Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.2000, Blaðsíða 8

lyijum á tímabili. Sjálfsagt gerðu
sterasmyrslin sitt gagn, en eyðilögðu
lika. Annars hefðu bólgurnar eyðilagt
augun.“
Brynja verður fyrir því slysi að
detta á höfuðið 23ja ára og sprengja í
sér hægra augað. Ári síðar þurfti að
fjarlægja það. Samt hélt hún nægri
sjón á vinstri auga til að bjarga sér og
vinna.
- Nú er sagt aó fólk sem missir
sjónina lendi í miklum andlegum
erfiðleikum. Hvernig upplifðir þú
missinn?
„Skólabókarkrísuna!“ segir Brynja
og brosir angurvært. „Jú, ég gekk í
gegnum hana 25 ára, þá missti ég
sjónina í fimm daga. Mér fannst lífið
búið og bálreiddist við lækninn minn.
„Ef ég er búin að missa sjónina, þá er
allt þér að kenna.“ Eftir þá reynslu
var eins og ég færi að átta mig. Sagði
við sjálfa mig: „Þetta er svona, þú
verður að taka því“ og fór að fara
betur með mig.“
Tveimur árum síðar var Brynja í
sinaaðgerð á Landsspítalanum, þegar
sjónin dofnaði mjög skyndilega og
hvarf nær alveg. Nethimnan hafði
losnað. Brynja var þá send til heims-
þekktra augnlækna i Bretlandi sem
gerðu aðgerð á auganu. í fyrsta
skipti í sögu augnskurðlækninga var
grædd augnhvíta úr látnum manni í
lifandi auga og notað sérstakt veija-
lím. Mikið var skrifað um aðgerðina í
breskum blöðum og íslensku stúlk-
una.
I viðtali frá þeim tima segir
Brynja: „Ég hef aldrei haft á til-
Brynja í dansspuna að leika
hafmeyju á skemmtun hjá
Trimmklúbbi Eddu.
finningunni að vera ein eða einmana.
Ég er nefnilega handviss um að það
eru einhverjir, þótt við sjáum þá ekki,
sem standa með mér og veita mér
styrk.“ Brynja lá rúma tvo mánuði á
spítalanum, læknar voru vongóðir um
bata, en hún kom heim með takmark-
aða sjón, ský hafði myndast á auga-
steininum sem til stóð að fjarlægja
síðar.
Ári síðar dvelur Brynja sumar-
langt á Suður-Englandi í endurhæf-
ingu. Viku eftir heimkomu verður
hún fyrir því slysi að ganga á dyrastaf
og missa sjónina. Hún er send sam-
stundis út aftur, en auganu var ekki
hægt að bjarga.
„Ég lifði alltaf í voninni. Man vel,
þegar ég villtist í litla herberginu
mínu - og hugsaði: „þessu venst ég
aldrei.“ Á sama augnabliki fann ég
dragsúginn frá glugganum og gat
áttað mig. Þá strax fór ég að nota
önnur skilningarvit.
Að vilja leita og finna...
Ég átti mína sjálfsmynd sem ung
kona. Allt í einu átti ég að vera blind
kona með blindrastaf. Sjálfsmynd
mín hrundi. Fyrst veigraði ég mér við
að ganga út með hvíta stafinn. Nú er
hann orðinn hluti af mér, ég fer ekki
út án hans.
Á þeim tímapunkti í lífinu, þegar
maður missir svona mikið, fara
margir langt niður, vilja hætta að lifa.
Þú hittir einhvern í slíkri stöðu og
stundum koma ósjálfráð svör alveg
óvænt, orð sem hjálpa. En ekki er
hægt að hjálpa öllum. Stundum er
eins og einum sé ætlað annað. Ef þú
ert ekki tilbúinn, getur enginn leið-
beint þér. Maður verður sjálfur að
leita - og vilja finna.“
Rétt áður en Brynja missti alveg
sjónina, fór hún í blindraskóla til
Bretlands.
„Ég varð að læra að lesa, ólæs
manneskjan!“ segir hún glettnislega.
„Námið tók þrjá mánuði og var of-
boðslega erfitt. Ég var alveg búin
eftir hvern dag. Líka meira sem heftir
mig en blindan ein.“
Brynja réttir fram hendurnar, sem
sýna eins og allur líkaminn, átök við
sjúkdóminn.
„Ég treysti mér ekki til að taka þátt
í íþróttum í skólanum, eins og aðrir
fullfrískir gerðu. En ég lærði að vera
sjálfbjarga án augna, lærði blindra-
letur, matreiðslu og leirmótun sem
þjálfar svo vel snertiskynið - og að
nota hvíta stafinn.“
Brynja hefur lært vel, erfitt að sjá
að blind kona sé hér húsmóðir.
„Húshjálpin mín segir líka, að það
sé öðruvísi að koma til mín en ann-
arra blindra. Samt get ég ekki búið
ein nema að fá húshjálp, vil hafa fínt
og hreint í kringum mig. Félagsleg
húshjálp er geysilega mikils virði
fyrir mig og fleiri. Svo mikils virði
8