Morgunblaðið - 01.02.2020, Blaðsíða 29

MINNINGAR 29
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. FEBRÚAR 2020
og þennan yndislega lífsförunaut.
Dóri fékk að kveðja þetta líf eins
og hann hefði örugglega sjálfur
viljað, með friðsælum og fallegum
hætti.
Anna Stína, Gísli, Dóra,
Ásthildur, Ásgeir og Hjalti.
Halldór Hermannsson eða
Dóri frændi hefur kvatt okkur í
bili og vil ég minnast hans með ör-
fáum orðum.
Dóri er ein af mínum fyrstu
minningum um fólk sem maður
ferðaðist með úr barnæsku. Það
er hægt að skrifa margt um þenn-
an öðling, frænda sem vin.
Hann er bróðir Gunnu Dóru
mömmu og þau voru náin, eins og
faðir minn heitinn Þórir Þórisson
og hann voru mjög nánir vinir alla
sína tíð og störfuðu til sjós saman.
Dóri var skipstjóri og pabbi við
vélstjórn. Þær eru hrein unun
þær sögur sem til voru af þeim
sem og öðrum vinum og félögum
frá þessum tímum. Dóri var
pabba fremri í að segja frá og
muna þessa tíma. Mikið var hleg-
ið. Síðan er Katrín Gísladóttir,
konan í lífi Dóra, ekki minni part-
ur í þessum minningum því
mamma og Kata hafa verið nánar
vinkonur allt sitt líf. Þannig að
samgangur var mikill þó að Dóri
og Kata hafi búið á Ísafirði alla
sína tíð en við flutt til Reykjavík-
ur.
Hvert sumar fór ég á Ísafjörð
að heimsækja afa og ömmu sem
bjuggu í sama húsi með stórfjöl-
skyldu Dóra og Kötu, Mjógötu 3.
Þarna var yndislegt að vera og vel
um mann hugsað ávallt og manni
leið alltaf eins og maður væri
heima hjá sér. Ef ég var einn þá
voru hjónin sem mínir foreldrar
og systkinin sem mínir bræður og
systur. Við Gísli Halldór vorum
mjög nánir á þessum árum.
Ég vann á sumrin fyrir Dóra og
við gerðum það flest. Fyrst stóð-
um við Gísli á kössum við að þvo
sárið og hreinsa blóð af flöttum
fiski til söltunar og síðan varð
Sund að litlu frystihúsi og við tók-
um við færafiski og settum í
gáma. Þetta voru oft langir dagar,
hins vegar mikil skemmtun þar
sem um var að ræða einvala lið til
vinnu. Við vorum unglingar og
Dóri stjórnaði okkur og leið-
beindi, sannur leiðtogi. Dóri hafði
þann einstaka eiginleika að hann
náði til allra og allir voru jafningj-
ar, þ.e. að hann gaf öllum sitt eyra
hvort sem þú varst 9 ára eða 109
ára. Hann hlustaði og hafði þessa
einstöku nánd. Hann var stór per-
sóna og fallegur maður.
Við ræddum mikið pólitík, hann
var oft á undan sinni samtíð.
Eitt skipti fórum við á skak
með bát sem Birgir bróðir hans
átti. Þá var ég orðinn tvítugur og
þetta varð ein af þessum ferðum
sem lifa. Við mokfiskuðum og vor-
um drjúgir með okkur. Þrátt fyrir
það var Birgir með meiri afla og
það þótti Dóra vænt um því Biggi
var á Hermóði sem skipar stóran
sess í okkar fjölskyldu.
Við fórum þó nokkur sumur í
Laugardalsá til laxveiða og það
var oft minna veitt og meira hlust-
að á sögur úr Djúpinu og af fólki
sem bjó þar áður. Frændi minn
hafði afburðaminni og kunni sög-
ur af öllu og þekkti í raun alla og
af hvaða mönnum þeir voru komn-
ir. Ekki margir sem hafa slíka
hæfileika.
Ég talaði við Dóra á afmælis-
daginn 2. janúar síðastliðinn og
átti fínt samtal við hann sem ég er
þakklátur fyrir. Hann var orðinn
þreyttur hann frændi og heilsunni
hafði hrakað. Enda fór þar maður
sem hafði unnið hörðum höndum
allt sitt líf.
Ég kveð þig í bili, Dóri frændi,
og með hlýju. Var heiður að
ferðast með þér.
Sendi Kötu, börnum sem og
öðrum ættingjum mínar innilegu
samúðarkveðjur.
