Morgunblaðið - 07.03.2020, Qupperneq 6

6
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. MARS 2020
Borið hefur á umræðu um að fólk sé í
auknum mæli að láta bólusetja sig
gegn lungnabólgu. Forstjóri Heilsu-
gæslu höfuðborgarsvæðisins getur
ekki staðfest aukningu en telur að
vel geti verið að fólk sé að nota tæki-
færið núna, í umræðunni um kórónu-
veiruna, til að verja sig enda gerist
það stundum að þegar fólk fær
veirusýkingu þá fylgir bakteríu-
sýking í kjölfarið.
Óskar S. Reykdalsson, forstjóri
Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins,
tekur fram að ekki sé hægt að bólu-
setja sig gegn kórónuveirunni. Hins
vegar geti verið gott að vera með
bólusetningu ef fólk fái fylgikvilla
með henni í formi síðbúinna bakt-
ería. Sama gildi um inflúensubólu-
setningu, hún geti hjálpað til. „Það
gildir alltaf, ekki frekar núna, að það
borgar sig að vera bólusettur gegn
lungnabólgu,“ segir Óskar en tekur
fram að hann viti ekki til þess að öðr-
um sé ráðlagt að fara í bólusetningu
en þeim hópum sem eru skilgreindir
sem forgangshópar. Telur hann þó
ekkert að því ef nóg sé til af bóluefni.
Yfirvöld ráðleggja fólki 65 ára og
eldri sem er með einhvern undir-
liggjandi sjúkdóm, til dæmis sykur-
sýki, hjartasjúkdóma eða lungna-
sjúkdóma, að fá sér bólusetningu
gegn lungnabólgu.
Bólusetning gegn lungnabólgu er
gerð á heilsugæslustöðvum. Auk
komugjalds þarf að greiða 4.600 kr.
fyrir fjölsykrubóluefni eða 8.900 kr.
fyrir próteintengt bóluefni.
Flensan aftur á uppleið
Inflúensan jókst aftur í síðustu
viku. Samkvæm upplýsingum Land-
læknis fjölgaði staðfestum greining-
um og fleiri greindust með inflúensu-
lík einkenni í heilsugæslu og á
bráðamóttökum. Á sama tíma jókst
mikið fjöldi sýna sem barst í önd-
unarfæragreiningar á sýkla-og
veirufræðideild, sem sennilega út-
skýrir aukinn fjölda á staðfestri
inflúensugreiningu. helgi@mbl.is
Verja sig gegn
lungnabólgu
 Umræða um kórónuveiru ýtir við fólki
Morgunblaðið/Hari
Bólusetning Margir láta bólusetja
sig á haustin vegna inflúensu.
KARLAKÓRINN HEIMIR
heldur tónleika í
Langholtskirkju
föstudaginn 13. mars kl. 20:00
Fjölbreytt efnisskrá, meðal annars verða fluttir valdir
kaflar úr dagskrá kórsins tileinkuð Stefáni Íslandi
Einsöngur: Þorgeir J. Andrésson og Birgir Björnsson
Lesarar: Agnar H. Gunnarsson og Björn Björnsson
Stjórnandi: Stefán R. Gíslason
Undirleikari: Thomas R. Higgerson
Forsala aðgöngumiða á tix.is
Þór Steinarsson
thor@mbl.is
Ráðist hefur verið í ýmsar aðgerðir
hjá Slökkviliðinu á höfuðborgar-
svæðinu undanfarið til þess að lág-
marka hættuna á dreifingu kórónu-
veirusmita þegar farið er í útköll
vegna grunaðra eða staðfestra
smita. Fjárfest hefur verið í sér-
stökum búnaði sem sótthreinsar
sjúkra- og lögreglubíla að innan eftir
að útkalli er lokið, sett hefur verið
upp sótthreinsunaraðstaða og að-
staða til að einangra möguleg smit í
húsakynnum slökkviliðsins í Skógar-
hlíð og þá er búið að framleiða
myndband sem kennir viðbragðs-
aðilum að nota og umgangast nauð-
synlegan hlífðarfatnað og búnað.
„Það eru ekki teknir neinir
sénsar. Hvorki á því að við smitumst
né að við smitum aðra,“ segir Krist-
ján Sigfússon, aðstoðarvarðstjóri
hjá Slökkviliðinu á höfuðborgar-
svæðinu, í samtali við Morgunblaðið,
sem í gær fékk að heimsækja
slökkviliðs- og sjúkraflutningamenn
og skoða nýja sótthreinsibúnaðinn
og aðstöðuna.
„Þessar vélar eru meðal annars
notaðar á spítölum til þess að sótt-
hreinsa rými. Vélarnar búa til mist-
ur sem leggst á alla fleti og drepur
allar veirur og bakteríur sem mistrið
lendir á,“ útskýrir Brynjar Þór Frið-
riksson, deildarstjóri á aðgerðasviði
slökkviliðsins. Ákveðið var að fjár-
festa í sótthreinsivélunum sérstak-
lega vegna kórónuveirufaraldursins
sem nú gengur yfir en þær munu
einnig nýtast í framtíðinni og verða
þá notaðar í reglubundnum þrifum.
„Þetta er framtíðarfjárfesting,“
bætir Brynjar við.
Í húsakynnum slökkviliðsins í
Skógarhlíð er svo aðstaða til að þrífa
bíla og tæki en sömuleiðis aðstaða
þar sem lögreglumenn, sjúkraflutn-
inga- og slökkviliðsmenn og björg-
unarsveitarfólk geta þrifið sig, klætt
sig í og úr hlífðarbúnaði bæði fyrir
og eftir útköll og jafnvel einangrað
sig ef grunur um smit vaknar eftir
útkall. Brynjar tekur þó fram að
sjúkraflutningamenn séu almennt
vel í stakk búnir til þess að takast á
við smitsjúkdóma enda vanir því.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Teymi Brynjar Þór Friðriksson deildarstjóri, Borgar Valgeirsson, slökkvi-
liðs- og sjúkraflutningamaður, og Kristján Sigfússon aðstoðarvarðstjóri.
