Morgunblaðið - 16.04.2020, Síða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. APRÍL 2020
N Ý F O R M
h ú s g a g n a v e r s l u n
Strandgötu 24 | 220 Hafnarfjörður | Sími 565 4100 | nyform.is
AYJA - K129
3ja sæta, 2ja sæta og stóll.
Margir litir af áklæði eða leðri.
Komið og skoðið úrvalið
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Annasamt er nú á dekkjaverk-
stæðum en reglugerð samkvæmt
eiga allir bílar að vera komnir á
sumardekk 15. apríl. Sú dagsetning
er þó ekki algjörlega heilög því
svigrúm og lengri frestur er gefinn
með tilliti til veðráttu eða ef vitað
er að ökumenn eru til dæmis á ferð-
inni yfir fjallvegi eða þær slóðir þar
sem færð getur spillst þó að komið
sé fram á vor. „Í byrjun maí förum
við að skoða þetta og ýta á öku-
menn að fara með bílana af nagla-
dekkjum,“ segir Árni Friðleifsson,
varðstjóri í umferðardeild Lögregl-
unnar á höfuðborgarsvæðinu. Hann
kom við á dekkjaverkstæðinu Kletti
við Hátún í Reykjavík í gær og sést
hér með Þórði Þrastarsyni stöðv-
arstjóra.
„Við tökum bíla í dekkjaskipti
hér eftir bókunum og erum með
alla tíma bókaða út næstu viku.
Svona skilst mér raunar að staðan
sé á fleiri verkstæðum. Þá vantar
okkur líka mannskap. Í törnum vor
og haust höfum við stundum fengið
til okkar í gegnum starfsmanna-
leigur, fólk erlendis frá, sem nú
kemst hvergi vegna kórónuveiru-
faraldursins,“ segir Þórður.
sbs@mbl.is
Annir á dekkjaverkstæðum sem fá ekki mannskap í vinnu
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Skipta nú út nagladekkjum
Ragnhildur Þrastardóttir
ragnhildur@mbl.is
Samtök atvinnulífsins (SA) munu
gefa tilmæli út til sinna félagsmanna
um að túlka lög
um hlutabætur
með þeim hætti
að hlutabætur
eigi ekki við á
uppsagnarfresti.
Þetta segir Hall-
dór Benjamín
Þorbergsson,
framkvæmda-
stjóri SA.
Áður höfðu
samtökin ráðlagt
félagsmönnum sínum hið gagnstæða
og einhverjir gripið til þess ráðs að
segja starfsfólki upp og láta það
samtímis fara á hlutabætur.
„Lögin eru ekki fullkomlega skýr
og túlkun þeirra getur verið vafa-
atriði. Vinnumálastofnun hefur gefið
út þá ákvörðun sína að þau muni ekki
geiða út hlutabætur til þeirra sem
eru á uppsagnarfresti. Barna- og fé-
lagsmálaráðherra hefur líka lýst
þessu yfir. SA hafa ekki úrskurðar-
vald um það. Þar af leiðandi lít ég svo
á að þeim óskýrleika sem mátti finna
í þessum lögum hafi verið eytt,“ seg-
ir Halldór.
„Það hafa ríflega 30.000 manns
farið í gegnum þetta úrræði á nokkr-
um vikum. Framkvæmdin hefur í
heild gengið vel en hins vegar er
ekkert óeðlilegt að það komi upp
vafaatriði og ég lít svo á að búið sé að
leysa úr þeim með yfirlýsingu Vinnu-
málstofnunar og barna- og félags-
málaráðherra.“
Spurður hvort SA séu ósátt með
þessa túlkun Vinnumálastofnunar og
ráðherra á lögunum segir Halldór:
„Þetta snýst ekki um sætti eða
ósætti. Þetta snýst um að það er
gríðarleg áskorun á vinnumarkaði.
Það eru 50.000 manns annaðhvort á
hlutabótum eða atvinnuleysisskrá.
Það liggur ljóst fyrir að stjórnmálin
munu þurfa að taka afstöðu til þess
með hvaða hætti hlutabótakerfið og
uppsagnir eigi að vinna saman til
framtíðar.“
Úrræðið rennur sitt skeið 1. júní
næstkomandi en Halldór segir mik-
ilvægt að úrræðið verði framlengt
þar sem fjöldi fyrirtækja standi eftir
tekjulaus en reyni samtímis að við-
halda ráðningarsambandi.