Þórir Hlynur Þórisson
„Það er sjónarsviptir að Hall-
dóri Hermannssyni í bókstafleg-
um skilningi þessara orða. Hann
var aðsópsmikill maður, hvar sem
hann lét til sín taka. Við höfðum
það fyrir satt að raddstyrkurinn
væri slíkur, þegar hann brýndi
raustina, að undir tók í fjöllunum
og endurómaði handan yfir Djúp-
ið – yfir á Snæfjallaströndina
meðan þar var enn mannabyggð.
Halldór sleit barnsskónum í
fjöruborðinu í Ögurvíkinni við
Djúp vestur. Foreldrar hans,
Hermann og Salóme á Barði, voru
ásamt móðurbróður mínum, Þórði
í Odda og Kristjönu konu hans,
þau seinustu sem gerðu út frá Ög-
urvíkinni. Halldór hefur ekki ver-
ið hár í loftinu þegar hann fór í
sinn fyrsta róður með Hermanni,
föður sínum. Það sýndi sig í
göngulaginu alla ævi að hann
steig ölduna jafnvel þótt hann
hefði þurrt land undir fótum.
Eftir stríð fluttust fjölskyldur
beggja, Hermanns og Þórðar, til
Ísafjarðar. Halldór var því horf-
inn frá bernskuslóðum ári áður en
ég kom fyrst sem hlaupastrákur í
Ögur til Hafliða móðurbróður
míns. En ég heyrði endalausar
sögur af Halldóri og þeim bræðr-
um á Barði; af dugnaði þeirra og
harðfylgi. Seinna á lífsleiðinni,
þegar fundum okkar bar saman,
þóttist ég því þekkja hann og allt
hans fólk. Og það stóð heima.
Þetta voru allt sannir Ögurvíking-
ar.
Í aðdraganda okkar í inngöngu
EFTA árið 1970 var ég gerður út
af örkinni til fundahalda um það
mál víða úti á landi. Fyrsti fund-
urinn var á Ísafirði. Sá fundur er
mér ógleymanlegur. Það var fullt
út úr dyrum. Það var hiti í mönn-
um og harður tónn en hörkurök-
ræður. En það sem kom mér helst
á óvart var að hinn ungi útgerð-
armaður frá Barði, Ögurvíkingur-
inn, reyndist vera harðsnúinn
Evrópusinni. Og var ekkert að
skafa utan af því frekar en fyrri
daginn. Raddstyrkurinn var slík-
ur að yfirgnæfði alla aðra. Og þar
með sannfæringarkraftur og sýn
á tilveruna sem var sérstök. Fjöll-
in byrgðu honum ekki sýn. Þvert á
móti. Hann stóð á fjallstindinum
og sá þaðan vítt og breitt um
heiminn til allra átta. En var samt
harðsvíraður raunsæismaður eins
og sjóhundar og útgerðarmenn
eiga að vera. Frá þessari stundu
urðum við vinir.
Eftir að við Bryndís fluttumst
vestur til að setja á stofn Mennta-
skólann á Ísafirði urðu kynni okk-
ar nánari. Fundirnir urðu fleiri og
rökræðurnar dýpri. Seinni árin
var það kvótakerfið sem var fyr-
irferðarmest á dagskránni. En
það var ævinlega eins og að fara í
andlegt sturtubað að líta inn í
beitningaskúrinn hjá Halldóri og
félögum og taka rökræðu dagsins.
Við Bryndís fóstruðum hin elstu
af börnum Halldórs og Kötu við
MÍ og eigum um þau góðar minn-
ingar. Þegar ég stakk af til Vest-
urheims í andlega endurnýjun og
Bryndís stýrði skólanum skikkaði
Halldór hana sem ræðumann á
sjómannadegi með þeim ummæl-
um að hún væri af sjómönnum
komin í báðar ættir og rynni því
blóðið til skyldunnar.
Það er vissulega sjónarsviptir
að Ögurvíkingnum. En eftir
standa 48 afkomendur þeirra
Halldórs og Katrínar Gísladóttur.
Þeim rennur nú blóðið til skyld-
unnar að halda merki sjóvíkings-
ins hátt á loft.
Jón Baldvin Hannibalsson og
Bryndís Schram.
Hann var pabbi hennar Rönku
skólasystur minnar og hefði af
þeirri ástæðu einni verðskuldað
ríkulega virðingu um aldur og
ævi. En það var ekki allt. Svo víða
kom hann við í lífinu, þar sem svo
sannarlega um hann munaði, að
einhvern tímann var það fært í
letur að hann hlyti að vera stofnun
eða hópur manna, hann Halldór
Hermannsson.
