Íþróttablaðið - 01.04.1986, Qupperneq 64

Dassaev
Leyndarmál rússneska markvarðarins. samantekt:ÞorgrímurÞráinsson
Á engan er hallað þegar sagt er að rússneski mark-
vörðurinn Rinat Dassaev sé besti markvörður heims í
knattspyrnu. Hann sló fyrst í gegn í heimsmeistara-
keppninni á Spáni 1982 og hefur frægðarsól hans
skinið skært síðan. Dassaev var fyrst valinn í landslið-
ið 1979 í leik gegn Austur- Þýskalandi og hefur síðan
leikið um 60 landsleiki.
Hann er fæddur 13.júlí 1957 í Astrakan,500.000
manna hafnarbæ - 2.000 kílómetrum frá Moskvu.
Foreldrar hans eru verkafólk og á hann einn yngri
bróður. Sundíþróttin átti hug hans allan þegar hann
var ungur en knattspyrnu fór hann að iðka fyrir til-
viljun. Dag einn meiddist hann á hendi og gat þar
með ekki synt. Brá hann sér þá í knattspyrnu í garð-
inum við heimili sitt ásamt félögum sínum og var
ekki aftur snúið. Dassaev var ávallt minnstur í félaga-
hópi og var því settur í markið. Þegar hann var 10 ára
var hann skráður í knattspyrnuskóla þar sem hæfi-
leikar hans áttu síðar eftir að þróast.
Ævintýrið hefst
Átján ára gamall gekk hann til liðs við 2.deildarlið-
ið Volgu og lék hann með þeim í tvö ár. Þegar
Dassaev var tvítugur kom þjálfari stórliðsins Spart-
ak Moskvu að máli við hann og spurði hvort hann
fysti að leika með þeim. Ekki stóð á svari hjá Dassaev
því hann og fjölskylda hans höfðu alla tíð verið aðdá-
endur liðsins. Þar með hófst ævintýrið. Dassaev yfir-
gaf heimaslóðir,Qölskyldu og vini og leið fyrst um
sinn illa einn síns liðs í Moskvu. Fyrsta árið hjá
Spartak var erfitt og vermdi hann varamannabekk-
inn. Smám saman tókst honum þó að vinna sér fast
sæti í liðinu og hefur verið fastamarkvörður liðsins
síðan 1979 - leikið yfir 250 leiki. Frá komu Dassaev
hefur Spartak einu sinni orðið sovéskur meistari,-
fjórum sinnum í öðru sæti og einu sinni í því þriðja.
Bikarmeistaratitilinn hefur hann aldrei hlotið.
Lev Yachine er án efa einn þekktasti markvörður
heims og besti markvörður Rússa fyrr og síðar.
Dassaev var ungur þegar hann var upp á sitt besta og
segist því ekki hafa orðið fyrir áhrifum frá honum því
hann fékk aldrei tækifæri til að sjá hann leika. En
ráðleggingar hefur Dassaev fengið hjá honum - sér-
staklega fyrir heimsmeistarakeppnina á Spáni. Þá
miðlaði Yachine af reynslu sinni - veitti Dassaev
sjálfstraust og sagði að stillingin væri það sem
greindi á milli góðs markvarðar og slæms. Dassaev
segist alltaf hugsa um þetta á erfiðum augnablikum
og reyna að halda ró sinni.
Við erum ekki með neina
sýndarmennsku
í Evrópu er oft talað um að sovéskir knattspyrnu-
skólar stefni sérstaklega að því að gera markmenn
virkilega góða. Hvað skyldi vera til í því? Dassaev seg-
ir að mikið sé til í því en þó sé erfitt fyrir leikmenn að
sjá hvort að markvörður hefur fengið skólun í Sovét-
ríkjunum eða öðrum löndum. Menn þurfi að vera sér-
stakir til að sjá það. Hann segir að sovéskir mark-
menn hugsi eingöngu um að veija - ekki hvernig þeir
verja. „Við erum ekki með neina sýndarmennsku og
skutlum okkur ekki á eftir bolta þegar við getum
komist hjá því. Við höfum ekki áhyggjur af að sýna
okkur fyrir áhorfendum eins og markmenn frá öðrum
löndum Evrópu og Suður-Ameríku. Annar munur á
okkur og þeim er geðstillingin sem auðkennir okkur
og svo erum við almennt betri i úthlaupum. Hins veg-
ar eru markmenn frá Vestur-Evrópu mun betri á lín-
unni.
Hvernig útskýrir Dassaev þennan mun á mark-
vörðum milli Austurs og Vesturs? Er þetta spurning
um hugarfar þjálfunar og mismunandi vinnuaðferða?
„Ég held það hafi ekki verið teljandi munur á þjálf-
unaraðferðum í Sovétríkjunum og Vestur-Evrópu.
Að mínu mati vinnum við öðruvísi og meira að
ákveðnum hlutum en aðrir. Til að mynda grip á bolta
og úthlaupum. Svo eru það líka viðbrögðin á línunni
sem skipta máli. Þetta er líka spurning um karakter
hvers og eins - hvernig hann undirbýr sig,með yfir-
vegun eða látum“.
Stefnir í þjálfun
Dassaev hefur hug á að snúa sér að þjálfun þegar
knattspyrnuferli hans lýkur og stundar hann því nám
í líkamlegri þjálfun. Til þess að öðlast reynslu ætlar
hann fyrst út í markmannsþjálfun en seinna þegar
hann telur sig vera tilbúinn þá langar hann að stjórna
liði.
64