Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1974, Qupperneq 53

KYNBÓTASKIPULAG FYRIR ÍSLENSKA KÚASTOFNINN 51
lAFLA 2.
Breytilegar stærðir í útreikningum. — Factors varied in the model simulations.
A Fjöldi nautsfeðra 1, 2, 4, '6
A Number of bull sires
B Urvalsstyrkleiki nautsmæðra, prósent 1, 2, 3, 4, 10
B Selection differential of bulldams percentage
C Notkun á ungnautum, prósent
C Use of young bulls, percentage
D Notkun á holdanautum, prósent
D Use of beef bulls, percentage
E Fjöldi sæðisskammta úr hverju nauti
E Number of semen doses collected
F Arfgengi
F Heritability
G Stofnstærð, kýr
G Population size, cows
H Þátttaka í skýrsluhaldinu, prósent
H Percentage of the cows recorded
I Stærð afkvæmahópsins
I Number of daughter pr. bull
20, 40, 60, 80
0, 10, 20, 30, 40
2000, 4000, 6000, 8000, 10000
0,1, 0,2, 0,3
20000, 40000
25, 50, 75
20, 30, 40, 50, 60, 80, 100, 150
Úrvalsstyrkleikann i má finna í töflubók-
um, þegar úrvalsprósentan p er þekkt. Smith
(1969) hefur sýnt, að úrvalsstyrkleikann
megi einnig reikna með eftirfarandi formúlu,
sem notuð var í þessum útreikningum:
0.8 + 0.41 ln(l/p — 1)
Formúla þessi vanmetur úrvalsstyrkleik-
ann, þegar úrvalið er mjög veikt.
I töflu 1 eru gefnar þær föstu stærðir, sem
riotaðar voru í þessum útreikningum. Við
ákvörðun þeirra var m. a. stuðst við þær
rannsóknir, sem gerðar hafa verið á afurða-
tölum úr íslenska kúastofninum (Magnús B.
Jónsson, 1968).
Tafla 2 sýnir breytilegar stærðir í útreikn-
ingunum. Samtenging allra stiga allra þeirra
stærða, sem fyrir koma í töflum 1 og 2, gefur
36000 möguleika. Hluti þessara möguleika
getur annaðhvort aldrei komið fyrir í reynd
eða hefur lítið fræðilegt eða hagnýtt gildi
fyrir rannsóknina. Því voru fyrst valdar á-
kveðnar samsetningar þáttanna í töflum 1 og
2 og byrjunarútreikningar gerðir á þeim. I
lokaútreikninga voru valdar þær þáttasam-
setningar, sem áhugaverðastar reyndust í for-
reikningunum.
Fjöldi nauta, sem afkvæmarannsökuð eru
árlega, og fjöldi reyndra nauta í notkun ræðst
af hópstærð í afkvæmarannsókn, notkunar-
hlutfalli óreyndra nauta, notkun holdanauta,
sæðissöfnun úr hverju nauti, stofnstærð, þátt-
töku í skýrsluhaldinu og ásetningshlutfalli
kvígukálfa. Lindhé (1968) gerir nánari
grein fyrir, á hvern veg þessir þættir eru
innbyrðis tengdir.
I töflu 3 er sýnt það ásetningshlutfall
kvígukálfa, sem notað var í útreikningunum.
Þar er gert ráð fyrir misjöfnu ásetningshlut-
falli undan reyndum og óreyndum nautum.
Sé um 40% notkun holdanauta að ræða.
þarf að setja á alla kvígukálfa, þannig að
slík notkun holdanauta getur einasta haft
fræðilegt gildi.
Ráð er fyrir gert, að 80% ásettra kvígu-
kálfa komi í framleiðslu. Gert er ráð fyrir,
að tvo sæðisskammta þurfi, til að kálfur
fæðist. Þá er reiknað með, að 1,7 sæðingar
þurfi á hverja kú (Olafur E. Stefánsson,