Búandi á næsta fjörukambi við
hann á Eyrinni fylgdi hann manni
frá fyrstu tíð. Án vafa hef ég heyrt
í honum löngu áður en ég sá hann
fyrst. Hann þurfti ekki að sjást til
þess að tekið væri eftir honum eða
menn fyndu fyrir honum.
Okkar fyrstu formlegu sam-
skipti voru þegar stýrimaður í
róðrarsveit nemenda Gagnfræða-
skólans hélt til fundar við hann á
Sjómannastofunni í Alþýðuhúsinu
að morgni sjómannadags. Hann
var þá allt í öllu eins og oft áður
við skipulagningu dagsins. Hann
fór yfir skipulag róðursins með
stýrimönnum.
Nokkurt stress var í gangi á
fundinum því leit stóð yfir að öðr-
um bátnum. Sá hafði horfið í blíð-
viðri næturinnar. Um síðir bárust
þó fréttir á fundinn að báturinn
væri fundinn lengst inni í firði, í
fjörunni innan við Brúarnesti.
Létti þá Dóra Hermanns nokkuð
og von bráðar hló hann dátt að
þessu veseni. Taldi víst að menn á
kenndiríi hefðu tekið bátinn
traustataki og róið í næturkyrrð-
inni. Ekki hefði hann þurft nema
rétt að horfa í augu mín á þeirri
stundu til þess að sjá sektar-
kenndina sem gróf um sig. Ekki
var kjarkur á þeirri stundu til
þess að játa strákapörin. Til þess
var málið alltof flókið. Báturinn
var nefnilega tekinn traustataki af
góðglöðum skólasystkinum dóttur
hans er fögnuðu próflokum. För-
inni var heitið í miðnæturteiti í
sumarbústað hans sjálfs í Tungu-
skógi. Að veisluhöldum loknum
hafði fjarað undan bátnum. Sann-
leikurinn þarf sinn tíma. Nú er
hann kominn fram og ég veit að
málið er bæði fyrirgefið og fyrnt.
Þegar rækjuiðnaðurinn á Ísa-
firði komst í þrot snemma á tí-
unda áratug síðustu aldar hóaði
Halldór Hermannsson í hóp
manna til endurreisnar. Að sjálf-
sögðu var hópurinn nefndur eftir
honum, Vinir Dóra. Þá hófst sam-
starf okkar og um nokkurra ára
skeið vorum við nánir samstarfs-
menn. Sá tími var krefjandi en
mikið óskaplega var skemmtilegt
og gefandi að umgangast nafna.
Vinnugleðin, sögustundirnar,
stjórnmáladeilurnar, greinaskrif-
in, að ég tali nú ekki um þegar það
brast á með söng. Sá sem upplifði
söng Dóra Hermanns á góðri
stund varð aldrei samur.
Með sínu eftirminnilega göngu-
lagi skildi nafni minn eftir djúp og
varanleg spor við Djúp. Ekki síst
á Ísafirði. Við leiðarlok þakka ég
Halldóri Hermannssyni sam-
fylgdina og sendi Kötu og þeirra
fólki öllu innilegar samúðarkveðj-
ur.
Halldór Jónsson.
Veistu ef þú vin átt
þann er þú vel trúir
og vilt þú af honum gott geta,
geði skaltu við þann blanda
og gjöfum skipta
fara að finna oft.
(Úr Hávamálum)
Þessi orð eiga vel við vin minn
Halldór Hermannsson, sem lést
22. janúar sl. Okkar kynni hafa
spannað rúm 50 ár sem aldrei hef-
ur skugga á borið. Eftir að við
Sigga Bogga fluttum vestur á Ísa-
fjörð árið 1970 var mikill sam-
gangur við foreldra konu minnar
og frændfólk hennar í bænum. Á
þessum árum voru oft snjóþungir
vetur. Óvanur var ég aðstæðum
öllum en sá strax hvað allt var í
föstum skorðum og samheldni
bæjarbúa var mikil, ekki síst á
veturna. Þar sem allskonar sam-
komur voru tíðar, samanber
árshátíðir, þorrablót og fleira. Ár-
in á Ísafirði voru minnisstæð og
þar kynntist ég mörgu góðu fólki,
t.d. Halldóri og Katrínu og for-
eldrum Halldórs þeim Hermanni
og Salóme sem bjuggu í sama
húsi. Á þessum árum var Halldór í
útgerð með vini sínum Óskari Jóh.
