Hvöt - 16.03.1948, Blaðsíða 38
36
H V Ö T
dragasl niður í sorpið og heimilin
lögð í auðn. Og þær konur, sem ekki
liafa af eigin raun kynnst hinum
siðspillandi álirifum vínsins, munu
sjá hvert stefnir, ef félags- og
skemmtanalíf i landinu verður að
spillingar-uppsprettu og framtíð
þjóðarinnar þar með bersýnilega
stefnt í voða.
Islenzkar konur liafa nú bundizt
samtökum, til þess að vinna að á-
fengisvörnum, knýja fram heilbrigt
almenningsálit gegn drykkjutizk-
unni, vinna að þvi, að öll kvenfélög,
unglinga- og æskulýðsfélög, taki
hindindismálið á stefnuskrá sína og
vinni að því af alefli.
Það hefur sýnt sig oft áður, ef
konur taka sér fyrir hendur að vinna
að einhverju máli, þá halda þær því
til streitu af þolinmæði og þraut-
seigju og liætta ekki fyrr en því er
i höfn borgið. Það liefur ekki alltaf
verið svo, að hugsjónir og lirifning,
sem skotið kafa skyndilega upp
kollinum, Iiafi verið „af vindi vak-
in, alda, sem verður til, og deyr um
Ieið.“ Mætti tilfæra mörg dæmi
]>essu til sönnunar.
En mig langar aðcins að segja frá
einni, einstæðri og einkennilegri
hreyfingu, sem átti sér stað í Banda-
ríkjunum árið 1873, hinum svo-
nefndu „Kvennakrossferðum".
Hreyfing þessi hófst í smábæ ein-
um i Ohiofvlki, með þvi, að konurn-
ar tóku sig saman um það að útrýma
knæpunum. Þær gáfu út ávarp, sem
i raun og veru var stríðsyfirlýsing
á liendur knæpueigendunum. Þeir
gerðu í fyrstu ekki annað en að
henda gaman að þessu, en brátt sáu
þeir að alvara var á ferðum. T. d.
bauð vinframleiðandi einn, sem ekki
leizt á blikuna, 5000 dollara verð-
laun, hverjum þeim, er tæki að sér
að kæfa lireyfinguna .En það tóksl
ekki. Konurnar fylktu liði, fóru i
hópgöngum að knæpunum og kröfð-
ust þess, að þeim yrði lokað tafar-
laust. Ef eigandinn þrjózkaðist við,
tólcu þær sér stöðu við dyrnar og
viku ekki þaðan, fyrr en liann gafst
upp. Stundum stóðu þær þannig sól-
arhringum saman.
Almenningsálitið lagðist á sveif
með konunum, og má máske þakka
því, að konur emhættismanna og
annarra áhrifamanna stóðu þar
fremstar í flokki. Kirkjufélögin
lögðu einnig blessun sína yfir hreyf-
inguna, enda hafði hún á sér trú-
ræknisblæ, því að „krossferðirnar“
liófust jafnan með hænalialdi,
sálmasöng og klukknahringingum.
Átökunum lauk með algjörum
sigri kvennanna.. Síðasti knæpueig-
andinn gafst upp eftir 8 daga um-
sát. Hreyfingin barst eins og eldur
í sinu út um allt Ohiofylki og þaðan
um öll Norðurríkin og víðar. Upp úr
þessum merkilegu samtökum var
stofnaður einhver öruggasti og' heil-
steyptasti menningarfélagsskapur
heimsins, „Hvítabandið", sem ætíð
hefur haft bindindismálið ofarlega
á stefnuskrá sinni.
Síðan þetta gerðist eru liðin 75 ár,
og enn eru áfengismálin eitt af
vandamálum þjóðanna. Óskándi
væri, að sá áhugi, sem nú virðist vera
vaknaður fyrir þessu máli hér á
landi, ekki sízt meðal kvenþjóðar-
innar, ætti fyrir sér að aukast og