„Það eru ekki tekn-
ir neinir sénsar“
Hreinsibúnaður Það tekur um
klukkustund að sótthreinsa rýmið.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Farsóttanefnd Landspítalans ákvað í
gær að loka öllum legudeildum spít-
alans fyrir gestum, nema í sérstökum
undantekningartilfellum.
Páll Matthíasson, forstjóri Land-
spítalans, skrifaði í forstjórapistli að
spítalinn tæki nú þátt í „gríðarlegu
viðbragði vegna COVID-19 veirunn-
ar“. Búast má við miklum áhrifum á
starfsemi spítalans og eru þau þegar
farin að koma fram. Dæmi eru um að
starfsfólk spítalans sé bæði í sóttkví
og einangrun vegna staðfests smits.
Páll segir að engan megi missa úr
röðum starfsfólks á óvissutímum sem
þessum. Spítalinn hefur því ákveðið
að aflýsa náms- og ráðstefnuferðum
og landlæknir hefur hvatt starfsfólk
heilbrigðisþjónustunnar til að fresta
ferðalögum. Spítalinn hvatti samn-
ingsaðila í fyrradag til að ganga strax
til samninga svo koma mætti í veg
fyrir boðuð verkföll eftir helgina.
Páll ritaði undanþágunefnd í gær
og óskaði eftir undanþágu fyrir alla
þá starfsmenn Landspítala sem ætlað
er að fari í boðað verkfall 9.-10. mars
„vegna þeirrar fordæmalausu stöðu
sem yfirvofandi er“. Í bréfinu skrifar
Páll að það sé ljóst að félagsmenn í
Sameyki og Sjúkraliðafélagi Íslands
hafi ekki getað séð fyrir þessa graf-
alvarlegu stöðu þegar þeir greiddu
atkvæði um verkfall. Undanþágu-
nefndir Sameykis og Sjúkraliðafélags
Íslands féllust í gær á undanþágu-
beiðnir frá Heilsugæslu höfuðborgar-
svæðisins og Landspítalanum vegna
allra starfsmanna sem áttu að fara í
verkfall 9. og 10. mars. Þetta var gert
vegna fordæmalausra aðstæðna sem
nú eru uppi vegna COVID-19 og
neyðarstigs almannavarna.
Hjúkrunar- og dvalarheimili hafa
tekið upp almennt heimsóknabann til
að vernda íbúa heimilanna fyrir smiti.
Það á t.d. við um öll Hrafnistuheim-
ilin, Droplaugarstaði og Grund. Af-
staða, félag fanga, upplýsti í gær að
neyðarstigi almannavarna fylgdi að
heimsóknir í fangelsi yrðu ekki leyfð-
ar, engir flutningar yrðu á milli fang-
elsa og leyfi úr fangelsi yrði ekki veitt
að svo stöddu. Þá er fundum Afstöðu
og AA-samtakanna frestað.
Samkomubann til skoðunar
Þórólfur Guðnason sóttvarna-
læknir sagði spurður um mögulegt
samkomubann að það væri „ekki al-
veg komið á teikniborðið“. Hann
benti á að mörg fyrirtæki hefðu nú
þegar sett á samkomubann að ein-
hverju leyti og sömuleiðis samgöngu-
bann þegar ferðalög væru takmörk-
uð. Eins væri viðbúið að fólk hætti
sjálft við að sækja fjölmennar sam-
komur að svo stöddu.
„Við erum ekki búin að ákveða
neitt en höfum skoðað hvernig fram-
kvæmdin gæti orðið. Þetta er ekkert
mjög auðvelt í sjálfu sér,“ sagði Þór-
ólfur. Hann sagði að sóttvarnarlög
segðu fyrir um hvernig grípa ætti til
opinberra sóttvarnaráðstafana eins
og t.d. samkomubanns eða sam-
göngubanns. Heilbrigðisráðherra
ákveður það endanlega, að viðhöfðu
samráði.
Neyðarstig í Reykjavík
Neyðarstjórn Reykjavíkurborgar
virkjaði í gær viðbragðsáætlun
borgarinnar fyrir neyðarstig. Þjón-
usta borgarinnar og stjórnskipulag
mun þó að flestu leyti haldast
óbreytt. „Helsta breytingin snýr að
velferðarsviði sem mun loka þeim
starfsstöðum og starfseiningum sem
viðkvæmir einstaklingar sækja.
Staðan er metin daglega og hugsan-
lega verða nýjar ákvarðanir um
breytta þjónustu teknar á næstu
dögum.“ Meðal annars fellur fé-
lagsstarf velferðarsviðs niður, dag-
dvalir fyrir aldrað fólk, vinnu- og
virknimiðuð stoðþjónusta fyrir fatlað
fólk og skammtímavistun fyrir fötluð
börn, ungmenni og fullorðna einstak-
linga. Borgin bendir á að ekki hafi
verið gefið út samkomubann og ekki
mælt með því a fella niður íþrótta-
viðburði eða mannamót að svo komnu
máli.
Gripið til varna gegn
kórónuveirusmitinu
 Lokað fyrir gestakomur á Landspítala og hjúkrunarheimili
Morgunblaðið/Eggert
Blaðamannafundur í gær F.v: Víðir Reynisson, yfirlögregluþjónn hjá RLS,
Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir og Alma Möller landlæknir.
KÓRÓNUVEIRUSMIT Á ÍSLANDI