Bátur þeirra var Þristur ÍS og
seinna létu þeir smíða Engilráð
ÍS. Stunduðu þeir handfæri á
sumrum en rækju á vetrum. Dóri
var mikill gleðigjafi, skemmtileg-
ur á góðum stundum og hrókur
alls fagnaðar. Minnisstæð er fjöl-
skylduferðin á þjóðhátíðina í
Vatnsfirði 1974, þegar Vestfirð-
ingar komu saman í sól og sum-
aryl. Tjaldborg mikil reist á eyr-
unum fyrir innan vatn. Skipulag,
skemmtanir, allt til mikillar fyr-
irmyndar. Eftir hátíð vorum við í
samfloti heim til Ísafjarðar. Fór-
um meðal annars að Fjallfossi þar
sem myndir voru teknar af fólki
og fossi. Sumarið 1974 fórum við
nokkrir félagar í gönguferð norð-
ur á Strandir. Halldór og Óskar
voru á handfærum á þessum tíma
norður af Horni og komu okkur
inn í Hrafnfjarðarbotn seinni part
dags. Gistum við í skýlinu um
nóttina, héldum daginn eftir yfir
Skorarheiði í Furufjörð og áfram í
Reykjafjörð nyrðri. Eftir að við
fluttum suður nokkrum árum
seinna kemur Dóri að máli við mig
og spyr mig hvort ég hafi áhuga á
að veiða í Laugardalsá næsta
sumar. Úr varð að hann fékk
þriggja daga holl sem hófst 1.
september. Héldum við því næstu
10 árin. Með okkur var Þórir mág-
ur hans, konur okkar og börn.
Þessar veiðiferðir voru mjög
skemmtilegar. Sigurjón á Hrafna-
björgum heimsótti okkur reglu-
lega á kvöldin. Þeir sveitungar
Halldór og Sigurjón fóru þá á
kostum í frásögnum af mönnum
og málefnum. Í veiðihúsinu á Tví-
steinum er rammi á vegg með
ljóði og þar stendur:
Kolbrúnarskáldið kveður
Ég horfi á hlíðar fjalla
hverfa í dökka skugga
sem hár þitt hrynji í dali
og hylji tún og engi
Þeir fylla firði af ilmi
og friði næturkyrrðar
eins og líði um landið
lokkar úr þínu hári,
falli hægt um hlíðar
hárra og brattra fjalla
yfir bláu Djúpi.
Ég horfi í djúpa dali
dimma af fjallaskuggum
sem bregða á bláan sæinn
bliki þinna augna
og sveipa mig í söknuð.
Svalir skuggar fjalla
leggi nú langa fingur
líknsamt á mína hvarma
áður en lít ég augum
inn milli brattra hlíða
döggvota tregadali.
(Indriði G. Þorsteinsson)
Elsku Dóri, þakka allt sem þú
gerðir fyrir mig og mína. Farð þú í
guðs friði. Elsku Kata og fjöl-
skylda, innileg samúðarkveðja.
Ólafur Hálfdan Þórarinsson.
Hann var vestfirskur víkingur.
Einn af þeim allra bestu. Hann
vakti athygli hvar sem hann fór,
með sinni sterku rödd og vask-
legu framkomu. Ég minnist Dóra
fyrst í Gagnfræðaskóla Ísafjarð-
ar. Í landsprófsdeild veturinn
1949-50 voru óvenju margir karl-
kyns nemendur. Þetta voru
glæsilegir strákar og vöktu at-
hygli okkar stúlknanna. Dóri
Hermanns var einn af þeim og sá
sem vakti ekki hvað minnsta at-
hygli fyrir stærð sína og hressi-
lega framkomu. Það hefur alltaf
sópað að Dóra hvar sem hann hef-
ur verið. Ég man hann einnig á
dansleikjum í Alþýðuhúsinu á
sokkabandsárum okkar. Þar
sleppti hann engum dansi, geyst-
ist um gólfið með dömurnar í
fanginu, oftast þá sem seinna
varð konan hans og við hinar öf-
unduðum hana af dansherranum.
Seinna þegar dóttir hans Rann-
veig og sonur minn Kristján hófu
búskap varð vinskapur okkar
meiri og nánari. Við eignuðumst
sameiginleg barnabörn og hitt-
umst í fjölskyldusamkvæmum og
afmælum. Alltaf var það ánægju-
legt að hitta þau hjón Kötu og
hann og spjalla við Dóra um póli-
tík, veðurfar, atvinnumál og hvað
eina sem bar á góma. Við vorum
ekki í sama flokki í pólitík en það
kom ekki að sök, við vorum oft
sammála fyrir því, enda bæði
unnendur Vestfjarða og vildum
heimabyggð okkar allt það besta.
Dóri lét til sín taka á mörgum
sviðum þjóðlífsins, ekki síst í at-
vinnumálum sem skipstjóri og út-
gerðarmaður, og í pólitík hafði
hann sterkar skoðanir. Var ein-
lægur andstæðingur kvótakerfis-
ins eins og bróðir minn Guðjón
Arnar, enda unnu þeir saman í
Frjálslynda flokknum um árabil.
