú sýning
100 ára fullveldisafmæli þjóðarinnar
og hefur yfirskriftina Strandir 1918.
Nú er fjórða árið sem Náttúru-
barnaskóli á vegum Sauðfjár
setursins er starfræktur og hefur
yfirnáttúrubarnið Dagrún Ósk
Jónsdóttir umsjón yfir verkefninu
sem hefur tekist mjög vel.
Náttúrubarnahátíð var haldin í annað
skipti helgina 13.–15. júlí. Boðið
var upp á mjög veglega dagskrá en
veðurspá var ekki góð fyrir hátíðina
og hafði það eflaust áhrif á þátttöku.
Engu að síður voru aðstandendur
og gesti kátir með hvernig til tókst.
Opið alla daga frá 10 til 18
Sauðfjársetur á Ströndum er opið alla
daga milli 10–18 yfir sumartímann. Í
haust er stefnt að frekari viðburðum
og verður til dæmis árleg sviðaveisla
haldin 20. október.
Íslandsmótið í hrútadómum er
árviss viðburður sem nýtur mikilla
vinsælda. Mynd / Sauðfjársetrið
Flamencosýningar verða haldnar
í Reykjavík, Akranesi, Akureyri og
Borgarnesi dagana 15.–18. ágúst.