Spássían - 2011, Síða 30
30
ég átti alltaf erfitt með að fara austur. Árið
2002 fór ég þó austur á ættarmót. Þar var
okkur systkinunum boðið að koma og sjá
húsið okkar gamla og allar breytingarnar
sem nýr eigandi hafði gert á því. Ég hafði þá
ekki komið inn í húsið síðan 1967 og kveið
ægilega mikið fyrir. Þetta var svo auðvitað
allt annað hús, ekki lengur gamla húsið
okkar, það var búið að breyta því svo mikið.
En þegar ég kom inn í svefnherbergið uppi
á lofti, þar sem foreldrar mínir höfðu sofið
og ég sem barn, þá helltist þetta allt yfir
mig. Það var alveg ofboðslegt, ég grét og
grét. Og það kvöld byrjaði ég. Þá skrifaði ég
í huganum fyrsta þáttinn og næsta morgun
settist ég upp og skrifaði eins og fjandinn
væri á hælunum á mér. Það var mikill léttir.
Bókin sjálf kom ekki út fyrr en tveimur árum
seinna því það gekk ekkert ógurlega vel að
fá forlagið mitt til að skilja það að ég hefði
eitthvað að gefa út fyrir aðra en börn. En
það, að ég var búin að skrifa tilfinningarnar
frá mér, setja þær á blað, gerði það að
verkum að mér líður núna allt öðruvísi þegar
ég kem austur. Ég er þakklát forsjóninni fyrir
að ég skyldi fá útrás fyrir reiðina. Auðvitað
grét ég mikið þegar ég var að skrifa bókina,
þótt ég hafi hlegið líka, og ég get enn ekki
lesið upp nema valda kafla úr þessari bók án
þess að fara að gráta. Samt sem áður held
ég að mér hafi tekist að skila hlýjunni líka
og bókin hefur fengið góðar viðtökur. Fólk
grætur þá kannski bara svolítið með mér og
við höfum ekkert slæmt af því,“ segir hún
og brosir.
Stundum er sagt að bestu bækurnar
séu þær sem ganga nærri höfundunum
og Kristín er að einhverju leyti sammála
því. „Það er þó mjög vandmeðfarið, því
væmni er að mínu mati alveg jafn slæm og
predikun. Þess vegna skrifaði ég til dæmis
Ljósu svo oft, því hún gekk líka mjög nærri
mér. Tilfinningasemin verður að vera hárfín
og þegar skrifað er um svona sorglega hluti
má ekki velta sér of mikið upp úr þeim því
þá verður það yfirdrifið og hallærislegt. Ég
nota því mikið úrdrátt, að segja ekki allt
berum orðum heldur leyfa lesandanum að
skynja hlutina sjálfur, smám saman. Þarna
skiptir góður yfirlesari mjög miklu máli og
ég finn mikinn mun á því hvað ég fæ mun
meiri og betri ritstýringu núna en þegar
ég var að byrja að skrifa. Ég vissi ekki einu
sinni að ritstýring væri til, skrifaði bara
bækurnar og Iðunn systir og Sigga Víðis,
dóttir mín, lásu þær í handriti og kannski
einhverjar vinkonur. Núna myndi ég hins
vegar ráðleggja öllum sem eru að gefa út
að fá ritstýringu. Þó að á endanum sé það
alltaf höfundurinn sem tekur ákvarðanirnar
og situr uppi með afleiðingarnar.“
SÁ HÁTTUR SEM ÉG HEF KOSIÐ MÉR
Úrdrátturinn í verkum Kristínar beinir
í raun athygli lesandans enn frekar að
tilfinningaþrungnum undirtóni sögunnar
en á þann veg að lesandanum finnst
hann hafa uppgötvað hann sjálfur.
Þessi frásagnartækni krefst markvissrar
uppbyggingar á söguþræði og Kristín segir
að þar búi hún sannarlega að reynslu sinni
úr barnabókunum. „Ég er sannfærð um að
ég hafi ekki lært svo lítið af því að skrifa allar
þessar barnabækur. Ég hef verið að skrifa
meira og minna síðan 1986 og auðvitað hef
„Það getur vel
verið að einhverjir
lesi bækurnar
mínar og finnist
ég aldrei segja
nema hálfsagða
sögu og séu fyrir
bragðið ekki
ánægðir. Þá verð
ég bara að taka
því en þetta er sá
háttur sem ég hef
kosið mér.“
Fiðrildi sest á handarbakið, breiðir út vængina. Þeir eru
ljósfjólubláir og titra. Undurfallegir í morgunsólinni. Ég
legg hvelfdan lófann varlega yfir fiðrildið og óska mér.
Finnst ég hafa lífshamingjuna á handarbakinu. Bið af
heitu hjarta. Blæs varlega á fiðrildið og horfi á eftir því
út í frelsið.
...
Þarna er það aftur komið, fiðrildið frá því um daginn.
Situr spottandi á handarbakinu. Fiðrildið sem sinnti ekki
um ósk borna fram af heitu hjarta. Ég skelli lófanum yfir
það og finn örlítinn titring þegar það kremst milli lófa og
handarbaks. Blæs í burtu grárri klessu.
(Ljósa, 44 og 51)