Spássían - 2011, Qupperneq 5
5
Í JÚLÍ Á SÍÐASTA ÁRI varð Dublin – fæðingarborg ekki ómerkari
manna en Jonathans Swifts, Brams Stokers, James Joyce,
Williams Yeats og Samuels Becketts – fjórða Bókmenntaborg
UNESCO. Þar á undan höfðu Iowa-borg, Melbourne og Edinborg
hlotið þennan titil. Nú hefur Reykjavíkurborg einnig lagt inn
umsókn og bíður eftir svari frá UNESCO.
Hvaða þýðingu hefur það fyrir Dublin að vera Bókmenntaborg?
Catherine Duffy, bókasafnsfræðingur á skrifstofu Bókmennta-
borgarinnar Dublin, tók sér tíma til að ræða við útsendara
Spássíunnar. Hún segir að einn stærsti ávinningurinn sé efling
ferðaþjónustu því Dublin sé nú markvisst markaðssett sem
bókmenntaborg. Allt sem tengist bókmenntalífi, s.s. söfn,
gönguferðir, viðburðir, rithöfundar og bókmenntasaga, er
kynnt og markaðssett sem heild og sem dæmi má nefna að á
upplýsingamiðstöðvum liggur frammi bókmenntaleiðarvísir að
borginni.
Að sögn Catherine senda Bókmenntaborgirnar fjórar gjarnan
rithöfunda sín á milli til að lesa upp og kynna verk og þær standa
að auki fyrir ýmsum viðburðum sem gjarnan eru tengdir öðrum
borgum. Dublin stóð t.d. fyrir „Morði í borginni“ 11. maí sl. þar
sem glæpasagnahöfundar frá ýmsum Evrópulöndum lásu úr
verkum sínum og tóku þátt í umræðum. Höfundarnir áttu það
sameiginlegt að vera lítt þekktir á Írlandi en markmiðið var
m.a. að hvetja til þess að verk þeirra yrðu þýdd og gefin út þar.
Bókmenntaborgin Dublin stendur einnig fyrir staðbundnum
viðburðum, s.s. „Ein borg – ein bók“ sem fer fram árlega í
apríl. Þá er valið eitt skáldverk sem tengist Dublin og það kynnt
sem bók mánaðarins. Dublin-búar eru hvattir til að lesa bókina
og markmiðið er að skapa og efla bókmenntaumræðu meðal
almennings.
Síðast en ekki síst er Bókmenntaborgin Dublin
tengsla- og upplýsinganet. Þar gegnir vefsvæði hennar –
dublincityofliterature.ie – veigamiklu hlutverki, en þar er að finna
lista yfir bókabúðir og útgefendur, yfirlit yfir bókmenntasögu
og helstu skáld og rithöfunda borgarinnar, upplýsingar um
bókmenntanámskeið, tímarit, bókamarkaði, bókmenntatengda
viðburði og ótalmargt fleira. Vefsvæðið er undir ströngu
gæðaeftirliti, segir Catherine, og uppfært nær daglega þannig að
tryggt sé að upplýsingarnar séu réttar.
Ýmsir sem ekki tengjast beinlínis starfsemi Bókmennta-
borgarinnar hafa sömuleiðis fengið innblástur og bókmennta-
tengdar hugmyndir á síðustu mánuðum. Sem dæmi nefnir
Catherine að Dublin sé Vísindaborg árið 2012 og hýsi ráðstefnu
á vegum Euroscience. Í tengslum við undirbúning þess hafi
komið til tals að tengja viðburðinn bókmenntum. Einnig var
skrúðgangan í miðborg Dublin á degi heilags Patreks í ár innblásin
af bókmenntum. Ákveðið var að hafa þema í göngunni í fyrsta
skipti og rithöfundurinn Roddy Doyle var fenginn til að skrifa
smásögu sérstaklega fyrir tilefnið; göngunni var skipt í jafnmarga
hluta og kaflar smásögunnar eru og þátttakendur í hverjum hluta
túlkuðu einn kafla.
Á vefsvæðinu bokmenntaborgin.is sem sett hefur verið
upp í tengslum við UNESCO-umsókn Reykjavíkur er bent á
gildi íslenskra miðaldabókmennta og aldalanga ritlistarhefð,
sem og að bókaútgáfa á Íslandi sé með því mesta sem þekkist
á heimsvísu miðað við höfðatölu. Einnig kemur fram að sem
Bókmenntaborg vilji Reykjavíkurborg koma á fót Bókmenntahúsi
„sem verður miðstöð orðlistar í Reykjavík og lifandi vettvangur
fyrir bókmenntaviðburði“. Einnig er stefnan sett á að styrkja
ímynd Reykjavíkur sem bókmenntaborgar og efla alþjóðleg
tengsl, líkt og Catherine Duffy bendir á að hafi haft mjög jákvæð
áhrif í Dublin. Kristín Viðarsdóttir, sem hefur umsjón með umsókn
Reykjavíkurborgar, segir að von sé á svari frá UNESCO í sumar.
Enginn vafi leikur á því að möguleikarnir sem myndu fylgja því
að Reykjavík yrði Bókmenntaborg UNESCO eru fjölmargir og
spennandi – líkt og reynslan hefur sýnt í Dublin.
Bókmennta-
Eftir Ástu Kristínu Benediktsdóttur
Bókamarkaður
á Temple Bar
Mynd í eigu Dublin
City of Literature
Rithöfundar í
bókabúð í Dublin
Mynd í eigu Dublin
City of Literature
borginDublin