Dóri var eins og karlmenn þessa
tíma, vinnan var honum mikils
virði, hann hafði ekki tíma eða
löngun til að stunda einhvern leik-
araskap eins og hann kallaði það.
Það varð honum því afar erfitt
að þurfa að hætta að vinna þegar
hann varð sjötugur. Þá vann hann
við Ísafjarðarhöfn og sem opinber
starfsmaður var honum gert að
hætta samkvæmt þeim reglum
sem gilda. Hvenær skyldi koma
að því að þeim fáránlegu reglum
verði breytt og fólk fái að vinna
lengur ef það hefur heilsu og löng-
un til þess? Karlmenn fæddir fyr-
ir og um miðbik síðustu aldar
þurfa sérstaklega á því að halda.
Þeir missa lífslöngun og finnst
þeir ekki vera lengur til nokkurs
gagns. Ég held að þannig hafi
Dóra liðið þegar hann þurfti að
hætta að vinna. Hann missti til-
ganginn með því að fara á fætur,
missti félagsskapinn og það sem
gaf lífinu gildi. Við hlið hans stóð
Kata eins og klettur og börnin
hans og tengdabörnin gerðu allt
til að létta honum lífið. Fjölskyld-
an var honum mikils virði, en það
var ekki nóg. Heilsan fór að bila
og eitt tók við af öðru, læknaheim-
sóknir, aðgerðir og lyfjagjafir.
Hann yfirgaf þennan heim að
morgni 22. janúar á heimili sínu á
Hlíf. Það gerðist hratt, í anda
hans, hann var aldrei lengi að
hlutunum.
Ég þakka Dóra fyrir alla við-
kynningu í gegnum árin. Það var
gott að vera í návist hans, honum
fylgdi andblær vestfirskrar nátt-
úru. Ég votta Kötu og allri þeirra
stóru fjölskyldu innilega samúð.
Minning hans mun lifa.
Jóna Valgerður
Kristjánsdóttir.
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við
andlát og útför elskulegrar móður,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
ELÍSABETAR Á. MÖLLER.
Einnig þökkum við starfsfólki
Heilbrigðisstofnunar Vesturlands á Akranesi
og hjúkrunarheimilisins Markar sem önnuðust Elísabetu af alúð
síðasta spölinn.
Árni Möller Signý Pálsdóttir
Helga Möller Hafliði Halldórsson
barnabörn og langömmubörn
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og
hlýju vegna andláts okkar ástkæra
GUÐJÓNS TRAUSTASONAR,
vélvirkjameistara
frá Vestmannaeyjum.
Þökkum einnig öllum þeim sem af alúð
og fagmennsku önnuðust hann í veikindum hans.
Guð blessi ykkur öll.
Sigríður Sverrisdóttir
Sigríður H. Guðjónsdóttir Ágúst Ólason
Trausti Guðjónsson Lísa María Karlsdóttir
Erlendur R. Guðjónsson Guðfinna B. Sigvaldadóttir
Elsa Gunnarsdóttir Jakob Kristjánsson
afabörn og langafabörn
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu
okkur samúð, hlýhug og vináttu við andlát
og útför ástkærrar eiginkonu, móður,
tengdamóður og ömmu,
ÞÓRU JAKOBSDÓTTUR,
Brúarflöt 1, Garðabæ,
sem lést á líknardeild Landspítalans
mánudaginn 13. janúar sl.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki líknardeildarinnar í
Kópavogi og líknarheimaþjónustu HERU fyrir einstaka umönnun
og hlýju.
Friðrik Sveinn Kristinsson
Kristinn Friðriksson Helga Gréta Kristjánsdóttir
Jakob Friðriksson Carolin Huehnken
Svanhvít Friðriksdóttir Ólafur Guðbjörn Skúlason
og barnabörn
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð
við andlát elskulegrar móður okkar,
uppeldismóður, tengdamóður, ömmu
og langömmu,
INGIBJARGAR INGIMUNDARDÓTTUR,
Hrísmóum 7, Garðabæ.
Einnig þökkum við öllum þeim sem
önnuðust hana af alúð í veikindum hennar.
Agnes Jóhannsdóttir Bessi Þorsteinsson
Dagbjört Hansdóttir Sigurbjörn Sveinsson
Hermann Hansson Auðbjörg Tómasdóttir
Svava Hansdóttir Jóhannes B. Kristjánsson
Hrafn Ingimundarson Elín Ágústsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn