Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1995, Blaðsíða 13

Hugað að öðru en yfirfærslu. Frá heilbrigðisþingi.
að er lykilatriði að ekki verði
misræmi milli sveitarfélaga,
þannig að eitt veiti miklu betri og
meiri þjónustu en það næsta. Það
verður að vera leiðarljós okkar að
fólki verði ekki mismunað eftir
búsetu, heldur njóti allir ákveðinnar
lágmarksþjónustu óháð búsetu.
Eg var á síðasta ári á norrænum
fundi sem haldinn var í Stokkhólmi
til að undirbúa framlag fatlaðra
kvenna á Norðurlöndum á kvenna-
þinginu í Finnlandi. Þar vakti það
athygli okkar að önnur af tveim full-
trúum Finna hafði aðstoðarmann með
sér. Hin var jafn illa sett og þurfti í
raun ekki minni aðstoð við að kom-
ast um. Aðspurð sagði sú sem ekki
hafði aðstoð að skýringin á þessu væri
sú að hún byggi í öðru sveitarfélagi
en félagi hennar. Hennar sveitarfélag
hefði ekki efni á að veita slíka aðstoð,
og ekkert tryggði rétt allra til slíkrar
þjónustu.
Við viljum sjá samvinnu ríkis og
sveitarfélaga við að koma á sem
mestri samræmingu milli þeirra sem
veita þjónustu vegna fötlunar. Hin
nýju lög um félagsþjónustu sveitar-
félaga geta varðað veginn í þessa átt,
enda ákvæði þar um í 48. grein
laganna:
“Samstarf skal sem víðtækast
milli svæðisstjórna fatlaðra og ein-
stakra sveitarfélaga um þjónustu við
fatlaða”. Og enn frekar áréttað í
athugasemdum við frumvarpið.
Áfangar á þeirri leið að sveitar-
félögin stór og smá taki í meira mæli
yfir málefni fatlaðra samborgara væru
að okkar mati þeir - í fyrsta lagi að
þjónusta við heimili þar sem býr fatlað
fólk verði í þeirra umsjá. Þróun í bú-
setumálum fatlaðs fólks hefur verið
sú að þeir sem áður bjuggu í skjóli
fjölskyldu sinnar eða inni á stofnun
eiga nú í vaxandi mæli kost á tiltölu-
lega sjálfstæðri búsetu. Þessi þróun
kallar á breyttar áherslur í heimaþjón-
ustu hvers konar, að ekki sé gleymt
menntun þeirra sem þessum störfum
eiga að sinna.
Stórt skref til samræmingar er að
fundin verði leið til þess að þeir
sem sinna heimaþjónustu, heima-
hjúkrun og liðveislu hvers konar komi
frá sama þjónustukjarna, hvort sem
það er eitt hverfi í Reykjavík eða fleiri
sveitarfélög í samvinnu sem að því
standa.
- I öðru lagi vildum við sjá
atvinnumálin öll á hendi sveitarfélaga,
en ekki aðskilin eins og þau eru í dag,
með atvinnuleit sem er bæði á
höndum sveitarfélaga og svæðis-
skrifstofu.
Sveitarfélögin sinna atvinnu-
málum í dag, og geta frekar sinnt þeim
en ýmsum sérhæfðum verkefnum sem
lúta að þjónustu við fatlaða. Svæð-
isskrifstofurnar eru í dag háðar
sveitarfélögunum um útvegun vinnu.
Úrræði eins og verndaðir vinnustaðir
em yfirleitt reknir af félagasamtökum
fatlaðra sjálfra eða af sveitarfélög-
unum sem hafa átt frumkvæði að
rekstri þeirra, eins og Örvi í Kópa-
vogi. Því viljum við að þessi fyrstu
skref í tilfærslu verkefna verði verk-
efni sem sveitarfélögin hafa bolmagn
til að sinna, þ.e. atvinnumálin og
þjónusta við heimili fatlaðs fólks.
En við sjáum ekki fram á það að
ferðaþjónusta fatlaðra verði leyst á
farsælan hátt nema með samvinnu
sveitarfélaga. í dag er sú þjónusta
víða í svo miklum ólestri að með sanni
má segja að það ástand leggi á menn
“ferðafjötra”.
Sveitarfélögin í nágrenni Reykja-
víkur hafa ýmist sína eigin ferðaþjón-
ustu eða enga slíka þjónustu. I
gegnum tíðina hefur fatlað fólk því
orðið að skipuleggja ferðir sínar með
aðstoð vina og ættingja. Og auðvitað
láta hóp vandamanna um leið vita allt
um það að ástfangin stúlka er að heim-
sækja vin sinn. En ferðaþjónustan
fylgir landamerkjum sveitarfélaga, og
hefur mjög mismunandi reglur fyrir
íbúa þeirra Það er lykilatriði varðandi
atvinnu, bústað og tómstundir manna
að þeir komist um til að nýta sér
tilboðin.
Að lokum vil ég nefna einn mála-
flokk sem nú er á hendi ríkisins
og við viljum ekki að breytt verði um.
Það er úthlutun og kaup hjálpartækja.
Þetta er mjög viðamikill og útgjalda-
frekur málaflokkur ; það er að segja
dýr þjónusta, sem við teljum að eigi
að vera áframhaldandi á vegum
Tryggingastofnunar ríkisins en ekki
veitt sem félagsleg þjónusta sveit-
arfélaga. Það eru aðeins nokkrir ára-
tugir síðan menn urðu að kaupa sér
sjálfir spelkur og gervilimi með
afborgunum. Þróun síðustu ára í gerð
hjálpartækja hefur opnað fötluðu fólki
nýjar leiðir til tjáskipta, náms og
sjálfsbjargar. Aðgangur fólks að
þessum bjargráðum verður áfram að
vera jafn og greiður.
Hafdís Hannesdóttir.
HLERAÐ í HORNUM
Maður einn sem heldur þótti hyskinn
í vinnu hafði eitt sinn lofað vini sínum
í næsta húsi að taka hann með úr
matartímanum. Hann beið svo anzi
lengi fyrir utan húsið og kom fyrir
ekki þó hann lægi á flautunni. Þegar
vinurinn loks kom skammaði sá
hyskni hann fyrir töfina, en hann
svaraði af hógværð að hann hefði nú
verið á klósettinu. “Ertu vitlaus
maður. Heldurðu að maður noti ekki
vinnutímann í svoleiðis", sagði þá sá
hyskni.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
13