Óskýrleika
laganna eytt
 SA gangast við túlkun stofnunar
Halldór Benjamín
Þorbergsson
Stefán Gunnar Sveinsson
Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
Fimm af þeim sjö sjávarútvegsfyrir-
tækjum, sem höfðuðu skaðabótamál á
hendur ríkinu vegna ágreinings um út-
hlutun aflaheimila á makríl ætla að
falla frá málsókninni í ljósi þess
ástands sem nú ríkir í samfélaginu
vegna kórónuveirunnar. Um er að
ræða félögin Eskju, Gjögur, Ísfélag
Vestmannaeyja, Loðnuvinnsluna og
Skinney-Þinganes.
Í sameiginlegri fréttatilkynningu
félaganna segir að fram hafi komið að
áhrif heimsfaraldurs kórónuveirunnar
muni hafa víðtæk áhrif á ríkissjóð og
allt íslenskt samfélag og að því miður
sjái ekki enn fyrir endann á þeim
áhrifum. „Það er hins vegar á svona
stundum sem styrkleikar íslensks
samfélags koma vel í ljós. Víðtæk sam-
staða og baráttuhugur hafa einkennt
samfélagið síðustu vikur og mánuði.
Nú verða allir að leggja lóð á vogar-
skál.“
Breyttar aðstæður í samfélaginu
Gunnlaugur Sævar Gunnlaugsson,
stjórnarformaður Ísfélags Vest-
mannaeyja, segir að rekja megi málið
til ákvörðunar Jóns Bjarnasonar, þá-
verandi sjávarútvegsráðherra, um að
færa kvóta í makríl frá útgerðunum og
til annarra. Sú ákvörðun hafi komið
illa niður á félaginu og starfsmönnum
þess til lands og sjávar. „Við töldum
því einsýnt að leita réttar okkar, enda
er sá háttur hafður á í réttarríkjum
þegar menn telja á sér brotið,“ segir
Gunnlaugur, en Hæstiréttur komst að
þeirri niðurstöðu með tveimur dómum
í desember 2018 að ríkið bæri skaða-
bótaskyldu gagnvart Ísfélaginu og
Hugin hf. vegna hinnar ólöglegu út-
hlutunar ráðherra.
Gunnlaugur segir að í kjölfar þeirra
dóma hafi félagið ásamt öðrum útgerð-
um freistað þess að sækja bætur, en
breyttar aðstæður í samfélaginu hafi
kallað á að hætt yrði við skaðabóta-
málið. „Við vitum ekki hvernig við
komum undan þessu harðæri, við
sjáum að þúsundir fyrirtækja eru í
vandræðum, en sem betur fer er sjáv-
arútvegurinn betur settur en aðrir,
allavega í bili, þó að það verði að sjá
hvernig markaðsmálunum reiðir af í
framtíðinni,“ segir Gunnlaugur.
Aðspurður segir Gunnlaugur að
hvöss umræða á Alþingi í fyrradag þar
sem stjórn og stjórnarandstaða
beindu spjótum sínum að útgerðunum
hafi ekki haft nein áhrif á ákvörðun Ís-
félagsins. „Hún hafði engin áhrif því að
Guðbjörg Matthíasdóttir, aðaleigandi
Ísfélagsins, var áður búin að beina
þeirri ósk til stjórnar félagsins að
hætta við þessa málshöfðun og stjórn-
in samþykkti það í [fyrradag],“ segir
Gunnlaugur og bætir við að hann hafi
tilkynnt einum ráðherra ríkisstjórnar-
innar um þá ákvörðun í fyrradag. Ís-
félagið hafi svo boðið hinum útgerð-
unum að vera í samfloti með sér.
Taka ákvörðun í dag
Vinnslustöðin hf. og Huginn hf. voru
ekki á meðal útgerðanna sem drógu
málsókn sína til baka í gær. Sigurgeir
Brynjar Kristgeirsson, framkvæmda-
stjóri Vinnslustöðvarinnar, staðfesti í
samtali við mbl.is í gærkvöldi, að
stjórn félagsins myndi taka ákvörðun
um framhaldið á fundi sínum í dag.
„Við ætlum að sofa á þessu, taka
stjórnarfund á morgun og fara yfir
málið,“ sagði Sigurgeir og bætti við að
til hefði staðið að halda stjórnarfund í
gær, en það hefði ekki náðst. „Í svona
stórum málum verða allir stjórnar-
menn að sitja,“ sagði Sigurgeir.
Hætta við skaðabótamálið
 Fimm af sjö útgerðum falla frá málsókn sinni  Allir leggi „lóð á vogarskálina“ vegna ástandsins
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Makríll Fimm útgerðir hafa hætt
við skaðabótamál sitt gegn ríkinu.