Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.1997, Síða 30

Sigríður í fundarstól eins og iðulega á löngum
starfsferli í félagsmálum. Þarna er hún
fundarstjóri á afmælisfundi í Bjarkarási '88.
Hrein og sterk tilfinningavera
“Solla mín lærði hvorki að lesa né
skrifa, en hún lærði heilmikla
handavinnu. Að sitja við vefstól gaf
henni mikið. Hún bjó líka yfir frá-
bæru minni á hluti og fólk. Dönsk
stúlka kom eitt sinn á heimilið, þegar
Solla var átta ára. Tíu árum seinna
kom hún aftur og Solla þekkti hana
strax. Það er örugglega hægt að þjálfa
vangefna í fleiri störf en nú er gert.
Þeir eru mjög góðir við ýmsa
nákvæmnisvinnu, og rútínustörf sem
þeir læra gleymast ekki.
Solla mín sýndi líka eiginleika,
sem venjulegt fólk þróar síður með
sér eða lætur umhverfið hafa áhrif á
sig. Henni var alveg sama hvað öðr-
um fannst. Ef hún vildi sýna ein-
hverjum ástúð, komst ekkert annað
að. Hreinni og sterkari tilfinningaveru
hef ég ekki kynnst.”
Sigríður segir stundum hávaða
hafa fylgt ólíkum skoðunum, eins og
gengur hjá stórri tjölskyldu. “Alltaf
stóð mín kona þá upp, leit ásakandi á
okkur og lokaði hurðinni. Eg man
hvað við skömmuðumst okkar,” segir
Sigríður brosandi.
“A yngri árum er maður svo barna-
legur. Þá var venja að hafa þetta fólk
í felum, svo mikil grimmd í okkur
mannfólkinu. Og mér fannst allir
horfa á okkur, tala um okkur, þegar
Solla mín var með. Þetta hvarf með
árunum. Ætli það sé ekki kallaður
þroski,” segir Sigríður og brosir
angurvært.
“Síðar kynntist maður öðrum for-
eldrum sem áttu líka svona börn.
Sameinuð fórum við svo að kynna
málstað barnanna okkar út á við.
Innbyrðis kynni og kynning var það
besta sem Styrktarfélagið gerði, því
að fötlun bamsins var mál málanna
hjá hverri fjölskyldu.
I starfinu með Soliu og fyrir Sollu
kynntist ég mörgu ákaflega góðu
fólki. Fólki sem maður gat gefið
eitthvað af sjálfum sér. “Þér er alveg
óhætt að tala um þetta við mig. Eg á
sjálf vangefið barn.” Þessi orð leystu
oft mikla sorg úr fjötrum og um tíma
starfaði maður í hlutverki félagsráð-
gjafans. Þessi börn eru oft svo veik,
að mæðumar sváfu ekki heilu og hálfu
næturnar. Og aðrir í fjölskyldunni oft
sinnulausir um þessa fötluðu einstakl-
inga. Þær höfðu því mikla þörf fyrir
að létta á sér við einhvern sem skildi
þær. Þarna komum við saman 50-100
mæður á mánaðarlegum fundum, oft
aðeins til að spjalla saman, stundum
til að leggja drög að kaffisölu og
bösurum. Margar af þessum konum
halda enn kunningsskap. Nú eru
þessir fundir aflagðir. Enginn vill taka
að sér forystuna. Sambandsleysi hef-
ur aukist samhliða auknu vægi mennt-
aðra ráðgjafa. Sömuleiðis hafa for-
eldrarnir minna samband eftir því sem
barnið eldist. Eg tel þetta spor aftur á
bak. Starf menntaðra ráðgjafa er mik-
ilvægt, en samskipti foreldra vangef-
inna barna eru það ekki síður.”
Bernskuárin á Flúðum
Hverjar eru rætur rökföstu félags-
hyggjukonunnar Sigríðar, sem stóð
ein frumkvöðla að stofnun Styrktar-
félags vangefinna og Öryrkjabanda-
lagsins og helgaði líf sitt þessum
málefnum? “Foreldrar mínir voru
Sólveig Guðmundsdóttir og Ingimar
Jóhannesson kennari. Mamma kom
til Reykjavíkur til að eiga mig. Þá
var pabbi kennari á Eyrarbakka, en
tekur síðar við skólastjórastöðu bama-
skólans á Flúðum. Þaðan eru bestu
minningarnar. Bernskan á Flúðum
var einn dýrðardagur!”
Skólastjóraíbúðin var tvö lítil
herbergi í heimavist gamla
skólans á Flúðum, sameig-
inlegt eldhús og borðstofa
fyrir skólastjóra og heima-
vist.
“Mamma var ekki
ánægð með þetta, en við
krakkarnir alsæl,” segir
Sigríður hlæjandi.
“Mamma var ráðskona
fyrst og krakkamir hjálpuðu
til við eldhússtörfin. Við
systurnar okkar megin í
eldhúsinu. Þetta var ein stór
fjölskylda sem stækkaði um
sextán til tuttugu krakka frá
október fram í maí. Eftir
það áttum við systkinin allt
húsið.”
Sigríði er eldhúsið
minnistætt. Gamla skóla-
húsið var byggt á hvera-
klöpp. Yfirbyggður hverinn
stóð við hlið eldhússins og
allur matur soðinn í honum.
“Eg man eftir ferðafólki sem
kom til að skoða þetta
sérstæða fyrirbæri,” segir
Sigríður. Hún bætir því við, að eld-
húsgólfið hafi oft verið óþægilega heitt
til að standa á. “Úr því var reynt að
bæta með því að leggja trégólf yfir, en
það fúnaði fljótt. Einn daginn gerðist
það í miðjum veisluhöldum, að ein
þjónustustúlkan steig niður úr gólfinu,
meðfangiðfulltafveisluföngum! Nú
er gamla skólahúsið horfið, en steypan
í því var leirinn úr hveralæknum sem
reyndist alveg ónýt.”
Signður fær stjörnur í augun, þegar
hún minnist bernskuumhverfisins á
Flúðum. “A haustin var veitt vatni
yfir engjamar, svonefndar áveitur. í
leirnum var áburður fyrir sumar-
sprettuna, en við krakkarnir fengum
þama ágætustu skautasvell. í vondum
veðrum fengum við að leika okkur í
samkomu- og leikfimihúsinu. Á
leiksviðinu settum við upp spuna-
leikrit og kenndum hvert öðru að
dansa. “Margur strákurinn hefur lent
á fyllirí, af því hann kunni ekki að
dansa,” sagði pabbi oft. Það er varla
hægt að hugsa sér betra umhverfi að
alast upp í,” segir Sigríður með sann-
færingarkrafti.
- Þarna ertu alin upp í nánum
félagstengslum við öll skólabömin hjá
pabba þínum. Átti umhverfið og
uppeldið á Flúðum ekki stóran þátt
30