Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1974, Blaðsíða 29

VORHITI OG VAXTARSKILYRÐI NYTJAJURTA 27
Fig. 2. Average values of the onset of the growing season in Iceland (1931—1960).
um, eins og áður segir. Fylgni þáttanna
reyndist ekki há (r = 0,40), en marktæk
(P<0,001). Á sama hátt var reiknað aðhvarf
byrjunar gróanda að norðlægri breidd stöðv-
ar, sem táknuð er með gráðum og tíundu
hlutum úr gráðu („mínútum"). Fylgni þátt-
anna reyndist bæði há (r = 0,85) og mark-
tæk (P<<0,001).
I framhaldi af þessu var reiknað aðhvarf
byrjunar gróanda, Bg; ag norðlægri breidd
stöðvar, Xi, og hæð hennar yfir sjó, X2
(metrar), og fékkst þá líkingin:
Bg = 8,82 (Xi — 60) + 0,0338 X2 — 14,0
R = 0,93 P< 0,001
Líkingin sýnir, að komu gróandans seinkar
um tæplega 9 daga við hverja gráðu norð-
lægrar breiddar, en hver breiddargráða jafn-
gildir um 110 km vegalengd á landi. Svarar
það tæplega til lengdar loftlínu á milli efstu
bæja í Árnessýslu og innstu bæja í Húna-
vatnssýslum. Aðhvarfslíkingin sýnir einnig,
að vænta má rúmlega þriggja daga seinkunar
gróandans við hverja 100 m, sem land hækk-
ar. Áður kom fram, að hiti hækkar um 0,12
—0,15 °C á dag að meðaltali í mars og apríl.
Hitafallið er því samkvæmt þessum tölum
0,4—0,5°C á hverja 100 m, sem ofar dregur.
Er þetta Iítið eitt lægra gildi hitafalls með
hæð en háloftaathuganir í Keflavík hafa leitt
í Ijós, en það er 0,5—0,6 °C á 100 m (Mark-
ús Á. Einarsson 1974).
Séu nú borin saman mæld gildi gróanda-
byrjunar og reiknuð samkvæmt líkingunni að